94 KAZIMIERZ DOBROWOLSKI
devenerint, singulis diebus vite sue devote oraverit, in omni tribulacione et angustia a virgine gloriosa relevabitur et con-solabitur, non decedet sine contricione et confessione. Nulla tentacio diaboli in extremis sibi nocebit et de omnibus peccatis oblitis liberabitur et absolvetur indubitanter. Deo gratias».
Średniowieczna poezja religijna z upodobaniem opiewała pięć, względnie siedm boleści Matki Bożej w hymnach lub modlitwach rymowanych, które łącznie z modlitwami układanemi prozą stanowiły zazwyczaj nieodłączną część późno-średnio-wiecznego modlitewnika. Tak np. Mikołaja Saliceta Antidotarius animae zawiera dwa cykle modlitw prozą o pięciu boleściach, w Hortulusach zaś, tak polskich jak łacińskich, istniały krótkie modlitwy o pięciu, względnie o siedmiu boleściach (Bernacki str. 294). Tekstów z modlitewnika Aleksandra, stosunkowo bardzo obszernych, nie spotkaliśmy w modlitewnikach drukowanych z przełomu XV i XVI stulecia. Najprawdopodobniej są one również obcego pochodzenia, lecz były mało popularne, skoro nie znajdujemy ich w tak wielkim zbiorze, jak Analecta hymtiica medii aevi,, ani w Repertorium Chevaliera.
V. K. 46'—50r. De septem gaudiis Beatae Mariae Virginis sequentia: «Virgo templum Trinitatisy> et orationes.
«De septem gaudiis beatissime virginis marie oraciones valde pulcre lege feliciter» (rubro). «Virgo templum trinitatis | decus summę bonitatisxad iocunda paradisi moenia>. Ta sekwencja (Chevalier, Repertorium nr. 21899) wchodziła w skład Antidotariusa, z którego przeszła do polskiego Hortulusa (Bernacki str. 289—293). Zamykają całość te same modlitwy, które znajdują się w odpowiedniem miejscu w modlitewniku Saliceta.
VI. K. 51r—53r. Hymnus: «Stabat muter dolorosa».
«Ymnus continens omnes dolores et mesticias virginis Ma-
rie» (rubro). <Stabat mater x ut anima donetur paradisi glorie Amen».
W zakończeniu tego znanego hymnu (Chevalier, Repertorium nr. 19416), który jako samodzielny tekst spotykamy zarówno w Horae Beatae Mariae Virginis, jak w Hortulusach i Antidotariusie, modlitwa: <Per hos dolores maximos miseri-cordissima domina x qui cum patre et spiritu sancto vivis et re-gnas deus. Per omnia secula seculorum Amen». (Odtąd rubro) «Quicumque oraciones supradictas de septem gaudiis virginis