6770510911

1. WSTĘP I CEL PRACY

„ Tatry są po to ,by zmieniać Ciebie, nie po to, byś Ty zmieniał Tatry... (z Mirek 1996a) ”

Zachwyt i zauroczenie Tatrami istnieje od momentu pojawienia się człowieka w ich pobliżu. Majestat tych gór zawsze przyciągał ludzi oraz budził respekt i ciekawość poznania. Człowiek poznawał je powoli, zdobywał, badał i od samego początku korzystał z darów jakie mu ofiarowała przyroda. Rozpoczął od działalności pasterskiej tj. karczowania lasów i kosodrzewiny, a następnie eksploatował surowiec drzewny i rudy metali. Działalność ta miała charakter niekontrolowany i rabunkowy czego następstwa są widoczne po dzień dzisiejszy. W ten sposób zmieniony został: naturalny skład gatunkowy, struktura drzewostanów oraz układ wysokościowy pięter roślinnych w Tatrach. Tym samym pojawiły się nowe zagrożenia wynikające z podatności monokultur świerkowych na czynniki abiotyczne i biotyczne (Fabijanowski, Dziewolski 1996).

Obszarem w Tatrach, na którym w sposób szczególny człowiek odcisnął swe piętno jest Dolina Bystrej. To właśnie w tej dolinie znajdowały się największe na ówczesne czasy zakłady przemysłowe: kopalnie rud, huty i papiernie. Przez setki lat na poszerzonych halach i polanach w okresie letnim wypasano zwierzęta. Kilkadziesiąt lat temu powstał w tym rejonie największy ośrodek narciarski Tatr Polskich. Tempo degradacji przyrodniczej obszaru Tatr zostało przyhamowane w 1954 roku przez powołanie do życia w tym rejonie Parku Narodowego. Fakt ten, nie oznacza jednak braku jakiejkolwiek ingerencji człowieka w ekosystemy Tatr. Antropogeniczne oddziaływanie trwa po dzień dzisiejszy, choć jego zakres i intensywność zmienił się diametralnie. W chwili obecnej największy wpływ na góry wywiera turystyka górska i narciarska.

Celem prezentowanej pracy było określenie charakteru i dynamiki przestrzenno-czasowej (4D) zmian szaty roślinnej w obszarze Doliny Bystrej i Suchej Stawiańskiej, (w tym szczególnie rejonu Kotłów Goryczkowego i Gąsienicowego) przy wykorzystaniu technik geomatycznych.

Geomatykę uważa się za nową gałąź nauki, która obejmuje dziedziny zajmujące się zbieraniem, przechowywaniem, przetwarzaniem, analizą, prezentacją i rozpowszechnianiem danych dotyczących geometrii i pokrycia powierzchni Ziemi. Techniki geomatyczne pozwalają na porównanie obrazów zarejestrowanych w przeszłości z ich stanem obecnym, oraz prognozowanie przyszłości (Olenderek et al. 2000, Wężyk 2000).