6355537006

89

Możliwe jest również, że do takich przekształceń doprowadziła gospodarka leśna. Sieć wcięć może być skutkiem „ściągania” drewna z kompleksu leśnego pokrywającego całą górną część zlewni. O ile sytuacja taka jest prawdopodobna w przypadku obszaru pierwszego, to w przypadku drugiego znacznie mniej. Pnie drzew ściągano w dół terenu, czyli na dno doliny, a w tym miejscu musiano by je ciągnąć z doliny na wierzchowinę.

Powyższa szczegółowa analiza kierunków rozwoju i tempa zmian na nie-użytkowanych wcięciach drogowych pokazuje dominującą rolę komunikacji w przekształcaniu i inicjowaniu form, ale przede wszystkim wiąże intensywność użytkowania z tempem przemian.

6.2. UDZIAŁ WCIĘĆ DROGOWYCH W PRZEJMOWANIU

SPŁYWU POWIERZCHNIOWEGO

Posługując się metodą bazującą na rastrowym opisie zlewni (rozdz. 3.4) wyznaczono linie odpływu ze stoku dla obszaru 1 (ryc. 31) i 2 (ryc. 32), oraz określono powierzchnię, z jakiej układ dróg współcześnie odprowadza wodę opadową.

Przekształcony profil V-kształtny mają tylko długie ciągi wąwozów przejmujące sukcesywnie opad ze stoku. Działając jak rynna, odprowadzają odpływ, jednocześnie przekształcając profil poprzeczny formy. Krótkie fragmenty dróg, odcięte od spływu powierzchniowego, zachowały przekrój wciosu skrzynkowego.

Powierzchnia, z jakiej układ dróg na obszarze I przejmuje opad, wynosi 2,5 ha, a głównym ciekiem jest wcios IV etapu (640 metrów długości) (ryc. 31). W przeszłości, gdy nie funkcjonowały etapy IV, V, VI powierzchnia tej mikro-zlewni była jeszcze mniejsza. W drugim przypadku, czyli na obszarze 2, powierzchnia zlewni wynosi zaledwie 1,3 ha. Mały rozmiar rekompensują duże nachylenia terenu (15-30 stopni) (ryc. 32). Praktycznie cały spływ przejmuje wcios 1 etapu. Wcios pogłębia się wraz z przejmowaniem coraz to większej ilości linii odpływu. W dolnym odcinku jest to klasyczne V-kształtne trzymetrowe wcięcie. W części górnej i środkowej przypomina parów z intensywną akumulacją. Gromadzi się tam duża ilość materiału organicznego, która dostarczana jest ze stoku oraz ścian wcięcia. Konfrontując obserwacje terenowe z wyznaczonymi liniami odpływu (ryc. 31 i 32), zaobserwowano następującą korelację: im więcej linii odpływu przejmuje ze swoim biegiem ciek główny (droga), tym głębsze jest jego wcięcie, choć spadek w dół stoku istotnie nie rośnie. Na wykresie (ryc. 33) zestawiono głębokość wcięcia drogowego z powierzchnią zlewni, z jakiej forma odprowadza odpływ. Pomiarów dokonano dla cieków głównych obszarów 1 i 2. Z pomiarów wyłączono górne fragmenty, których profil poprzeczny nie został do dziś przeobrażony w V-kształtny. Obserwacje potwierdzają, że decydujące o tempie pogłębiania formy są4 czynniki: odporność podłoża, spadek drogi, długość drogi spływu i natężenie użytkowania (Froehlich 1991). W tym przypadku podłoże na obydwu obszarach jest porównywalne, podobnie profil podłużny,