124692

Wstęp i cel pracy

Wprowadzenie zasad gospodarki rynkowej na początku lat dziewięćdziesiątych przyniosło poważne zmiany w polskim systemie ekonomicznym. Efektem tych zmian było m.in. powstanie i rozwój rynku kapitałowego. W 1991 roku rozpoczęła działalność Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, która zajęła się organizacją obrotu papierami wartościowymi, przede wszystkim akcjami prywatyzowanych przedsiębiorstw. Powstanie giełdy stworzyło możliwość inwestowania w papiery wartościowe. W porównaniu z innymi inwestycjami, obrót akcjami obciążony jest dużym ryzykiem, zachodzi zatem potrzeba oceny tego ryzyka i podjęcia decyzji, która uwzględnia jego występowanie. W przypadku inwestycji wolnych od ryzyka, takich jak lokaty bankowe, bony skarbowe czy obligacje o stałej stopie procentowej inwestora interesuje jedynie maksymalizacja zysku. W przypadku akcji konieczna jest również minimalizacja ryzyka. Metodą pozwalającą na ograniczenie ryzyka akcji jest tworzenie zróżnicowanego portfela papierów wartościowych. Teorię portfela sformułował w 1952 roku, późniejszy laureat Nagrody Nobla, Harry Markowitz.

Celem niniejszej pracy jest prezentacja oraz sprawdzenie przydatności zastosowania klasycznej metody Markowitza, polegającej na minimalizacji ryzyka portfela akcji przy założonej przez inwestora stopie zysku poprzez właściwy dobór udziałów poszczególnych walorów w portfelu, w inwestowaniu w akcje spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Rozdział pierwszy pracy poświęcony jest wyjaśnieniu podstawowych terminów związanych z rynkiem kapitałowych takich jak: inwestycja, papier wartościowy, akcja, indeks giełdowy. Omówiono w nim również zasady funkcjonowania giełdy papierów wartościowych na przykładzie giełdy warszawskiej.

W rozdziale drugim omówione zostały podstawowe charakterystyki akcji - dochód i ryzyko. Przedstawiono tu sposoby pomiaru zysku i ryzyka poszczególnych akcji zarówno w oparciu o prognozy jak też dane pochodzące z przeszłości. Rozdział kończy omówienie zależności występujących pomiędzy poszczególnymi walorami występującymi na rynku i metody pomiaru ich siły i kierunku za pomocą współczynnika korelacji.

Rozdział trzeci rozpoczyna się omówieniem możliwych strategii tworzenia portfela akcji. Następnie omówione zostały charakterystyki portfela i wpływ na nie różnych czynników w oparciu o model uproszczony składający się z dwóch akcji i uogólniony składający się z wielu akcji. Zwrócono też uwagę na zjawisko tzw. krótkiej sprzedaży, które w praktyce nie występuje jeszcze na polskim rynku kapitałowym, ale może mieć duży wpływ na obniżenie ryzyka portfela. Na zakończenie przedstawiono ekonometryczne metody konstrukcji portfeli z krótką sprzedażą i bez krótkiej sprzedaży.

Sposób wykorzystania tych metod w praktyce zawierają rozdziały: czwarty i piąty, gdzie dokonano konstrukcji portfeli w oparciu o dane pochodzące z lat 1996 - 1997. W rozdziale szóstym otrzymane portfele zostały sprawdzone w oparciu o rzeczywiste notowania akcji pochodzące z 1997 roku z uwzględnieniem kosztów inwestycji giełdowych i porównane z opłacalnością innych inwestycji w 1997 roku. Na zakończenie podane są wnioski wynikające z pracy dla inwestora.

2