162
Alicja Lisowska
I tak, w grudniu 1962 roku Komitet Ministrów przyjął rezolucję upoważniającą Sekretarza Generalnego do stworzenia Komitetu Ekspertów do spraw ochrony przyrody i krajobrazu. Komitet ten, który przyjął nazwę Europejskiego Komitetu Przy rody i Zasobów Naturalnych, został zobligowany do wprowadzenia uregulowań w zakresie ochrony środowiska i udzielania pomocy organizacjom ekologicznym w Europie. Implikacją zainteresowania Rady Europy problematyką ochrony środowiska stały się także organizowane konferencje europejskich ministrów odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne i ministrów ochrony środowiska (są one zwoływane przez Radę od 1973 roku, co 3 lata)72. Rada utworzyła też tzw. czerwoną listę roślin i zwierząt w Europie, czyli listę gatunków, którym grozi wyginięcie, a od 1987 roku zaczęła prowadzić kampanię na rzecz ochrony miejsc krajobrazowych Europy. W 1967 roku utworzono Europejski Ośrodek Informacyjny ds. Ochrony Środowiska, a w 1970 rok ogłoszono rokiem Ochrony Środowiska. Także zwołana w tym samym roku w Strasburgu konferencja międzynarodowa przyjęła deklarację w sprawie zarządzania w dziedzinie ochrony środowiska. W efekcie w większości państw członkowskich Rady utworzono ministerstwa lub inne urzędy centralne ds. ochrony środowiska.
Wśród wielu umów przyjętych albo z inicjatywy Rady Europy, albo pod jej auspicjami w dziedzinie ochrony środowiska na szczególną uwagę zasługują:
1. Zasady kontroli zanieczyszczenia powietrza z 1964 roku;
2. Europejska karta ochrony zasobów wodnych z 1968 roku (w skrócie karta wody);
3. Rezolucja w sprawie zanieczyszczeń powietrza w regionach granicznych z 1971 roku;
4. Europejska karta gleby z 1972 roku;
5. Konwencja berneńska o zachowaniu w Europie przyrody w stanie dzikim i naturalnego środowiska z 1979 roku73;
6. Europejska konwencja o ochronie zwierząt kręgowych używanych do celów doświadczalnych oraz do innych celów naukowych z 1986 roku;
7. Europejska konwencja o ochronie dziedzictwa archeologicznego z 1992 roku (konwencja maltańska);
8. Europejska konwencja krajobrazowa z 2000 roku.
W latach 90. XX wieku, ze względu na zaakceptowanie faktu globalnego wymiaru zagrożeń środowiska przez społeczność międzynarodową, nastąpił wzrost liczby wynegocjowanych dokumentów międzynarodowych, również tych, w których tworzeniu brała udział Rada Europy. Szczególne miejsce w dorobku RE na rzecz ochrony środowiska zajmują dwie konwencje: Konwencja w sprawie odpowiedzialności za szkody spowodowane działalnością niebezpieczną dla środowiska (przyjęta w Lugano w 1993 r.) oraz Konwencja nr 172 o prawno karnej ochronie środowiska (przyjęta w Strasburgu w 1998 r.).
72 Z.M. Klepacki, Rada Europy 1949-1991, Białystok 1991, s. 60.
73 Konwencja ta dotyczy sprawowania ochrony przede wszystkim na obszarach, na których występują rzadkie, zagrożone wyginięciem gatunki roślin i zwierząt. Wylicza gatunki podlegające bezwzględniej ochronie, określa metody stosowane w badaniach niektórych gatunków i wzywa państwa do uregulowania zasad handlu zwierzętami, a w szczególności importu gatunków egzotycznych. Szerzej: Rada Europy: Działania i efekty, Ośrodek Informacji Rady Europy, Warszawa 1999, s. 49-52. Konwencja ta weszła w życie w 1982 roku i do chwili obecnej ratyfikowało ją 50 państw; http://www.gdos.gov.pl/Articles/view/2329/ (data dostępu 21.10.2013).