6295504517

148

Alicja Lisowska

posiedzeń konferencji stron¹⁵. Do dziś odbyło się IB spotkań, w różnych częściach świata, a każde z nich charakteryzował zróżnicowany zakres negocjacji. Pierwsze odby ło się w 1995 roku w Berlinie, a ostatnie w 2013 roku w Warszawie.

Analizując aktywność ONZ w rozwiązywaniu aktualnych zagrożeń środowiskowych, warto odnieść się do działalności różnego ty pu komisji i agend, w tym Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ (EKG ONZ) oraz Programu Środowiskowego ONZ (United Nations Environmental Programme, UNEP).

W roku 1983 Zgromadzenie ONZ powołało Światową Komisję ds. Środowiska i Rozwoju (The World Commission on Emironment and Development - WCED), której zadaniem było opracowanie nowych propozycji działań w obszarze ochrony środowiska oraz pobudzenie międzynarodowej współpracy w tym obszarze. Komisja ta opublikowała w 1987 roku raport pt.: „Nasza wspólna przyszłość”, w którym sformułowano zasady koncepcji zrównoważonego rozwoju, pryncypium odnoszącym się do procesów, celów i działań dotyczących środowiska przyrodniczego oraz szeroko pojętych przedsięwzięć spoleczno--gospodarczych¹⁶. Działalność komisji przyczyniła się także do zwołania konferencji w Rio de Janeiro w 1992 roku.

Kolejną komisją funkcjonującą w stniktirrach ONZ jest Komisja ds. Zrównoważonego Rozwoju. Została ona powołana w 1992 roku na podstawie rezolucji ZO 47/191, a jej utworzenie nastąpiło rok później (uchwała Rady Gospodarczej i Społecznej z 1993 roku), nadając jej status funkcjonalnej komisji Rady Gospodarczej i Społecznej. Do zadań Komisji, będącej efektem działań pokonferencyjnych w 1992 roku, zaliczono dokonywanie przeglądu zaleceń i postanowień związanych z zobowiązaniami przyjętymi podczas konferencji w Rio de Janeiro oraz popieranie dialogu i budowanie partnerstwa na rzecz zrównoważonego rozwoju z udziałem różnych środowisk, w tym organizacji pozarządowych, grup społecznych, podmiotów gospodarczych. Efektem prac tejże Komisji byl Raport Grupy Ekspertów na temat identyfikacji zasad prawa międzynarodowego odnoszącego się do zrównoważonego rozwoju oraz przygotowanie kolejnego Szczytu Ziemi w 2002 roku w Johannesburgu¹⁷.

Wśród regionalnych komisji ONZ tylko EKG ONZ może legitymować się znaczącym dorobkiem różnego rodzaju działań służących ochronie środowiska i są to najczęściej dokumenty międzynarodowego prawa ochrony środowiska. Pod auspicjami tej właśnie regionalnej agendy ONZ przyjęto m.in. Konwencję w sprawie transgranicznego zanieczyszczenia powietrza na dalekie odległości (1979 rok), Konwencję o ocenach oddziaływania na

¹⁵    Konferencja Stron - obecnie główny organ decyzyjny konwencji klimatycznej oraz protokołu z Kioto, gdzie prowadzone są negocjacje i podejmow ane decyzje, utworzony na podstawie artykułu 7 Konwencji klimatycznej i na podstawie artykułu 13 ustęp 1 Protokołu z Kioto służący „(...) jako spotkanie Stron niniejszego protokołu” [DzU05. Nr 203, poz. 1684, Protokół z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów' Zjednoczonych w spraw ie zmian klimatu, sporządzony w Kioto dnia 11 grudnia 1997 r. (DzU z dnia 17 października 2005 r.)]. Do 2005 roku, czyli do momentu wejścia w życie protokołu z Kioto, Konferencja Stron była organem tylko i wyłącznie przypisanym do konwencji klimatycznej.

¹⁶    A. Lisowska, Zrównoważony rozwój i subsydiarność jako podstawowe zasady polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej, [w:] A. Papuziński (red.). Zrównoważony rozwój. Od utopii do praw człowieka, Bydgoszcz 2005, s. 232. Raport ten nazyw^:any jest również „raportem komisji Brundtland”, od nazw iska premier Norwegii, która była przewodniczącą tej komisji (Gro Harlem Brundtland). Więcej na temat koncepcji zrównoważonego rozwoju zob. np. także: G. Zabłocki, Rozwój zrównoważony - idee, efekty, kontrowersje (perspektywa socjologiczna), Toruń 2002.

¹⁷    A. Przyborowska-Klimczak, Ochrona środowiska - w trosce o przyszłość ludzkości, [w:] J. Symonides (red.). Organizacja Narodów Zjednoczonych. Bilans i perspektywy. Warszawa 2006, s. 284 i 287.