PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
1.Omów prawa rozwoju psychomotorycznego niemowlęcia, uzasadnij ich
znaczenie.
PSYCHOMOTORYCZNY ROZWÓJ DZIECKA
OD 0 DO 12 MIESI
CA ŻYCIA
WIEK
ROZWÓJ RUCHOWY ROZWÓJ PSYCHICZNY
DZIECKA
0 1.W leżeniu na brzuchu : 1. Reaguje niechęcią na ostre
miesięcy - obraca głowę z położenia środkowego w bok światło i głośne dz
więki
- kończyny całkowicie zgięte
- odruchowe pełzanie nóżkami
2. Przy próbie postawienia, odruchowy wyprost nóg
3. Chód automatyczny
4. Na plecach
- ułożenie głowy na boku
- naprzemienne ruchy kończyn
5. Przy podciąganiu do siadu głowa opada w przód
6. W pozycji siedzącej kilkakrotnie unosi głowę i
utrzymuje ją przez 1 s
7. Dłonie zamknięte, odruch chwytny rąk
1 1. W leżeniu na brzuchu unosi na moment głowę 1. Zauważa czerwoną zabawkę i
miesiąc ( do 3s ) śledzi ją wzrokiem w bok do kąta 45
2. W leżeniu na plecach głowa w linii środkowej stopni
przynajmniej przez 10s 2. Wymawia samogłoski z "a" i "e"
3. Mimowolnie prowadzi rękę do ust połączone z "h"
4. Stawia opór przy próbie otwierania pięści
5. Dłonie częściej lekko otwarte
2 1. W leżeniu na brzuchu unosi głowę do kąta 45 stopni i 1. Zatrzymuje wzrok na
miesiące utrzymuje ją przez 10s poruszającej się twarzy i śledzi ją
2. Zanikanie chodu automatycznego i reakcji podparcia 2. Śledzi grzechotkę od jednego oka
3. W siadzie nie prostuje tułowia i trzyma głowę prosto do drugiego do kąta 90 stopni
przez 5s 3. Reaguje na dz
więk dzwonka
4. Energicznie wymachuje nóżkami 4. Wymawia głoski gardłowe "e-
5. Trzyma grzechotkę przez krótki czas che", "ek-che", "e-rrhe" (
gaworzenie )
3 1. W leżeniu na brzuchu unosi głowę pod kątem 1. Można wyróżnić trzy różne
miesiące 45 - 90 stopni i utrzymuje przez minimum 1min dz
więki krzyku
2. Podpiera się na przedramionach 2. Szuka wzrokiem z
ródła dz
więku
3. Podnosi ręce nad głowę i obserwuje je 3. Uśmiecha się
4. Dłonie otwarte 4. Pierwsze łańcuchy sylabowe
5. Porusza grzechotką włożoną mu do ręki
6. Przy podciąganiu do pionu lekko unosi głowę
7. W siadzie kontroluje głowę przez 0,5min
8. Postawione opiera się o podłoże nogami ugiętymi w
kolanach i biodrach, jedna noga unosi się automatycznie
9. Wiedzie na wpół otwartą rękę do trzymanej przed
Strona 1 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
nim zabawki
4 1.W leżeniu na brzuchu trzyma łokcie przed ramionami 1. Grucha i śmieje się
miesiące w pewnym podporze na przedramionach 2. Wydaje okrzyki radości
2. Naprzemiennie kopie nóżkami 3. Głoski szczelinowe ( podobne
3. Dobra kontrola głowy do "w" )
4. Obraca się z brzucha na plecy
5.W leżeniu na plecach podnosi ręce do ust, sięga do
kolan
6. Siedzi podtrzymywany za dolną część tułowia, ręce
opadają do tułowia
7. W staniu opiera się na palcach z naprzemiennym
zginaniem i prostowaniem kończyn w stawach
kolanowych i skokowych
8. Pełza po okręgu
9. Wkłada zabawkę do ust
10. Zbliża niepewnie dłoń do grzechotki, bawi się
palcami
5 1.W leżeniu przodem buja się przód - tył i na boki, unosi 1. rytmiczne ciągi sylabowe
miesięcy ręce z wyprostem nóg ( pływanie ) 2. Szuka szeleszczącego papieru
2. Podpiera się na prostych rękach i sięga po zabawkę przez zwrócenie głowy
umieszczoną na wysokości wzroku 3. Śmieje się głośno, gdy się je
3. W leżeniu na plecach sięga do stóp i prowadzi je do zaczepia
ust, aktywnie unosi głowę
4. Przetacza się z brzucha na plecy i odwrotnie
5. Siedzi pochylony
6. Chwyta grzechotkę całą dłonią z prostym kciukiem,
wkłada ją do buzi i przekłada z ręki do ręki
7. W staniu opiera się na czubkach palców
6 1. W leżeniu na brzuchu podpiera się na dłoniach i 1. Lokalizuje dz
więk przez
miesięcy stopach zwrócenie głowy lub wzroku
2. Siedzi z prostymi plecami, a mając oparcie chwyta 2. Rozpoznaje obce osoby
grzechotkę jedną ręką, początki podparcia z przodu 3. Spogląda za przedmiotem, który
3. Trzymane pionowo utrzymuje częściowo ciężar ciała upadł
4. W leżeniu na plecach unosi głowę i bawi się stopami 4. Gaworzenie : szeregowanie
5. Przy podciąganiu samo trzyma się za podane palce i rozmaitych wyraz
nych sylab ze
aktywnie się podciąga zmianą siły dz
więku i wysokości
6. Początek reakcji równoważnych tonu
7. Sięga tylko po jedną z dwóch podanych kostek ( drugą
upuszcza )
8. Wyciąga rączki, by go wziąć na ręce
7 1. Samo podciąga się do pozycji siedzącej 1. Uważnie obserwuje czynności
miesięcy 2. Siedzi niepewnie, mocno balansuje z podparciem z osób mu bliskich
przodu 2. Zdolność dostrzegania
3. Pełza okrężnie i do tyłu szczegółów
4. Obraca się w obie strony 3. Wymawia sylaby "la, wa, ta, ba,
5. Podciągane do stania stoi przez moment trzymane za ka"
ręce, sprężynuje 4. Rozumie zabawę "moje, moje" i
6. W leżeniu na plecach bawi się swoimi stopami "a - kuku"
Strona 2 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
7. Chwyta palcami i prostym kciukiem
8. Sięga po każdą kostkę obiema rękami
9 Obraca zabawkę w ręce i uderza nią w stół
10 Gotowość ramion "do skoku"
11. W leżeniu na brzuchu utrzymuje rękę nad podłożem
przez minimum 3s
8 1. Siedzi pewnie bez oparcia przez minimum 5s 1. Odwraca głowę szukając
miesięcy 2. Z leżenia na brzuchu próbuje siadać zginając biodra i znanych mu osób i przedmiotów
obracając tułów 2. Boi się obcych
3. Równowaga w siadzie, podpiera się z przodu i z boku 3. Próbuje naśladować cmokanie i
4. Pełza na brzuchu do przodu śpiewanie
5. Próbuje podnieść się do stania 4. Zaczyna szeptać
6. Stoi trzymane za ręce 5. Wymawia "ma-ma", "pa-pa", "ta-
7. Świadomie wypuszcza przedmioty ta"
8. Chwyt pęsetowy 6. Patrzy na odbicie w lustrze nie
9. Dzwoni dzwoneczkiem szukając z nim kontaktu
9 1. Potrafi przejść z siadu do leżenia na brzuchu 1. Robi "kosi-kosi"
miesięcy 2. W siadzie dobra równowaga, obraca się wokół 2. Nasłuchuje tykania zegarka
własnej osi, podpiera się z tyłu 3. Złości się gdy zabiera mu się
3. Trzymane za ręce stoi na całych podeszwach aktywnie zabawkę
podnosząc nogę 4. Rozpoznaje obce osoby
4. Celowo upuszcza przedmiot 5. Zauważa kostkę w pojemniku i
5. Dotyka palcem wskazującym szczegółów zabawki sięga po nią
6. Zdejmuje z głowy czapkę
10 1. Chodzi bokiem trzymając się poręczy 1. Prowadzi monologi, naśladuje
miesięcy 2. Z leżenia na brzuchu podnosi się do siadu dz
więki
3. Stabilnie siedzi w siadzie prostym 2. Reaguje na swoje imię i
4. Dobrze siedzi na krześle polecenie "daj mi"
5. Kołysze się na czworakach 3. Zaczyna rozumieć pochwałę
6. Wyjmuje mały przedmiot z dużego
7. Podaje zabawkę ale nie potrafi jej wypuścić z ręki
8. Posuwa kostkę po stole aby ją zrzucić
9. Podnosi pokrywę plastikowego pojemnika
10. Kołysze kółko na sznurku
11 1. Raczkuje 1. Na prośbę dorosłego podaje
miesięcy 2. Staje samodzielnie chwytając się poręczy przedmiot
3. Chodzi bokiem trzymając się mebli 2. Pierwsze sensowne słowo
4. Chodzi trzymane za ręce 3. Kiwa głową na "nie"
5. Dobra równowaga w siadzie, nawet przy podnoszeniu 4. Robi "pa-pa"
jednej nogi do góry 5. Wykonuje proste polecenia
6. Chwyta guzik zgiętym kciukiem i palcem wskazującym
- chwyt szczypcowy
7. Znajduje schowaną pod przykryciem zabawkę
8. Próbuje wyjąć kostkę z sześcianu
9. Przyciąga zabawkę za sznurek
12 1. Pełne raczkowanie 1. Wymawia trzy pierwsze słowa
miesięcy 2. Chodzi trzymane za jedną rękę dwusylabowe
3. Pierwsze samodzielne kroki z uniesionymi rękami 2. Jeśli jest samo prowadzi
4. Dobra równowaga w klęku z prostym tułowiem monologi sylabowe
5. Wkłada mały przedmiot do dużego 3. Reaguje swoim głosem na
Strona 3 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
6. Po nauce umie samo pić z kubeczka muzykę
7. Próby samodzielnego jedzenia łyżką 4. Na polecenie: szuka, znajduje i
przynosi wybrane przedmioty
5. Rozumie "zabawę w łapanego"
6. Bawi się swoim odbiciem w
lustrze
7. Rozumie trójwymiarowość
przedmiotów, które wydają się
płaskie
Rozwój psychoruchowy dziecka w pierwszym roku życia przebiega według ściśle
określonych faz. O dorastaniu małego dziecka można mówić w kontekście powiązania
rozwoju ruchowego oraz funkcji poznawczych. Określamy to mianem rozwoju
psychomotorycznego. Braki czy też opóz
nienia rozwoju motorycznego sygnalizują
opóz
nienia w rozwoju poznawczym, emocjonalnym, społecznym. W pierwszych miesiącach
życia dziecka deficyty ruchowe mogą być jedynym sygnałem ogólnych nieprawidłowości
rozwoju. Wrastanie małego człowieka przebiega ściśle od siebie uzależnionymi fazami.
Zawsze przejście na wyższy etap uwarunkowane jest zaistnieniem oraz utrwaleniem niższego.
I tak np. dziecko nie potrafiące sztywno trzymać głowy, nie zacznie siedzieć.
Dziecko poznaje świat wieloma zmysłami. Od pierwszych chwil swojego życia uczy się
zauważać bodz
ce, następnie je rozróżniać, potem wiązać z nimi określone zjawiska. Gdy
dziecko leżąc na brzuchu zacznie unosić głowę, lepiej może ujrzeć otoczenie. Gdy potrafi
unosić się podpierając się tylko jedną ręką, druga może posłużyć mu do dotykowego
odkrywania środowiska. Siedzące dziecko wykorzystuje obie rączki, zaś jego pole widzenia
znacznie się powiększa. Natomiast dziecko które raczkując swobodnie się przemieszcza,
może zbliżyć się do interesującego go obiektu. Kiedy dziecko zaczyna chodzić, jego rączki
stają się cennymi narzędziami którymi badając świat  dziecko posługuje się bardzo
precyzyjnie.
Strona 4 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
2. Opisz odruchy bezwarunkowe u noworodka , omów ich znaczenie dla
rozwoju psychomotorycznego dziecka.
Odruchy noworodka
Noworodek wykazuje pewną liczbę odruchów. Tuż po urodzeniu bardzo wyraz
nie zaznacza
się odruch ssania -polega na niezwykle energicznym ssaniem kciuka lub brodawki sutkowej.
Praktycznie każde dotknięcie okolic ust noworodka powoduje u niego natychmiastowe
szukanie pożywienia - co przejawia się braniem do ust wszystkiego co może uchwycić i ssać.
Odruch ssania jest ściśle powiązany z odruchem szukania - w wyniku dotknięcia policzka
lub kącika ust dziecka następuje odwrócenie głowy w stronę zadziałania bodz
ca.
Odruch chwytny - bardzo mocny chwyt za palce, na przykład podczas pierwszego badania
tuż po porodzie przez pediatrę.
Odruch Moro inaczej odruch obejmowania - pojawia się tuż po urodzeniu i utrzymuje do 3
miesiąca życia. Jest oznaką prawidłowego funkcjonowania układu równowagi. W sytuacji
barku tego odruchu należy podejrzeć uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Po
zadziałaniu jakiegokolwiek gwałtownego bodz
ca np. podniesienie noworodka za obie ręce do
góry i opuszczenie bez podtrzymania główki, poruszenie łóżeczkiem, dziecko odwodzi i
prostuje ramiona, otwiera dłonie, przekręca główkę w jedną stronę.
Do odruchu stąpania dochodzi w momencie gdy dziecko postawione pionowo stopami
dotyka podłoża, wówczas zaczyna stawiać kroki. Odruch ten określamy jako chód
autonomiczny.
Odruch Babińskiego - odruch ten występuje fizjologicznie do drugiego roku życia. Polega
na wyprostowaniu dużego palca u stóp z jednoczesnym zgięciem pozostałych paluszków
podeszwowo. Odruch ten jest wywoływany przez drażnienie skóry bocznej powierzchni
stopy.
Niesymetryczny toniczny odruch szyjny- wyzwala się przy ułożeniu dziecka na plecach.
Odruch ten polega na prostowaniu kończyn po tej stronie, w którą zwrócona jest twarz i na
zgięciu kończyn po stronie przeciwnej. Odruch jest od urodzenia. Znika zwykle po 3- 4
miesiącu życia.
Odruch Galanta - inaczej wygięcie grzbietu - uzyskuje się przez drażnienie okolicy
przykręgosłupowej pleców. Następuje wówczas zgięcie grzbietu w stronę drażnioną.
Odruch Szala - przy obejmowaniu ręką noworodka leżącego na plecach kieruje się on do
boku po przeciwnej stronie, unosząc łokieć ponad tułów dziecka. U noworodka donoszonego
ręka nie dochodzi do wyrostka barkowego, a łokieć nie sięga do linii środkowej ciała.
Skrzyżowany odruch wyprostu - drażnienie powierzchni podeszwowej stopy lekko
wyprostowanej kończyny dolnej. Efekt: w pierwszej fazie uzyskujemy zgięcie
przeciwstawnej nogi - w drugiej fazie, jej przywodzenie, a w trzeciej - wyprostu.
Strona 5 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
3. Rozwój psychomotoryczny 3. miesięcznego niemowlęcia
Patrz tabela pytanie nr 1
4. Rozwój psychomotoryczny 6. miesięcznego niemowlęcia
Patrz tabela pytanie nr 1
5. Rozwój psychomotoryczny 9. miesięcznego niemowlęcia
Patrz tabela pytanie nr 1
6. Rozwój psychomotoryczny 12. miesięcznego niemowlęcia
Patrz tabela pytanie nr 1
Strona 6 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
7. Podaj charakterystykę rozwoju somatycznego w okresie niemowlęcym.
Pierwszy rok życia jest okresem zdumiewającego wzrostu i rozwoju. Niemowlę ma
charakterystyczny wygląd. Posiada ono stosunkowo dużą głowę, krótką szyję, duży tułów.
Dziecko w tym okresie ma obfitą tkankę tłuszczową, która nadaje mu okrągłe zarysy.
Niemowlę jest bardzo wrażliwe na wpływy zewnętrzne. Dla prawidłowego rozwoju musi być
prawidłowo żywione. Pierwszy okres życia jest okresem, w którym szczególne często
zagrażają dziecku choroby wynikające z niedoboru, na przykład krzywica (z niedoboru
witaminy D), oraz niedokrwistość (brak żelaza). Dlatego prawidłowe żywienie jest bardzo
ważne.
Najwłaściwszym pokarmem dla niemowlęcia jest pokarm matki. Najbardziej lapidarnie
motywował to kiedyś prof. Wł. Szenajch. Mawiał on:  mleko krowie jest w sam raz dobre dla
cielaka, a dziecku potrzebne jest mleko kobiety. Pokarm matki jest sterylny, bezpośrednio z
miejsca produkcji przekazywany do spożycia. Zawiera on składniki, które odgrywają istotną
rolę w procesach odporności przeciw zakaz
nej. Karmienie piersią stwarza także okazję do
bezpośredniego, intymnego kontaktu dziecka z matką.
Rozwój w okresie niemowlęcym jest szczególnie intensywny. Mówimy o rozwoju
psychoruchowym, ponieważ w tym okresie nie można odróżnić tych dwóch komponentów
rozwoju. Noworodek to człowiek kompletnie zależny od otoczenia - bezradny, mało
ruchliwy, niezdolny do samodzielnego poruszania.
e& Nie nawiązuje kontaktu z otoczeniem.
e& Nie rozumie ludzkiej mowy i nie mówi.
e& W pierwszym roku życia dziecko przede wszystkim osiąga spionizowaną postawę
ciała.
e& Niemowlę osiągając pionizację uczy się manipulować ręką. Nie jest to wcale takie
proste. Dłoń ludzka skoordynowana ze wzrokiem stanowi niedoścignionej
doskonałości narzędzie pracy.
e& Pionizacja ciała pozwala na opanowanie lokomocji. Co prawda w pierwszym okresie
niemowlęta poruszają się  na czworakach , raczkując, ale jest to przejściowa faza
rozwoju.
e& Pod koniec roku zazwyczaj dziecko już staje i chodzi. Nie jest to jeszcze chód zbyt
pewny, ale pierwszy krok na drodze rozwoju motorycznego w tym zakresie.
e& Dziecko uczy się poznawać otoczenie  wykształca w sobie zdolność emocjonalnego
reagowania na osoby bliskie, przede wszystkim na matkę.
e& Zdolność poznawania i co istotne, zdolność przywiązywania się do matki jest bardzo
ważną cechą. W tym właśnie okresie kształtują się zasadnicze elementy rozwoju
uczuciowego.
e& W ciągu pierwszego roku życia dziecko opanowuje mowę.
e& Rozumie, co do niego się mówi po intonacji głosu, po wyrazie twarzy rozmówcy, uczy
się poznawać zabarwienie uczuciowe ludzkiej mowy.
e& Pod koniec roku zazwyczaj samo mówi i choć rozwój mowy trwać będzie jeszcze
długo, to jest to istotny postęp.
Strona 7 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
e& Równie ważną cechą okresu niemowlęcego jest umiejętność opanowania zwieraczy 
dziecko uczy się sygnalizować potrzeby fizjologiczne.
Rozwój niemowlęcia odbywa się dzięki właściwym warunkom higieniczno  zdrowotnym,
ale także dzięki wpływom środowiska. Trzeba pamiętać, że bodz
cem do rozwoju dziecka, do
pokonywania wielkich i różnorodnych trudności jest przykład człowieka dorosłego.
Dziecko wychowywane bez dorosłych nie nauczy się chodzić, mówić ani rozumieć ludzkiej
mowy. Dlatego ten okres jest bardzo ważny i wymaga wiele troski i starań ze strony
rodziców.
Strona 8 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
8. Omów rozwój fizyczny i psychoruchowy w okresie poniemowlęcym.
Wiek poniemowlęcy to drugi i trzeci rok życia.
Tempo rozwoju somatycznego jest teraz znacznie wolniejsze, mniejsze jest
zapotrzebowanie na pokarmy, znika podskórna tkanka tłuszczowa, dziecko staje się
znacznie szczuplejsze, ale za to sprawniejsze. Dziecko doskonali swoją motorykę i
mowę, przez co staje się bardziej niezależne, samodzielne, poznaje otoczenie.
Charakterystyczną cechą dziecka w tym okresie jest ogromne zapotrzebowanie na
ruch. Nazywamy to  głodem ruchu i wrażeń . Dzieci z
le znoszą monotonne zajęcia 
z trudem skupiają się nad jedną czynnością na dłużej. Wielka ruchliwość prowadzi do
zmęczenia, trzeba więc dbać, by dziecko dużo spało.
W okresie poniemowlęcym dzieci chorują zazwyczaj na choroby zakaz
ne. Obecnie
szczepienia wyeliminowały większość tych chorób. Zwiększają się także ilości
urazów. Dziecko ruchliwe pozbawione doświadczenia wykazuje brak rozwagi i na
przykład dotyka płomienia świecy, czy skacze ze znacznej wysokości, ponieważ nie
umie jej ocenić.
W trzecim roku życia dziecko zaczyna stawiać pytania:  co to jest?
W tym okresie dziecko powinno już opanować świadome oddawanie moczu i kału.
Uzębienie mleczne ustala się w pełnym zakresie (20 zębów). W związku z tym
zmienia się sposób żywienia dziecka, które coraz bardziej przechodzi z pokarmów
papkowatych i półstałych na stałe.
Strona 9 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
9.Podaj charakterystykę rozwoju somatycznego i psychospołecznego w
okresie pokwitania.
Pierwszą cechą charakterystyczną dojrzewania jest jego indywidualny przebieg,
zarówno w sensie czasu występowania jak i nasilenia różnych objawów. W okresie
dojrzewania wiek metrykalny przestaje mieć znaczenie.
Do okresu dojrzewania dzieci  równolatki różnią się zaawansowaniem w rozwoju
tylko w niewielkim stopniu i każdy bez trudu  na oko określi wiek pierwszy raz
napotkanego dziecka. W okresie dojrzewania trudno jest to uczynić. Dziewczynka 15
 letnia może być kobietą dojrzałą somatycznie, a więc już nie rośnie i od dawna
miesiączkuje, ale może być także jeszcze dzieckiem, które dopiero zaczyna dojrzewać.
W okresie tym waga ciała powiększa się wolniej.
Proporcje ciała ulegają zmianie.
Głowa wydłuża się, głównie dzięki wzrostowi szczęki górnej i żuchwy.
Rosną łuki brwiowe, małżowiny uszne, nos wydłuża się, zmienia się rysunek ust, gałki
oczne są głębiej osadzone.
W związku ze zmianą twarzy mija dziecięcość rysów, początkowo twarz brzydnie, aby
po okresie dojrzewania osiągnąć już dorosły wyraz.
U chłopców występuje wzrost krtani (jabłko Adama), wydłużenie strun głosowych i
zmiana tonacji głosu (mutacja).
Zaczyna się silny rozwój pasa barkowego.
Na ciele pojawia się stopniowo owłosienie: u chłopców koło części płciowych, pod
pachami, na twarzy, tułowiu, u dziewcząt typowy trójkąt owłosienia koło części
płciowych i owłosienie pod pachami.
U chłopców wzrastają moszna i jądra, następnie długość prącia.
Około szesnastego roku życia pojawiają się polucje.
U dziewcząt rozrasta się tkanka tłuszczowa na wzgórku łonowym.
Powiększają się wargi sromowe, pochwa i macica, zachodzą zmiany w błonie
śluzowej pochwy i w jej florze bakteryjnej.
Rozwija się etapami pierś kobieca (powiększenie brodawek sutkowych, powiększenie
sutka). Około trzynastego roku życia występuje pierwsza miesiączka (wahania w
czasie od 9 do 16 roku życia).
Strona 10 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
Kolejność procesów dojrzewania
lata dziewczęta chłopcy
10  1212  14 14  1616  18 18  19 21  23 Zaokrąglenie bioder, początek rozwoju
piersi i owłosienia łonowego, szczyt skoku wzrostowego, wzrost warg sromowych,
pochwy, macicy, zmiany błony śluzowej pochwy. Dalszy rozwój piersi, pigmentacja
brodawek sutkowych, powiększenie się owłosienia łonowego, wyraz
ny rozwój bioder,
miesiączka. Typowa sylwetka kobieca, pełny rozwój piersi, pełne owłosienie łonowe i
pod pachami, stopniowe subtelnienie rysów twarzy, trądzik, miesiączkowanie z
jajeczkowaniem. Zakończenie wzrastania kośćca.
Brak cech pokwitania. Powiększenie się jąder i prącia, opuszczenie moszny, początek
owłosienia na twarzy i koło części płciowych. Szczyt skoku wzrostowego, owłosienie
pachowe, zmiana głosu (mutacja), trądzik, męski typ owłosienia łonowego, owłosienie
twarzy, polucje. Głos czysty, męski, owłosienie tułowia i brzucha, wzrost krtani
(jabłko Adama).Męska budowa ciała. Zakończenie wzrastania kośćca.
Proces przeobrażenia dziecka w człowieka dorosłego, określany przez psychologów
tradycyjnych jako  okres burzy i naporu różni się przede wszystkim od poprzednich
faz rozwojowych treścią, przebiegiem, intensywnością i dynamiką przeżyć
emocjonalnych. Cechą typową dla dorastania jest nasilenie krytycyzmu. Powszechne
jest dążenie do swobody i niezależności, jako przejaw osoby dorosłej.
Charakterystyczną cechą okresu dorastania jest intensywny rozwój intelektualny.
Kształtuje się myślenie abstrakcyjne, formalne, logiczne, hipotetyczno  dedukcyjne.
Rozwój samoświadomości i samooceny doprowadza do wykrystalizowania się obrazu
samego siebie oraz poczucia własnej odrębności.
Strona 11 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
10. Wyjaśnij pojęcia; karmienie naturalne, żywienie sztuczne, karmienie
mieszane, mleko początkowe, mleko następne i omów na czym polega
modyfikacja mleka krowiego.
Karmienie naturalne  jest to karmienie wyłącznie piersią, jest ono jedynym fizjologicznym
sposobem żywienia niemowląt zdrowych. Powinno być utrzymane do 4-6 miesiąca życia
dziecka. Zasadne jest karmienie piersią do 9 m. ż. ( z punktu widzenia alergologii)
Karmienie mieszane  jest to dokarmianie odpowiednio modyfikowanym mlekiem, w
sytuacji kiedy karmienie piersią jest niewystarczające i mimo prób karmienia na żądanie
dziecko nadal jest głodne:
e& krzyk po karmieniu
e& ssanie palców
e& częste budzenie się
e& brak wystarczających przyrostów masy ciała.
Ilość mleka modyfikowanego określa się na podstawie ważenia niemowlęcia przed i po
karmieniu piersią oraz obliczenia mleka wypitego z piersi i uzupełnieniu mleka
modyfikowanego do objętości wskazanej w schemacie sztucznego żywienia.
Karmienie sztuczne  jest to karmienie mlekiem modyfikowanym dla niemowląt,gdy
karmienie piersią jest niemożliwe.
Mleko początkowe  mleko dla najmłodszych, stosuje się do 4-go miesiąca życia, skład
maksymalnie upodobniony do mleka matki. Oznaczenie na mleku 1.
Mleko następne- wprowadzamy od 5-go miesiąca życia:
e& może być podawane samo
e& może służyć jako baza
e& obniża się poziom białka, ale nie zmienia się jego jakości
Oznaczenie na mleku 2.
Modyfikacja mleka krowiego polega na:
Obniżeniu całkowitej ilości białka i zmianie jego jakości, poprzez dodanie serwatki-
obniżając kazeinę
Obniżeniu ilości tłuszczu zwierzęcego , dodając tłuszcze roślinne
Uzupełnieniu laktozy, która:
e& jest niezbędna do rozwoju OUN
e& stymuluje rozwój korzystnej flory jelitowej,
e& korzystnie wpływa na regenerację nabłonka jelitowego.
Uzupełnieniu witamin A, D3, E i C.
Uzupełnieniu mikroelementów np. żelaza( nie podaje się dzieciom najmłodszym,
ponieważ mają zapasy z życia płodowego)
Obniżeniu poziomu sodu.
Strona 12 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
11. Wymień objawy gotowości niemowlęcia do rozszerzenia diety i podaj
zasady rozszerzania diety u niemowląt
Objawy ze strony niemowlęcia do wprowadzania pokarmów stałych:
c& przy karmieniu piersią niemowlę żąda karmienia 8-10 razy na dobę,
c& mimo regularnego karmienia niemowlę wydaje się być głodne,
c& niemowlę podwoiło urodzeniową masę ciała,
c& niemowlę karmione sztucznie wypija około 1 litra mieszanki,
c& miesięczne przyrosty masy ciała spadają poniżej 400g.
Podstawowe zasady rozszerzania diety u niemowląt.
Pokarmy uzupełniające należy wprowadzać nie wcześniej niż w 4 m. ż i nie póz
niej niż 6 m.
ż. Należy zaczynać od niewielkiej ilości. Jeżeli dziecko jest karmione piersią nie wolno z tego
rezygnować a jedynie włączyć nowe produkty do jego diety.
Strona 13 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
12. Omów wymagania jakościowe stawiane produktom przeznaczonym dla
niemowląt i małych dzieci
Podawane kilkumiesięcznym dzieciom pokarmy powinny być zdrowe, przebadane,
najlepiej pochodzące z ekologicznych upraw i hodowli. Informacji na temat
bezpieczeństwa produktu dostarczają atesty, oceny i rekomendacje, a także dane
dotyczące sposobu hodowli i upraw.
Najwyższą jakością odznaczają się warzywa i owoce z tak zwanego rolnictwa
naturalnego oraz ekologicznego. W przypadku tego typu upraw wymogi
środowiskowe są restrykcyjnie przestrzegane, a w gospodarstwie nie stosuje się
żadnych chemicznych środków ochrony roślin, czy innych nawozów mineralnych.
Równie bezpieczne są produkty pochodzące z rolnictwa kontrolowanego. W tym
przypadku nawozy używane są w minimalnej ilości, a sam proces produkcji i
przechowywania jest dokładnie monitorowany.
Warto pamiętać, że posiłki przygotowywane dla dzieci opatrzone są dodatkowo
licznymi obostrzeniami, jak na przykład zakaz stosowania konserwantów, sztucznych
barwników oraz aromatów, czy substancji słodzących. Producenci zwracają
szczególną uwagę na jakość i pochodzenie warzyw i owoców wykorzystywanych do
tworzenia obiadków i deserków przeznaczonych dla najmłodszych. Nadzór nad tym
procesem sprawują wiodące instytucje certyfikujące, cieszące się zaufaniem rodziców.
Produkty spożywcze przeznaczone dla dzieci różnią się od tych wskazanych dla
dorosłych między innymi składem, wymogami sanitarnymi, procesem produkcji,
wymogami jakościowymi produktu oraz opakowania, a także oznaczeniami na
etykietach.
By zapewnić dziecku zdrowy rozwój należy wybierać, tylko pewne, sprawdzone
posiłki oznaczone jako produkty wskazane do żywienia dzieci. Warto również od
początku wpajać dzieciom zdrowe nawyki żywieniowe.
Strona 14 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
13. Określ wpływ prawidłowego żywienia w dzieciństwie na rozwój i
zdrowie dziecka.
Prawidłowe żywienie w dzieciństwie i młodości jest warunkiem:
Prawidłowego , harmonijnego wzrastania i dojrzewania.
Dobrego zdrowia i sprawności fizycznej oraz zdolności do nauki.
Ochrony przed niedoborami pokarmowymi ( krzywica, niedokrwistość,
awitaminozy, próchnica, wyniszczenie)
Zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych lub warunkuje ich
łagodniejszy przebieg (miażdżyca, nadciśnienie, nowotwory, cukrzyca, otyłość
osteoporoza).
Strona 15 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
14 . Omów zasady racjonalnego żywienia dzieci w okresie poniemowlęcym
(2-3 r. ż)
Podstawowe zasady racjonalnego żywienia odnoszące się do wszystkich etapów życia
dziecka:
�� urozmaicenie,
�� umiar,
�� unikanie,
�� uregulowanie.
Urozmaicenie  stopniowe wprowadzanie i przyzwyczajanie dziecka do nowych produktów
o zróżnicowanym smaku i konsystencji z każdej z 5 podstawowych grup, pozwala na
optymalne pokrycie zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze. Nadmierne
rozdrabnianie produktów może niekorzystnie wpłynąć na rozwój psychomotoryczny.
Unikanie  przede wszystkim nadmiaru soli, cukru, tłuszczu. Należy ograniczać udział
produktów wysoko przetworzonych np. konserwowanych wędlin, koncentratów
spożywczych, napojów gazowanych. W żywieniu małych dzieci do końca 2 roku życia nie
należy stosować diety z ograniczeniem tłuszczu i cholesterolu ( są to składniki niezbędne do
rozwoju CUN)
U dzieci powyżej 2 roku życia wskazane jest stopniowe ograniczenie udziału tłuszczu w
diecie do 30 proc.i ograniczanie tłuszczów zwierzęcych do max. 10 proc.
Dieta wegetariańska jest nieodpowiednia  może prowadzić do zahamowania wzrostu i
niedokrwistości.
Uwaga dziecka powinna być skupiona na jedzeniu, nie powinno nic go rozpraszać. Posiłki
powinny być spożywane w spokojnej, pogodnej atmosferze.
Uregulowanie - stałe pory i liczba posiłków w ciągu dnia. Jadłospis dziecka powinien
opierać się na 3 do 5 posiłkach dziennie.
Strona 16 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
15.Omów zasady racjonalnego żywienia dzieci w okresie pokwitania.
Urozmaicenie  wykorzystanie odpowiednich ilości różnorodnych produktów z każdej
grupy, zwiększenie spożycia mleka i przetworów mlecznych oraz owoców i warzyw co
zapewni prawidłowy rozwój oraz osiągnięcie najwyższej szczytowej masy kostnej. Zaleca się
ograniczenie tłuszczów, głównie nasyconych i cholesterolu.
Umiar  spożycie energii i składników pokarmowych powinno być regulowane
indywidualnie, w zależności od apetytu, tempa wzrostu, etapu dojrzewania, aktywności
fizycznej i odkładania się tkanki tłuszczowej.
Unikanie  wskazane jest ograniczenie spozycia tłuszczów w całodziennych racjach
pokarmowych z równoczesnym zmiejszeniem spożycia tłuszczów nasyconych, cholesterolu,
cukru i soli.Nie wskazane jest stosowanie diet niekonwencjonalnych.
Uregulowanie  niezbędne jest aby zapewnić młodzieży spożywanie co najmniej 4 posiłków
dziennie.
Strona 17 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
16. Wymień najczęstsze nieprawidłowości w żywieniu dzieci
Bezkrytyczne przenoszenie zasad żywienia dotyczących dorosłych.
Nadmierne używanie soli, zgodnie z przyzwyczajeniami smakowymi typowymi dla
dorosłych.
Podawanie za dużych ilości posiłków.
Za póz
ne wprowadzanie pożywienia stałego.
Nadmierne rozdrabnianie produktów.
Nieregularne spożywanie posiłków,
Częste podjadanie słodyczy między posiłkami.
Posiłki nieurozmaicone, nielubiane przez dzieci, niestarannie podane, odgrzewane.
Nerwowa atmosfera w czasie posiłków, rozpraszanie uwagi dziecka, brak czasu,
zniecierpliwienie.
Strona 18 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
17. Podaj definicję zespołu dziecka krzywdzonego, czynniki ryzyka oraz
czynniki ochronne
Za krzywdzenie dziecka wg WHO uważa się  każde zamierzone lub niezamierzone
działanie drugiej osoby czy społeczności, które ma szkodliwy wpływ na zdrowie, rozwój
fizyczny i psychospołeczny dziecka.
Czynniki ryzyka:
c& Dziecko  kalectwo, choroba przewlekła, wady rozwojowe, nadpobudliwość, dziecko
niechciane.
c& Rodzic  depresja, choroba psychiczna, nałogi, młody wiek matki, niedojrzałość
emocjonalna, impulsywność, bycie ofiarą przemocy w dzieciństwie, brak wsparcia ze
strony ojca, niski poziom wykształcenia rodziców, bezrobocie, rozpad rodziny,
konkubinat, pobyt w więzieniu.
c& Rodzina  ubóstwo, złe warunki mieszkaniowe, wielodzietność, brak wsparcia.
c& Otoczenie  ubóstwo, przestępczość, nadużywanie narkotyków, izolacja społeczna,
brak wsparcia.
Czynniki ochronne:
`& Dziecko  zdrowe, inteligentne, sympatyczne.
`& Rodzic  opiekuńczy, inteligentny, odpowiedzialny, mający doświadczenie w
sprawowaniu opieki rodzicielskiej, skupiony na dziecku, sprawnie podejmujący
decyzje, dobrze zorganizowany.
`& Rodzina  odpowiednie zasoby finansowe, dobre wsparcie, zaangażowanie obojga
rodziców.
`& Otoczenie  bezpieczna okolica, zaplecze polegające na uzyskaniu wsparcia, dostęp
do opieki zdrowotnej.
Strona 19 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
18. Omów formy krzywdzenia dzieci.
1. Przemoc fizyczna:
a) formy  bicie, kopanie, oparzenia, potrząsanie, duszenie.
b) obrażenia  złamania, oparzenia, stłuczenia tkanek miękkich, uszkodzenie
mózgu; śmierć dziecka.
c) objawy  ślady po uderzeniach w różnych stadiach gojenia zdradzają
przedmioty którymi się posługiwano, trwałe uszkodzenia ciała, niewyjaśniona
absencja w szkole, noszenie ubrań zakrywających ciało, niechętne przebieranie
się na lekcjach w-f, niska samoocena, lęk przed dorosłymi, strach przed
powrotem do domu.
2. Przemoc psychiczna:
a) formy  znieważanie dziecka przez agresję słowną, , nadmierne wymagania
nieadekwatne do jego wieku, i poziomu rozwoju, emocjonalne odrzucenie.
b) objawy  zaburzenia mowy, moczenie nocne, poczucie winy, nerwice.
c) zaburzenia psychosomatyczne  bóle brzucha, napady duszności.
d) nieprzystosowanie społeczne  alkoholizm, narkomania, konflikty z prawem,
stany depresyjne, próby samobójcze.
3. Seksualne wykorzystywanie:
a) formy  akt fizycznego gwałtu, zmuszanie dzieci do prostytucji, obsceniczne
rozmowy z dzieckiem, zmuszanie do celów pornografii.
b) objawy  otarcia naskórka w okolicy narządów płciowych, infekcje w okolicy
układu moczowo-płciowego, dyskomfort podczas siedzenia i chodzenia,
nieadekwatny poziom wiedzy o seksie, zabawa w seks z lalkami, rysunki o
tematyce seksualnej, choroby przenoszone drogą płciową, ciąża, prostytucja.
4. Zaniedbywanie:
a) formy - niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i emocjonalnych
dziecka, brak schronienia, ubrania, opieki zdrowotnej, kształcenia, brak
realizacji szczepień ochronnych, zaniechanie leczenia chorób przewlekłych,
lekceważenie obowiązku szkolnego.
b) objawy  dziecko głodne, odwodnione, niedożywione, z niedoborem wzrostu,
prosi o jedzenie lub je kradnie, ma na sobie znoszone, brudne ubranie,
owrzodzenia skóry, wszawica, zakażenia pasożytami, próchnica zębów.
5. Krzywdzenie instytucjonalne  ma miejsce w placówkach służby zdrowia, domach
dziecka, internatach, szkołach.
W zakładach opieki zdrowotnej  ograniczenie czasu pobytu rodziców, zakaz odwiedzin,
nieinformowanie leczonego dziecka o jego stanie zdrowia, brak przygotowania psychicznego
do bolesnych zabiegów i operacji, nieumiejętność komunikowania się z dzieckiem,
nieznajomośc jego potrzeb rozwojowych.
Strona 20 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
6. Przemoc rówieśnicza  krzywdzenie dzieci przez dzieci:
a) formy  prześladowanie fizyczne, prześladowanie psychiczne (przezwiska,
wykluczenie z grupy, izolacja)
b) objawy  dziecko jest zastraszone, może podejmować próby samobójcze.
7. Zespół Munchausena  specyficzna forma maltretowania dzieci poniżej 6 roku życia.
Objawy choroby są wymyślane przez rodziców, lub przez nich prowokowane, narażając
dziecko na trwające latami leczenie, nierzadko szkodliwe, prowadzące do ciężkiego stanu a
nawet zgonu.
Strona 21 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
19. Podaj uwarunkowania i reakcje dzieci na fakt hospitalizacji w
zależności od wieku.
v� Od urodzenia do 3. m. życia.
Niemowlę rozpoznaje zapach i dotyk matki, barwę jej głosu i rytm pracy serca.Pojawia się
ogólna reakcja organizmu na zmianę środowiska i opieki w postaci zmienionego rytmu snu,
łaknienia i wydalania.
v� W wieku 3-6 miesięcy.
Niemowlę na brak matki reaguje nagłą dezorientacją, objawiającą się gwałtownym płaczem.
Utrata znanych zapachów, barwy, kształtów całkowicie zakłóca wewnętrzną równowagę
dziecka. Pobyt nie musi być traumatyczny, gdy inna osoba przejmie zastępczo funkcję matki
zastępczej. Dzieckiem powinna zajmować się jak najmniejsza liczba tych samych
pielęgniarek.
v� 3. Wiek 6-8 miesięcy.
Rozstanie z matką jest dla dziecka trudniejsze niż poprzednio, gdyż w tym okresie rozwoju
dziecko dobrze zna matkę, a z jej obecnością wiąże poczucie zadowolenia, spokoju i
bezpieczeństwa. Każde odejście od matki dziecko traktuje jako jej utratę, staje się
niespokojne. Pojawiają się lęki separacyjne, czyli oddzielenie od matki jako z
ródła
bezpieczeństwa.
v� 4. Wiek 18 m. życia do 3-4 lat.
Hospitalizacja w tym wieku dla dziecka jest najtrudniejsza, a pozostawienie go na długo w
szpitalu jest najbardziej niebezpieczne. Około 2 r. ż. Pojawiają się lęki separacyjne -
nasilenie. Dziecko w tym okresie jest egoistyczne i zaborcze. Przywiązanie do matki jest
bardzo silne, a zaufanie całkowite. Brak matki traktuje jako opuszczenie, porzucenie. Utrata
wszystkiego co jest mu bliskie nosi charakter szoku.
v� 5. Wiek powyżej 4 lat.
Skutki hospitalizacji nie są aż tak dotkliwe jak u młodszych dzieci, są zdolne do oczekiwania
na powrót matki i podatne na perswazję. Lżej znoszą rozłąkę dzieci mające rodzeństwo,
chodzące do przedszkola, te które łatwiej nawiązują kontakty z innymi dziećmi.
v� Wiek szkolny.
Dzieci łatwiej znoszą rozstanie, gdyż są bardziej niezależne od rodziców. Dzięki kontaktom z
rodzicami, rówieśnikami, odreagowują napięcia związane z chorobą. U niektórych dzieci
rozłąka z rodzicami może spowodować lęki separacyjne manifestujące się regresją.
Odwiedziny rodziców są też niezbędne, zwłaszcza w okresie początkowej adaptacji, zaostrzeń
choroby, różnych zabiegów medycznych.
Strona 22 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
20. Omów zasady przygotowania dziecka do planowej hospitalizacji w
zależności od wieku.
Hospitalizacja w pierwszym półroczu życia dziecka.
odwiedziny, mówienie do dziecka, noszenie na rękach,
dzieckiem powinna zajmować się ta sama, niewielka liczba osób,
po powrocie do domu niezbędna jest spokojna, pełna czułości, bez nadmiaru bodz
ców
atmosfera w domu i stałe przebywanie dzieckiem,
Hospitalizacja od 6-18 m. ż
ważne są jak najczęstsze odwiedziny rodziców, mimo reakcji rozpaczy ze strony
dziecka,
ważne jest, aby w miarę możliwości jedna pielęgniarka pełniła funkcję matki
zastępczej,
osoba taka nie powinna zawieść zaufania dziecka np.. wykonywać bolesnych
zastrzyków,
Przed oddaniem dziecka do szpitala przeciwdziałanie lękom separacyjnym - zabawa w
chowanego.
Hospitalizacja w wieku przedszkolnym i szkolnym.
Rodzice powinni przygotować dziecko rozmawiając z nim. Informacja o chorobie powinna
być przekazana spokojnie, na 2-3 dni przed hospitalizacją (książeczki o szpitalu, rysunki).
Młodszym dzieciom podajemy informacje elementarne, proste ale możliwie pełne.
W wieku szkolnym rozmawiamy na 1-2 tygodnie przed czekającą dziecko hospitalizacją.
Dziecko powinno uzyskać taki sam rodzaj informacji jak pacjent dorosły. Już z dzieckiem 6-
letnim można prowadzić świadome przygotowanie do operacji. Po powrocie należy traktować
dziecko zwyczajnie, przydzielać drobne obowiązki, włączać w życie rodzinne. W przypadku
utrzymujących się objawów choroby sierocej wskazana wizyta u psychologa.
Strona 23 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
21. Podaj definicję, omów fazy, następstwa i zapobieganie chorobie
szpitalnej u dzieci.
Choroba sieroca - są to zaburzenia emocjonalne, prowadzące do zaburzeń somatycznych
spowodowane brakiem pełnowartościowej, stałej opieki, uczucia matki od początku rozwoju i
niezapewnienie dziecku substytutu matki. Głównym czynnikiem w patogenezie choroby
sierocej jest nasilający się lęk przed rozstaniem, niemożność zaspokojenia potrzeby
przynależności, przywierania i obdarzania uczuciem jednej i tej samej osoby.
Choroba szpitalna - jest odmianą choroby sierocej. Jest to zespół objawów spowodowany
brakiem kontaktu z matką w sytuacjach leczenia dziecka. Nie występuje u dzieci od urodzenia
do około 3. miesiąca życia( nie występują jeszcze lęki separacyjne) Najtrudniejsza jest
sytuacja dziecka w wieku 1,5 do 3 lat.
Fazy choroby szpitalnej:
1. Faza protestu  trwa kilka godzin lub dni. Dziecko jest bardzo niespokojne,
nieustannie płacze, poszukuje dz
więków, które mogą zapowiadać przyjście matki. Jest
oszołomione, zagubione, przeżywa silny lęk. Krzykiem reaguje na zbliżenie się
obcych osób, odrzuca uspokajanie przez innych, nie interesuje się zabawą, jedzeniem.
2. Faza rozpaczy  trwa od kilku dni, nawet do kilku tygodni. Objawy czynnego
protestu zanikają, słabnie aktywność dziecka, przestaje wzywać matkę. Zostaje
zahamowana aktywność motoryczna, płacze monotonnie i z przerwami. Staje się
zamknięte w sobie, smutne obojętne, niczego nie oczekuje. Niektóre dzieci przestają
mówić, interesować się otoczeniem, wykonują stereotypowe ruchy kiwania, kołysania.
Mogą pojawić się niekorzystne objawy somatyczne np. ślinienie, odwodnienie, spadek
masy ciała, spadek odporności, skrajne wyczerpanie. Pozorny spokój jest często
błędnie interpretowany jako dobre przystosowanie się dziecka do warunków szpitala i
braku matki
3. Faza wyparcia  trwa kilka tygodni lub miesięcy. Zachowanie dziecka przybiera
różne formy. Niektóre dzieci szukają oparcia w osobie opiekującej się nim, starają się
zwrócić na siebie uwagę, przebywają blisko niej. Powraca zainteresowanie
otoczeniem, akceptacja nowych osób, dziecko pozornie zapomina o matce. W jego
psychice zachodzą szczególnie destrukcyjne, głębokie procesy wypierania uczuć do
matki, tłumienia uprzednio ujawnianych uczuć, prowadzące do zaburzeń w
zachowaniu i zahamowania rozwoju umysłowego i emocjonalnego. W klinicznych
postaciach obserwuje się anoreksję, wyniszczenie i głębokie upośledzenie umysłowe.
Bezpośrednie jawne skutki hospitalizacji u młodszych dzieci:
;& lęki dzienne i nocne,
;& drażliwość,
;& zmienność nastroju,
;& brak łaknienia,
;& płaczliwość lub agresywność,
;& nadmierne uzależnienie emocjonalne od matki,
Strona 24 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
;& zachowania regresywne w zakresie zachowań społecznych i opanowywaniu potrzeb
fizjologicznych,
;& uraz psychiczny - konieczna interwencja psychologa.
Póz
ne skutki:
;& niepewność, upór i wrogość wobec otoczenia,
;& nienawiązywanie kontaktów emocjonalnych i społecznych z innymi osobami,
;& brak planów na przyszłość,
;& niedojrzałość, nieodpowiedzialność,
;& wyziębienie uczuć, egoizm, brak empatii,
;& lękliwość, nadpobudliwość.
Skutki u dzieci starszych:
;& bierna akceptacja stanu choroby,
;& utrata poczucia odpowiedzialności za swoje życie,
;& zniekształcenie oceny rzeczywistości społecznej i przyrodniczej,
;& rozluz
nienie więzów rodzinnych, towarzyskich i ze światem zewnętrznym,
;& przesycenie treści przeżyć psychicznych problemami związanymi z chorobą,
;& zawężenie zainteresowań do środowiska szpitala i problemów choroby.
Strona 25 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
23. Omów deklaracje zawarte w Europejskiej Karcie Dziecka w Szpitalu.
1. Dzieci powinny przebywać w szpitalu tylko wtedy, gdy leczenie którego wymagają
nie może być prowadzone w domu, ambulatoryjnie lub w oddziale dziennym.
2. Dzieci przebywające w szpitalu mają prawo do tego, aby cały czas przebywali z nimi
rodzice lub stali opiekunowie.
3. Wszystkim rodzicom należy stworzyć możliwość pozostawania w szpitalu razem z
dzieckiem oraz nie narażać na dodatkowe koszty lub utratę dochodów.
4. Dzieci i rodzice powinni mieć prawo do uzyskiwania informacji w sposób odpowiedni
do ich wieku i pojmowania. Należy zapobiegać i leczyć, łagodzić stres fizyczny i
emocjonalny u dzieci w związku z ich pobytem w szpitalu.
5. Dzieci i rodzice mają prawo świadomie uczestniczyć we wszystkich decyzjach
dotyczących opieki nad zdrowiem. Każde dziecko powinno być chronione przed
zbędnymi badaniami i zabiegami leczniczymi.
6. Dzieci powinny przebywać w szpitalu z dziećmi o podobnych potrzebach
rozwojowych.
7. Dzieci powinny mieć pełną możliwość zabawy, odpoczynku i nauki dostosowanej do
swojego stanu zdrowia i wieku.
8. Dziećmi powinien opiekować się personel, którego przygotowanie i umiejętność
zapewniają zaspokojenie potrzeb rozwojowych, fizycznych i emocjonalnych.
9. Zespół opiekujący się dzieckiem w szpitalu powinien zapewnić mu ciągłość leczenia.
10. Dzieci powinny być traktowane z taktem i zrozumieniem, a ich prawo do intymności
zawsze szanowane.
Strona 26 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
24. Profilaktyka krzywicy niedoborowej  zakres edukacji matki.
Zapobieganie krzywicy polega na poddawaniu dziecka działaniu promieni nadfioletowych,
karmieniu piersią i podawaniu wit D3. Światło słoneczne w naszym klimacie ma działanie
przeciwkrzywicze tylko w miesiącach letnich, u dzieci przebywających na powietrzu, poza
obszarem dużych miast. Tak na prawdę wystarczy 1 min naświetlania promieniami
słonecznymi odbitymi (przez liście, pod parasolem) twarzy i rączek w tym okresie żeby
wytworzyła się w organizmie odpowiednia dawka wit D3.
Strona 27 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
25. Zalecenia dotyczące profilaktyki niedokrwistości niedoborowej w
wieku rozwojowym.
Powstawaniu niedokrwistości niedoborowej sprzyja stan chwiejnej równowagi, związany z
szybkim tempem wzrastania dziecka i niedoborem żelaza w pożywieniu.
U niemowląt zapasy żelaza otrzymane od matki decydują o czasie powstania niedoboru.
Dlatego niedokrwistość występuje u dzieci , które nie mają tego zapasu. Ponieważ
magazynowanie żelaza w wątrobie płodu odbywa się w ostatnich tygodniach życia
płodowego, szczególnie narażone na jego niedobór są:
e& wcześniaki
e& dzieci z ciąży mnogiej i
e& dzieci matek, które przebyły niedokrwistość z różnych przyczyn.
Inne przyczyny niedokrwistości to:
nieprawidłowe żywienie
nawracające zakażenia
biegunki
zaburzenia wchłaniania
przewlekłe krwawienia
Nie znalazłam więcej wiadomości na temat profilaktyki.
Strona 28 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
26.Wymień czynniki warunkujące objawy atopowego zapalenia skóry u
dzieci i omów profilaktykę zaostrzeń choroby.
Czynniki warunkujące AZS
�� Genetyczne (dziedziczne)
�� Środowiskowe (klimat, wysoka temperatura otoczenia, wilgotność)
�� Zanieczyszczenie środowiska, jaja, ryby, soja, pszenica, orzeszki, czekolada, cytryny)
�� Alergeny powietrzno pochodne 9roztocza kurzu domowego, pyłki, sierść zwierząt,
pleśnie)
�� Drobnoustroje (bakterie, wirusy)
�� Czynniki psychiczne (stresy, konflikty w rodzinie)
�� Czynniki drażniące (urazy mechaniczne, detergenty, substancje zapachowe, dym
papierosowy, wełna)
Profilaktyka zaostrzeń choroby:
1) Pielęgnacja skóry  eliminacja suchości skóry poprzez nawilżenie i natłuszczenie.
2) Kąpiele emolientowe w połączeniu z maściami natłuszczającymi.
3) Eliminacja alergenów.
4) Unikanie czynników drażniących:
ż� temp. w pokoju dziecka 18-20 stopni,
ż� wilgotność 70-80,
ż� bez dymu tytoniowego,
ż� tkaniny syntetyczne, niekrochmalona pościel,
ż� niekrochmalona pościel,
ż� nie używać perfum,
ż� nie korzystać z basenu,
5) Stosowanie sterydów. W alternatywie  leczenie immunosupresyjne o działaniu
p/zapalnym. Nowa grupa leków o dużym profilu bezpieczeństwa, pozbawiona
ubocznego działania.
Leki p/histaminowe:
-� p/świadowe,
-� uspokajające,
-� p/zapalne,
-� profilaktyka.
6) A
agodzenie świądu i zapobieganie zakażeniom:
-� leki antyhistaminowe,
-� molienty,
-� krótkie paznokcie, czyste ręce,
-� fototerapia,
-� psychoterapia,
-� hospitalizacja,
-� leczenie klimatyczne
Strona 29 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
27.Omów zasady pielęgnacji dziecka z atopowym zapaleniem skóry.
Najskuteczniejszą metodą leczenia jest terapia skojarzona polegająca na połączeniu kilku
elementów. Stosowanie odpowiednich kremów i maści łączy się naprzemiennie z lekami lub
maściami sterydowymi.
Największe znaczenie w leczeniu chorej skóry (poza unikaniem szkodliwych czynników i
alergenów), ma jej właściwa pielęgnacja. Niewłaściwie pielęgnowana skóra sprawia wiele
kłopotów. Skóra atopowa łatwo ulega wysuszeniu wskutek utraty wody przez naruszoną
warstwę ochronną naskórka. Sprzyja to wnikaniu szkodliwych czynników, które mogą
zaostrzyć przebieg choroby.
Dlatego tak ważne jest jej systematyczne nawilżenie i natłuszczanie, nawet kilka razy
dziennie. Służą do tego emolienty - natłuszczające substancje, które przywracają skórze
naturalną barierę. Tworzą one płaszcz lipidowy skóry, zapobiegają utracie wody, powodują
wzrost jej elastyczności i zmniejszają uczucie swędzenia. Do skóry atopowej polecane są
emolienty zbudowane na bazie olejów mineralnych. Mają one postać emulsji, płynu do
kąpieli, żelu pod prysznic, kremu lub maści. Istotne jest to aby preparaty/leki stosowane na
chorą skórę były bezpieczne i skuteczne; na bazie wazeliny, parafiny, lanoliny, bez środków
zapachowych wzbogacone jedynie o substancje wspomagające procesy gojenia takie jak
alantoina
Podstawową zasada w dermatologi jest: suche na suche, mokre na mokre. Dlatego na suche
zmiany stosuje się emolienty: maści i emulsje (zawierają mało wody a dużo tłuszy). Na
saczące się zminany skórne stosuje się preparaty nawilżające np.: hypoalergiczne pianki w
aerozolu (bez substancji zapachowych).
W codziennych zabiegach higienicznych osoby z AZS muszą stosować się do kilku
podstawowych zasad. Woda do kąpieli nie powinna być zbyt ciepła. Do mycia należy używać
łagodnego mydła lub środków myjących przeznaczonych dla alergików. Popularne -
szczególnie w pielęgnacji skóry małych dzieci z AZS - są kąpiele w wodzie z dodatkiem
krochmalu, siemienia lnianego czy płatków owsianych. Skórę atopową należy po kąpieli
dokładnie osuszyć delikatnie przykładając ręcznik do ciała. Na dzień najlepiej stosować
kremy, na noc maści (te ostatnie zwykle są bardziej tłuste i używane w dzień mogą
powodować dyskomfort u chorego).
Do zaostrzenia choroby prowadzić może nadmierna potliwość (mówi się o uczuleniu na
własny pot), dlatego latem zalecane są częste i krótkie kąpiele po których również skórę
należy nawilżać i natłuścić.
Strona 30 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
28. Podaj definicję, uwarunkowania anatomiczno-czynnościowe i
najczęstsze przyczyny ostrych biegunek u dzieci.
Ostra biegunka - (definicja wg WHO) jest to stan utrzymujący się nie dłużej niż 10 dni, w
którym niemowlę karmione sztucznie oddaje 3 lub więcej wolnych stolców wolnych,
wodnistych lub 1 stolec z domieszką tzw. patologiczną tj. krwi, ropy, śluzu. Stolce zdrowego
noworodka karmionego piersią są częste, żółto złociste lub zielonkawe.
Przyczyny ostrej biegunki u niemowląt.
v� Wirusy (rota wirusy)
v� Bakterie (salmonella, shigella, escherichia coli)
v� Pasożyty (lamblia)
v� Grzyby
v� Zatrucia pokarmowe:
�� leki - antybiotyki, leki przeczyszczające
�� błędy w żywieniu (przekarmianie) i pielęgnacji (przegrzanie)
Grupy ryzyka występowania ostrej biegunki:
Dzieci przedwcześnie urodzone
Dzieci niedożywione
Dzieci w złej kondycji psychicznej, narażone na długie stresy
Dzieci sztucznie karmione
Strona 31 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
29. Omów opiekę pielęgniarską w ciężkiej biegunce u dzieci
�� Bezwzględna izolacja dziecka do czasu ustalenia rozpoznania czynnika wywołującego
biegunkę w celu ochrony innych niemowląt i personelu
�� Przestrzeganie reżimu sanitarnego
�� Stała obserwacja dziecka
�� Kontrola dożylnego nawadniania :
c& obserwacja i pielęgnacja miejsca wkłucia
c& stały nadzór
c& zmiana pozycji w łóżku
c& umożliwienie matce pozostania razem z dzieckiem
c& podanie smoczka do ssania
�� Pielęgnacja jamy ustnej
�� Pielęgnacja pośladków
Strona 32 z 33
PIEL
GNIARSTWO PEDIATRYCZNE
30. Omów profilaktykę ostrych biegunek u dzieci.
Przestrzeganie zasad żywienia.
Przestrzeganie zasad higieny podczas pielęgnowania.
Dbanie o czystość otoczenia dziecka.
Dbanie o higienę pomieszczeń.
Ograniczenie kontaktu dziecka z osobami zewnątrz.
Eliminacja dymu tytoniowego.
Przestrzeganie terminarza kalendarza szczepień.
Strona 33 z 33