6295504667

Roszczenie o odsetki..

setek świadczenia pieniężnego, nie powinno budzić wątpliwości. Kontrowersyjne natomiast może być ich waloryzowanie w sytuacji, gdy wysokość odsetek zaległych, ustalonych w umowie, w przybliżeniu odpowiadała swoją wysokością stopie inflacji. Generalnie należy uznać, że i w tym wypadku waloryzacja jest możliwa, szczególnie jeżeli wierzyciel udowodni istnienie po swojej stronie szkody z powodu zaległości w płaceniu należności. Do problemu tego jednak należy podchodzić z dużą ostrożnością, biorąc pod uwagę nieco szerszy aspekt omawianego zagadnienia. Po pierwsze - w dalszym ciągu obowiązuje w kodeksie cywilnym zakaz anatocyzmu, wyrażony w art. 482 § 1 k.c., pobierać odsetki od zaległych odsetek można dopiero po wytoczeniu o nie powództwa¹⁴.Waloryzacja odsetek zaległych nie może prowadzić do obchodzenia tego zakazu w praktyce. Po drugie - waloryzacja odsetek zaległych nie może też prowadzić do nadmiernego wzrostu obciążeń dłużnika, nie mających żadnego racjonalnego uzasadnienia ani w spadku siły nabywczej pieniądza, ani w przesłankach waloryzacji, określonych w art. 358¹ § 3 k.c, ani w treści łączącego strony stosunku prawnego. Sąd, wydając orzeczenie, powinien uwzględnić interesy obu stron zobowiązania i orzec zgodnie z zasadami współżycia społecznego, co - moim zdaniem - oznacza, że wysokość waloryzacji nie musi ściśle odpowiadać wysokości inflacji, która stanowi jedynie o maksymalnym pułapie waloryzacji. Zawsze jednak waloryzacja może być przeprowadzona poniżej rzeczywistej wysokości zmiany siły nabywczej pieniądza. Należy też mieć na uwadze, że waloryzaga nie powinna być źródłem niewypłacalności dłużnika, a orzeczenie nadmiernie obciążające zobowiązanego byłoby de facto niewykonalne. Waloryzacja ma za zadanie jedynie inaczej rozłożyć ryzyko zmiany siły nabywczej pieniądza na strony istniejącego zobowiązania i nie oznacza w każdym wypadku przywrócenia świadczeniu jego pełnej, realnej wartości. Wszelkie okoliczności danego wypadku powinny więc być wyjątkowo starannie przez sąd rozważone przed przeprowadzeniem waloryzacji zaległych odsetek.

Zupełnie inaczej natomiast należałoby podchodzić do waloryzacji świadczenia pieniężnego, do którego strony doliczylyjuż wcześniej zalegle odsetki. W ten sposób zmieniła się wysokość długu i tak

49