1-4- Zmienne rynkowe - ceny 11
— w chwili bieżącej to obserwujemy na rynku cenę Sq, która jest realizacją zmiennej losowej Sto,
— dla przyszłych chwil czasu t, tj. dla t > to, St jest zmienną losową.
Często będziemy postulować, że proces stochastyczny opisujący zmienną rynkową spełnia pewne stochastyczne równanie (na szczęście na ogół dość proste), na przykład
dSt — pStdt + aStdWt,
gdzie fi, a są pewnymi stałymi (liczbami rzeczywistymi), a Wt jest tzw. procesem Wienera (o tym więcej później).
Uwaga: Równanie tego typu służy do wyprowadzenia formuły na wycenę instrumentu pochodnego. Natomiast nie jest ono używane do prognozowania przyszłych wartości zmiennej rynkowej.
Rodzaje cen instrumentów finansowych
— transakcyjne - odzwierciedlają rzeczywisty stan rynku
— kwotowane - bardziej odzwierciedlają oczekiwania rynku, lub też zamiary kwotującego w stosunku do własnego portfela
— fixingi, kursy zamknięcia - oficjalne ceny odniesienia, często stosowane przy rozliczaniu transakcji, na ogół są średnimi cen kwotowanych - np. kursy walutowe NBP fixing, stopy WIBOR, LIBOR - ustalane przez odpowiednie niezależne organizacje.
Ceny mają strony, mianowicie
— cena kupna (ile skłonny jest zapłacić kwotujący) - BID Price,
— cena sprzedaży (za ile kwotujący jest skłonny sprzedać) - OFFER Price,
— cena średnia - MID Price.
Oczywiście musi zachodzić relacja
cena kupna < cena sprzedaży.
Uwagi:
— Ceny natychmiastowe (spotowe) to ceny dla transakcji zawartych w chwili bieżącej i rozliczanych lub w ramach których dostawa nastąpi natychmiast, przy czym to co znaczy natychmiast zależy od zasad przyjętych na danym rynku (z uwzględnieniem specyfiki waluty).
— Cena instrumentu finansowego nie zawsze jest tożsama z sumą pieniędzy, którą trzeba zapłacić za ten instrument. Będziemy rozróżniać między ceną instrumentu a jego wartością, czyli kwotą pieniędzy, którą trzeba za dany instrument zapłacić.
Ceny akcji, wartości indeksów Akcje
— St ~ cena za 1 akcję, wyrażona w walucie lokalnej, w chwili t,
— dostawa natychmiastowa —► dostawa i jej rozliczenie następuje w tym samym dniu kiedy zawarto transakcję kupna (sprzedaży), konwencja t + 0
— akcje na ogół płacą dywidendę, zwykle raz lub dwa razy w roku,
— tcum ~ ostatni dzień, w którym kupujący akcję nabiera prawa do najbliższej dywidendy,
— tex ~ pierwszy dzień, w którym kupujący akcję nie otrzymuje prawa do najbliższej dywidendy,
— Do - wartość bieżąca (na dzień cum-dividend) najbliższej dywidendy,
— rt&x ~ stopa podatku od przychodów z inwestycji kapitałowych,
— jeśli inne czynniki nie wpływałyby na cenę akcji, musiałoby zachodzić
Stcum = stex + A>(1 - rtax)
tak więc następuje deterministyczna ale skokowa zmiana (spadek) ceny akcji.
— czasami akcje są poddawane podziałowi (ang. split) na m części, wtedy w dniu splitu St zostaje zastąpione przez St/m.