Przedmiot: Podstawy biologii sanitarnej, kod przedmiotu WBiA/B/S1/BWiS/US/40
1. Odpowiedzialny za przedmiot, jego miejsce zatrudnienia i e-mail: dr inż. Daniela Wira, Zespół
Inżynierii Sanitarnej i Systemów Ochrony Środowiska, Katedra Inżynierii Sanitarnej,
e-mail: [e-mail]
2. Język wykładowy: polski
3. Liczba punktów: 6
4. Poziom i forma studiów, kierunek, specjalność, kierunek dyplomowania: studia I stopnia, stacjonarne,
kierunek Budownictwo, specjalność Budownictwo Wodne i Sanitarne, kierunek dyplomowania Urządzenia
Sanitarne
5. Status przedmiotu dla ww. studiów: obieralny
6. Informacje o formach zajęć:
Sem. Pkt Wykład Zajęcia praktyczne
Seminarium C L P
Godz. F.z. Godz. F.z. Godz. F.z. Godz. F.z. Godz. F.z.
VI 6 30 Z - - - - 45 Z - -
Objaśnienia: Pkt  liczba punktów kredytowych, F.z.  forma zaliczania zajęć (E  egzamin, Z  zaliczenie), C
 ćwiczenia audytoryjne, L  ćwiczenia laboratoryjne, P  ćwiczenia projektowe
7. Wymagane zaliczenie przedmiotów poprzedzających (lub określenie wymaganej wiedzy):
Wiedza z biologii z zakresu szkoły średniej.
8. Program wykładów:
Cechy żywej materii. Charakterystyka Procaryota i Eucaryota. Budowa i funkcje składników
komórkowych. Rozpoznawanie wybranych grup mikroorganizmów: wirusów, bakterii, grzybów,
glonów, pierwotniaków i ich roli w biosferze. Sposoby odżywiania: heterotrofizm, autotrofizm ( chemo- i
fotosynteza ), miksotrofizm. Metabolizm  katabolizm i anabolizm. Oddychanie tlenowe, beztlenowe,
fermentacja. Fotosynteza jako podstawowy proces anaboliczny. Mikrobiologia sanitarna wód
powierzchniowych, gleby i powietrza. Ekologiczne czynniki wód powierzchniowych. Udział
mikroorganizmów w biogeochemicznym krążeniu węgla, azotu i fosforu w przyrodzie. Eutrofizacja.
Biologia wód zanieczyszczonych. Samooczyszczanie wód powierzchniowych. Strefy wód
zanieczyszczonych. Biologiczne oczyszczanie ścieków  złoża biologiczne, oczyszczanie ścieków
osadem czynnym, biologiczne złoża fluidalne, oczyszczalnie hydrobotaniczne. Eliminacja substancji
biogennych ze ścieków. Drobnoustroje w urządzeniach do uzdatniania wody. Procesy biologiczne
zachodzące w przewodach kanalizacyjnych. Obrastanie przez glony i inne organizmy urządzeń fabrycznych
i budowli wodnych. Środki zaradcze.
9. Program ćwiczeń:
Ćwiczenia laboratoryjne: zasady pracy w laboratorium biologicznym. Mikroskop  budowa, zasada
działania, technika mikroskopowania. Sterylizacja i dezynfekcja. Przygotowanie podłoży
bakteriologicznych. Techniki mikrobiologiczne wykonywania posiewów, hodowla mikroorganizmów.
Metody identyfikacji drobnoustrojów. Badanie cech morfologicznych glonów, grzybów, pierwotniaków.
Analiza mikrobiologiczna wody, powietrza i gleby dla celów sanitarnych. Analiza stanu
zanieczyszczenia wód powierzchniowych na podstawie systemu saprobów. Analiza składu
mikroorganizmów, aktywności biologicznej osadu czynnego i złoża biologicznego. Ocena stopnia
degradacji instalacji wodno  kanalizacyjnej w wyniku korozji biologicznej.
10. Efekty kształcenia  umiejętności i kompetencje:
Rozumienia procesów biologicznych zachodzących w środowisku; rozumienia procesów towarzyszących
neutralizacji zanieczyszczeń; oceny zagrożeń biologicznych środowiska wewnętrznego i zewnętrznego.
11. Literatura:
1) Bobrowski M.  Biologia sanitarna. Materiały pomocnicze do ćwiczeń. Wyd. Politechniki
Białostockiej, Białystok  02
2) Bobrowski M.  Podstawy biologii sanitarnej. Wyd. Ekonomia i środowisko, Białystok  02
3) Kańska Z.  Ćwiczenia laboratoryjne z biologii sanitarnej. Wyd. Politechniki Warszawskiej, W-wa,
cz.I   84, cz. II   96
4) Maciak F.  Ochrona i rekultywacja środowiskowa. Wyd. SGGW, W-wa 96
5) Pawlaczyk  Szpilowa M.  Mikrobiologia wody i ścieków. PWN, W-wa  80
6) Pawlaczyk  Szpilowa M.  Ćwiczenia z mikrobiologii wody i ścieków. PWN, W-wa  80
7) Pawlaczyk  Szpilowa M.  Biologia i ekologia. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Wrocław  97
8) Wójcik  Szwedzińska M.  Elementy biologii sanitarnej. Wyd. Politechniki Częstochowskiej,
Częstochowa  00