672580911

Duży jonik — Dyskusja 25

rowany na niej. Np. dumki J. B. Zaleskiego.

Duży jonik. Stopa o wzorcu--

w (SSss).

Dworzanka zob. Fraszka.

Dwuznaczność metryczna. Spełnianie przez utwór jednocześnie wymagań dwu systemów metrycznych. Najprostszym przykładem jest sylabotonik ze średniówką, który będzie wówczas równocześnie sylabikiem; sylabotoniki z dierezami można uważać za to-niki, wers amfibrachiczny można niekiedy interpretować jako dak-tyliczny z anakruzą itp.

Dwuznaczność stroficzna. Możliwość podziału utworu na strofy w różny sposób. Wynika zwykle z istnienia mniejszych i większych zamkniętych układów rymowych, rozmaitych podobieństw w zestawianiu wersów albo z innych analogii stanowiących zasadę wyodrębniania zwrotek (np. przy układzie rymów aabb w strofie czterowersowej można, jeśli dwu-wersy stanowią całostki treściowe, uważać ją za dwa dystychy; czasem sześciowiersz rozpada się na czterowiersz i dwuwiersz itp.).

Dychorej. Stopa o wzorcu — v — v (SsSs).

Dygresja. Zboczenie od tematu, odskok od zasadniczego opowiadania czy biegu myśli.

Dyjamb. Stopa o wzorcu v — v —

(sSsS).

Dykcjonarz zob. Słownik.

Dykteryjka zob. Anegdota.

Dyletant. Amator, pisarz lub krytyk literacki (w szerszym znaczeniu: uczony lub artysta) z zamiłowania, zajmujący się tą dziedziną nie zawodowo.

Por. Literat.

Dymetr. Wers dwuczłonowy, złożony z dwu dypodii (czterech stóp), zwykle jambicznych lub trocheicznych. Np.8-zgłoskowy (sS sS sS sS).

Wędrowiec szedł przez pusty śuiiat,

Znużony wielce, głodny był;

Wtem ujrzał w dali śliczny sad.

Doszedł więc doń, dobywszy sił.

(K. Tetmajer: Wędrowiec).

Ja w tej izbie spać nie mogę: (Ss Ss Ss Ss)

Inną izbę daj sąsiedzie !

Bo stąd okna są na drogę,

Tędy często poczta jedzie.

(A. Mickiewicz: Pieśń żołnierza).

Dypirychej. Stopa o wzorcu vvvv

(s s s s).

Dyplomatyka. Nauka o dokumentach średniowiecznych (dyplomach) stanowiących źródła dla badaczy, zwłaszcza dla historyków i językoznawców.

Dypodia. Wers lub człon wersu

złożony z dwóch stóp. Np.:

Skrzy łuczywo, (Ss Ss)

Nocka długa,

Przędzie żywo Jedna, druga.

(T. Lenartowicz: Sen i drzemka).

Dysertacja. Rozprawa naukowa napisana celem otrzymania tytułu naukowego.

Dyskusja. Odmiana dialogu, w którym wysiłki osób biorących w nim udział zmierzają do rozwiązania jakiegoś problemu intelektualnego. Charakterystyczna dla dyskusji jest jednotematowość przy wielostronności naświetleń zagadnienia.

Por. Dysputa. Polemika.