6307877853

Rozdział 1

Wstęp 1.1 Opis problemu

Niniejsza praca dotyczy problematyki związanej z budowaniem harmonogramów realizacji prac w organizacjach zarządzanych przez projekty. W ostatnich latach można zauważyć rosnące zainteresowanie tą formą wytwarzania i dostarczania zarówno dóbr inwestycyjnych, jak i konsumpcyjnych w rozmaitych gałęziach gospodarki. Jednym z istotnych zagadnień związanych z problematyką zarządzania projektami jest kwestia zbudowania i właściwej oceny jakości harmonogramu realizacji prac w ramach przedsięwzięcia lub portfela przedsięwzięć. Niezależnie od charakteru projektu, struktury jego finansowania, czy celów gospodarczych, zawsze jest on związany z poniesieniem w czasie określonych wydatków związanych z zaangażowaniem rozmaitych zasobów (w postaci: maszyn, środków transportu, materiałów, czy pracowników), zakupem różnego rodzaju energii czy usług, zarówno materialnych (m.in. transport, magazynowanie, utylizacja, wynajem maszyn, łączność) jak i niematerialnych (m.in. projektowanie, zarządzanie, pośrednictwo finansowe, doradztwo prawne) w celu osiągnięcia określonych wpływów w przyszłości. Wymienione cechy przedsięwzięcia przesądzają o potrzebie rozpatrywania go jako zjawiska ekonomicznego. Harmonogram stanowiąc jedno z najważniejszych narzędzi pozwalających na właściwe zarządzanie (w zakresie planowania, organizowania i kontroli) realizacją przedsięwzięcia, pozwala zwiększyć szanse uzyskania satysfakcjonującego efektu w zaplanowanych terminach i w ramach zatwierdzonych budżetów. Wobec istotnej roli harmonogramu, pojawia się pytanie będące główną motywacją przeprowadzenia opisanych w niniejszej pracy badań:

Czy możliwa jest optymalizacja harmonogramu projektu z uwzględnieniem czynników ekonomicznych oparta na nowoczesnych metaheurystykach?

Występują trzy zasadnicze przesłanki do przeprowadzenia niniejszych badań. Po pierwsze większość stosowanych komputerowych systemów wspomagających zarządzanie projektami nie oferuje możliwości optymalizacji harmonogramu umożliwiając jedynie jego zbudowanie i ocenę jakości (Herroelen, 2005, Katzel, 1999, Kolisch, 1999, Maroto i Tormos, 1994, Mellentien i Trautmann, 2001). Jednocześnie mankamentem większości istniejących metod optymalizacji możliwych do zastosowania w oprogramowaniu dla zarządzania projektami jest znaczny stopień uproszczenia modelu przedsięwzięcia i ukierunkowanie go na kryteria czasowe, których stosowanie dla oceny działalności gospodarczej jest niewystarczające. Często spotykaną praktyką jest ocena skutków ekonomicznych po zbudowaniu harmonogramu jako konsekwencji przyjętych rozwiązań, zamiast analizy efektów ekonomicznych już na etapie procesu decyzyjnego (Dixon, 2000, Kerzner, 2001, Maylor, 2003). Po trzecie można zaobserwować ciągle rosnące zainteresowanie i liczne sukcesy zarówno w zakresie badań naukowych jak i praktycznego zastosowania metaheurystyk m. in.: w modelowaniu ekonometrycznym (Koza, 1991), w obszarze finansów (Chen i in., 2007, Chen, 2002, Dacorogna i in., 1995, Kaboudan, 2006, Kim i Hańb, 2003, Mahfoud i Mani, 1996), w projektowaniu produktu (Balakrishnan i Jacob, 1996), w optymalizacji konstrukcji samolotu (Bramlette i Cusic, 1989), w optymalizacji procesu szlifowania (Baskar i in., 2004, Krishna i Rao, 2005, Mukherjee i Ray, 2008), w aktywnej redukcji hałasu (Makarewicz i Zawieska, 2003), w planowaniu sieci komórkowej (Raisanen i Whitaker, 2005), w zarządzaniu uprawą lasu (Bos, 1993, Ducheyne i in., 2004), w szacowaniu przepływu optycznego (Tagliasacchi, 2007).

1