6075430515

czynniki wzrostowe: insulina, insulinowy czynnik wzrostu-1 (insulin-like growth factor, IGF-1), czynnik wzrostowy naskórka {epidermal growth factor, EGF), czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego (yascular endothelial growth factor, VEGF), czynnik transformujący wzrost {transforming growth factor fi, TGF P)

cytokiny: interleukina 1 (IL-1), interferon (INF), czynnik martwicy guza a i p {tumor necrosis factor, TNF a P) [ 39, 40 ].

Spośród wymienionych powyżej regulatorów funkcji tyreocyta podstawową rolę odgrywa TSH. Jednocześnie bardzo ważnym regulatorem procesu syntezy i wydzielania hormonów tarczycy jest stężenie jodków w osoczu [27, 36, 39, 40],

W warunkach niedoboru jodu dochodzi do zmian prawie na wszystkich etapach jego organifikacji w tarczycy:

1.    nasileniu ulega aktywny transport jodku do gruczołu (wartość współczynnika T/S może ulec zwiększeniu do 100/1 i więcej)

2.    wzrasta wychwyt 24-godzinny radiojodu nawet do 80% (w warunkach prawidłowego dowozu jodu tarczyca gromadzi około 15-30% podanej aktywności radiojodu).

3.    zwiększa się ilość produkowanych cząstek hormonu tarczycy, przy zużyciu tej samej ilości atomów jodu; w cząsteczce Tg zwiększa się stosunek MIT/DIT i T3/T4 - dochodzi do preferencyjnej produkcji T3.

4.    zwiększa się aktywność 5'-dejodynazy w tyreocytach - powodująca dodatkowy wzrost T3

5.    biosynteza hormonów tarczycy jest przyspieszona

6.    zmniejsza się ilość Tg w koloidzie tarczycowym

7.    zwiększa się ponowne zużycie jodu uwolnionego w procesie odjodowania jodotyrozyn

8.    względna nadprodukcja T3 przy jednocześnie zmniejszonej produkcji T4 prowadzi w efekcie do zmniejszonej ekspresji hormonu tarczycy w komórkach tyreotropowych przysadki, co w konsekwencji doprowadza do zwiększonej biosyntezy i uwalniania do krwiobiegu TSH [26].

Wszystkie wymienione powyżej czynniki stanowią podstawowy mechanizm zabezpieczający organizm przed niedoborem jodu.

W warunkach względnego nadmiaru TSH ujawnia się jego efekt proliferacyjny nasilony dodatkowo tym, że tyreocyt zawierający mało jodu wykazuje nadreaktywność na działanie TSH [26, 39], Jednocześnie w następstwie

11