Kod ucznia Data urodzenia ucznia
Dzień miesiąc rok
Wojewódzki Konkurs Historyczny
dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
ETAP WOJEWÓDZKI
Rok szkolny 2013/2014
Instrukcja dla ucznia
1. Sprawdz
, czy test zawiera 12 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś
Komisji.
2. Czytaj uważnie wszystkie polecenia oraz treści zadań.
3. Pisz czytelnie i używaj tylko długopisu lub pióra z czarnym lub niebieskim
tuszem/atramentem. Nie stosuj korektora.
4. Test, do którego przystępujesz, zawiera 21 zadań.
5. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu lub dobieraniu odpowiedzi, ale jeśli
się pomylisz, przy błędnej odpowiedzi napisz:  błąd i podkreśl lub dobierz
prawidłową.
Za każdą poprawnie udzieloną odpowiedz
otrzymasz jeden punkt, a za odpowiedzi
błędne lub brak odpowiedzi  zero punktów.
6. Podczas trwania konkursu nie możesz korzystać ani z pomocy naukowych, ani
podpowiedzi kolegów  narażasz ich i siebie na dyskwalifikację. Nie wolno Ci
również zwracać się z jakimikolwiek wątpliwościami do członków Komisji.
7. Laureatami konkursu zostaną uczniowie, którzy zdobędą co najmniej
42 punkty na 50 możliwych.
8. Na udzielenie odpowiedzi masz 90 minut.
Życzymy Ci powodzenia!
Wypełnia Komisja (po rozkodowaniu prac)
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & Uczeń uzyskał: & & & .. /50 pkt.
Imię i nazwisko ucznia
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
1. W każdym z punktów A, B, C i D podkreśl jedną prawidłową odpowiedz
. & ./4
A. Brama Isztar została wzniesiona w:
a. Babilonie
b. Niniwie
c. Persepolis
d. Suzie
B. Świątynia Salomona została zburzona przez:
a. Asyryjczyków
b. Babilończyków
c. Persów
d. Rzymian
C. Twórcą teorii o atomistycznej budowie świata był:
a. Anaksymenes z Miletu
b. Demokryt z Abdery
c. Heraklit z Efezu
d. Tales z Miletu
D. Aleksander Wielki po dokonaniu podboju imperium perskiego, prowadził politykę
społeczną, która polegała na:
a. integracji Greków i Macedończyków z mieszkańcami imperium perskiego
b. izolowaniu Greków i Macedończyków od społeczności lokalnych
c. narzucaniu podbitym ludom religii i obyczajów greckich
d. przekształceniu ludów podbitych w niewolników, a Greków w ich panów
2. Wymienionych niżej przywódców duchowych i politycznych Izraela ułóż zgodnie & ./1
z kolejnością ich działalności:
Abraham, Dawid, Mojżesz, Salomon
1
2
3
4
2
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
3. Do opisów stronnictw politycznych, działających w schyłkowym okresie republiki & ./2
rzymskiej, dopisz właściwe nazwy.
Stronnictwo konserwatywne, skupiające
A zwolenników senatu, przeciwne reformom
politycznym i społecznym.
Stronnictwo skupiające przeciwników
B arystokracji senatorskiej, dążące między
innymi do głębokich reform agrarnych.
4. Wymień członków drugiego triumwiratu. & ./1
1
2
3
5. Wymień dwóch wodzów, którzy stanęli na czele obozu politycznego, walczącego
z drugim triumwiratem. W książce Daniela Gazdy Wojny domowe w imperium rzymskim & ./2
nazwano ich  wyzwolicielami .
1
2
6. Do wymienionych w tabeli władców A-C dobierz związane z nimi wydarzenia a-g. & ./3
a. Podbił państewka anglosaskie w początkach XI w.
b. Był pierwszym władcą Italii po kongresie w Verdun
c. Przywrócił instytucję cesarstwa na Zachodzie
e. Dążył do utworzenia imperium uniwersalnego, zrzeszającego wchodzące w jego skład kraje
na równych prawach
f. Zwyciężył w bitwie pod Poitiers w VIII w.
g. Schrystianizował Węgry
A Otto I
B Karol Młot
C Otto III
3
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
7. Wymienione niżej wydarzenia ułóż we właściwej kolejności: & ./3
A. Starożytność
a. sprzysiężenie Katyliny
b. bitwa pod Filippi
c. dyktatura Sulli
d. śmierć Gajusza Juliusza Cezara
1
2
3
4
B. Średniowiecze
a. bitwa pod Hastings
b. Henryk IV w Canossie
c. koronacja Bolesława Śmiałego
d. wielka schizma wschodnia
1
2
3
4
C. Historia nowożytna
a.  noc św. Bartłomieja we Francji
b. konfederacja warszawska
c. pokój augsburski
d. ugoda sandomierska
1
2
3
4
4
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
8. Wpisz we właściwe rubryki imiona i przydomki polskich władców, którzy panowali & ../4
w Polsce, gdy miały miejsce wymienione w tabeli wydarzenia z historii powszechnej.
Wydarzenie z historii powszechnej Władca panujący w Polsce
A Podbój Anglii przez Wilhelma Zdobywcę
B Synod w Clermont
C Konkordat w Wormacji
Największa epidemia dżumy
D
w średniowiecznej Europie
9. Uzupełnij tabelę identyfikując postaci świętych & ../3
Opis Imię świętego/świętej
Był biskupem Pragi. Zginął w czasie misji, zamordowany przez
A pogańskich Prusów. Jego ciało wykupił Bolesław Chrobry
i pochował w Gniez
nie.
Był synem bogatego kupca, ale wyrzekł się bogactwa
B i praktykował surową ascezę. Był wędrownym kaznodzieją,
założycielem zakonu żebrzącego.
Biskup krakowski. Popadł w ostry konflikt z królem, w wyniku
C którego został osądzony i skazany na śmierć, a według innych
przekazów  został zamordowany na stopniach ołtarza.
10. Rozpoznaj miasto przedstawione na zamieszczonym niżej planie. & ../1
Podaj jego średniowieczną nazwę.
5
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
11. Do zamieszczonych w tabeli opisów dopisz odpowiadające im pojęcia. & ../4
Opis Pojęcie
Doroczny jedno lub kilkudniowy targ, organizowany
A zwykle w terminie święta kościelnego, podczas którego
obowiązywały określone przywileje dla kupców.
Wojsko składające się z zawodowych żołnierzy,
B pobierających za swoją służbę wynagrodzenie, do którego
zaciąg ogłaszały władze państwowe.
Samodzielna prowincja kościelna, najczęściej obejmująca
C
archidiecezję i kilka diecezji.
Tytuł następców Mahometa, sprawujących władzę
D
świecką i duchowną.
12. Przeanalizuj zamieszczoną niżej mapkę i wykonaj polecenia. & ../2
A. Podaj nazwę wojny stoczonej w latach 1563-1570, na skutek której doszło do
przedstawionych na mapce zmian terytorialnych.
B. Podaj nazwę państwa, które w wyniku konfliktu otrzymało Estonię.
6
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
13. Przeczytaj zamieszczone niżej fragmenty artykułów henrykowskich i na ich podstawie & ../3
wykonaj polecenia.
Henryk, z Bożej łaski król polski [& ]. Wiadomo czynimy niniejszym pismem, komu o tym
wiedzieć należy [...]
1. Iż za żywota naszego my i potomkowie nasi, królowie polscy [...] nie mamy mianować ani
obierać jakiego, składać żadnym sposobem ani kształtem wymyślonym króla, na państwo
sukcesora [dziedzica] naszego zasadzać, a to dlatego, aby zawdy wiecznymi czasy po zejściu
naszym i potomków naszych wolne obieranie zostawało wszem stanom koronnym; dla czego i
tytułu dziedzica używać nie mamy ani potomkowie nasi, królowie polscy. [& ]
4. O wojnie albo ruszeniu pospolitym nic zaczynać nie mamy mimo pozwolenie sejmowe
wszech stanów, ani za granice koronne obojga narodu rycerstwa koronnego wojennym
obyczajem wywodzić żadnym obyczajem ani prośbą naszą królewską, ani płaceniem pięciu
grzywien od włóczni [tj. od osoby], my i potomkowie nasi [...]
9. Sejm walny koronny we dwie lecie najdalej być ma składan, a gdzie by tego była walna
[wielka] a gwałtowna potrzeba Rzeczypospolitej, tedy za radą panów rad obojga państwa jako
czas i potrzeba Rzeczypospolitej przynosić będzie, powinni go składać będziem, i dłużej go
dierżeć nie mamy, najdalej do sześciu niedziel. [...]
17. Osobliwie to warujemy, iż podatków ani poborów żadnych w imionach [tj. dobrach]
naszych, królewskich i rad duchownych, także ceł nowych miast naszych w Polsce i Wielkim
Księstwie Litewskim i we wszystkich ziemiach naszych do Korony należących składać i
postanawiać nie mamy, bez zwolenia [zgody] wszech stanów na sejmie walnym; [...]
21. A jeślibyśmy (czego Boże uchowaj) co przeciw prawom, wolnościom, artykułom, kondycjom
wykroczyli albo czego nie wypełnili, tedy obywatele koronni obojga narodu od posłuszeństwa i
wiary nam powinnej wolne czyniemy i panowania.
Sobańska-Bondaruk Melania, Lenard Stanisław, Ćwiczenia z
ródłowe dla gimnazjum, Warszawa 2002, str. 228-229
A. Nazwij tryb obsadzania tronu polskiego w świetle punktu 1. Artykułów henrykowskich
(podaj nazwę stosowaną obecnie przez historyków, a nie termin użyty w z
ródle).
B. Wymień dwie kompetencje sejmu zawarte w cytowanych fragmentach artykułów
henrykowskich.
1.
2.
7
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
14. Przeanalizuj zamieszczoną niżej mapkę, przedstawiającą projekt rozbioru & ../1
Rzeczypospolitej i podkreśl właściwe zakończenie zdania.
y
ródło: K. Baczkowski, Projekty rozbiorów państw suwerennych...., Kraków 2001, s. 15
Przedstawiony na mapie projekt rozbioru Rzeczypospolitej zrodził się w związku z:
a. potopem szwedzkim. d. wojną siedmioletnią.
b. powstaniem Chmielnickiego. e. wojną polsko-moskiewską.
c. wielką wojną północną. f. rokoszem Lubomirskiego.
15. Przeczytaj notatkę biograficzną dotyczącą jednego z władców Polski, a następnie wśród ..../1
wymienionych niżej monarchów podkreśl tego, któremu odpowiada opis.
Urodził się w 1640 r., na Wołyniu. Władcą Polski został w wyniku elekcji w 1669 r., Podczas
niej zwalczany był przez stronnictwo profrancuskie, zaś popierało go stronnictwo
habsburskie. W czasie swego czteroletniego panowania ulegał wpływom magnaterii.
Historiografia uznała go za władcę nieudolnego.
a. Henryk Walezy c. Michał Korybut Wiśniowiecki
b. Jan Kazimierz d. Stanisław Leszczyński
8
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
16. Przeanalizuj treść zamieszczonych niżej ilustracji i zapisz pod nimi, jakie wydarzenia & ../2
one upamiętniają. Podaj ich nazwy i daty roczne.
Za: Binda Mateusz, Historia Polski w obrazach, Bielsko Biała 2012, str. 42
A.
Za: Binda Mateusz., Historia Polski w obrazach, Bielsko Biała 2012, str. 46
B.
9
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
17. Do zamieszczonych w tabeli biografii (A-C) przyporządkuj odpowiadające im postaci (a-f): ...../3
a. Jan Krukowiecki. d. Adam Jerzy Czartoryski.
b. Piotr Wysocki. e. Józef Chłopicki.
c. Joachim Lelewel. f. Józef Bem.
Fragment biografii Postać
A Po III rozbiorze Polski aktywnie uczestniczył w
życiu politycznym Rosji jako doradca Aleksandra I,
poseł, minister i senator. Był zwolennikiem
rozwiązania sprawy Polski przy pomocy Rosji. W
czasie powstania listopadowego został prezesem
polskiego Rządu Narodowego. Po upadku powstania
wyemigrował do Francji.
B W czasie powstania listopadowego był członkiem
Rządu Narodowego oraz prezesem Towarzystwa
Patriotycznego. Na emigracji starał się zjednoczyć
wszystkie ugrupowania demokratyczne. Jest
uważany za ojca polskiego dziejopisarstwa.
C W 1831 r. brał udział w bitwach pod Iganiami
i Ostrołęką. W okresie Wiosny Ludów walczył
na Węgrzech, gdzie został mianowany wodzem
naczelnym armii rewolucyjnej. Po upadku rewolucji
udał się do Turcji.
18. Do wymienionych w tabeli powstań narodowych (A-C) dobierz związane z nimi & ../3
następstwa (a-f).
a. Utworzenie Wielkiego Księstwa Poznańskiego
b. Uwłaszczenie chłopów w Galicji
c. Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim
d. Likwidacja autonomii Królestwa Polskiego
e. Włączenie Rzeczypospolitej Krakowskiej do zaboru austriackiego
f. Uwłaszczenie chłopów w zaborze pruskim
Powstanie Następstwa
A listopadowe
B krakowskie
C styczniowe
10
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
19. Wśród wymienionych wydarzeń z XIX w. wskaż chronologicznie pierwsze i ostatnie. & ../2
W tabeli obok wydarzenia chronologicznie pierwszego wpisz literę  a , a obok
chronologicznie ostatniego   b .
A Bitwa pod Grochowem
B Bitwa pod Raszynem
C Utworzenie Królestwa Polskiego
D Likwidacja Rzeczpospolitej Krakowskiej
E Kongres wiedeński
20. Do zamieszczonych w tabeli haseł programowych dopisz pełne nazwy & ../2
odpowiadających im ugrupowań Wielkiej Emigracji
A Uważano, że o niepodległość należy walczyć w
powstaniu połączonym z rewolucją społeczną.
Wiodącą rolę mieli w nim odegrać chłopi.
Spośród wszystkich ugrupowań emigracyjnych ten
program był najbardziej lewicowy. W wyzwolonym
państwie zamierzano zlikwidować prywatną własność
ziemi.
B Uważano, że Polska może odzyskać niepodległość
tylko dzięki wielkiej wojnie mocarstw europejskich.
Wolne państwo miało być monarchią konstytucyjną,
w której zamierzano przeprowadzić najpierw
oczynszowanie, a potem uwłaszczenie chłopów za
odszkodowaniem dla właścicieli ziemskich.
21. Do zamieszczonych w tabeli haseł programowych (A-C) dobierz odpowiadające im & ../3
nazwy działających na przełomie XIX i XX polskich partii politycznych (a-d).
a. Polska Partia Socjalistyczna.
b. Polskie Stronnictwo Ludowe.
c. Socjal-Demokracja Królestwa Polskiego i Litwy.
d. Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne.
Hasła programowe Nazwa partii politycznej
A Rozwiązanie podstawowych problemów wsi,
równouprawnienie chłopów w życiu
politycznym, wprowadzenie demokratycznej
ordynacji wyborczej.
B Walka o wewnętrzną spoistość narodu oraz
przeciwstawianie się obcym wpływom
i wynarodowieniu, w sprzyjających
okolicznościach odbudowa niepodległej Polski.
C Połączenie walki o niepodległość z realizacją
socjalnego programu społecznego, budowa
demokratycznego państwa polskiego
i stopniowe wprowadzanie reform socjalnych.
11
ETAP WOJEWÓDZKI
Wojewódzki Konkurs Historyczny dla uczniów gimnazjów
województwa wielkopolskiego
Brudnopis
Suma punktów
12