683539588

wyniki uzyskano w grupie respondentów z Tarnowskiego (aż 85% odpowiedzi było bardzo wyczerpujących) i Krakowskiego (53% bardzo dobrych wyników). W ośrodku skierniewickim zaledwie 2,5% odpowiedzi było w pełni wyczerpujących, natomiast aż 72,5% ankietowanych umiało podać zaledwie dwa (lub mniej) rodzaje substancji obcych w żywności. Jest to wielce zaskakujące, bowiem źródła migracji substancji obcych są tej grupie bardzo dobrze znane. W trakcie analizy odpowiedzi na to pytanie zwróciłam szczególną uwagę na kolejność wymieniania rodzajów zanieczyszczeń. Zwykle na pierwszym miejscu wyszczególniano metale ciężkie, na drugim różne zanieczyszczenia mikrobiologiczne (pleśnie, bakterie, wirusy) [Sobczyk 2000b, s. 83-85]. Ten rodzaj zanieczyszczeń wymieniło 47% respondentów, najwięcej z ośrodka tarnowskiego (niemal 100% ankietowanych).

Najlepszą orientację w zakresie środków szkodnikobójczych mają ankietowani z ośrodka w Tarnowie (93% prawidłowych odpowiedzi), najsłabiej wypadł ośrodek krakowski (tylko 50% trafnych wypowiedzi).

Jeśli chodzi o znajomość terminów: własności organoleptyczne, bezpieczna żywność i rolnictwo ekologiczne (odpowiednio 100% i 80% prawidłowych wypowiedzi), tradycyjnie już najlepiej wypadł w badaniach ośrodek tarnowski. Potwierdza się także słaba orientaqa krakowian w całej omawianej problematyce: w tym przypadku otrzymano 50% i 57% niezadowalających odpowiedzi.

Najlepszą znajomością metod konserwowania żywności wykazali się respondenci z ośrodków krakowskiego i tarnowskiego, w których niemal 100% ankietowanych podało więcej niż 4 sposoby przedłużania trwałości produktów spożywczych. Dla odmiany mieszkańcy Skierniewickiego ograniczyli się zaledwie do dwóch, trzech metod (72%).

Zupełnie zaskakujące są wyniki badań dotyczących znajomości oznaczeń na etykiecie żywnościowej. Ankietowani z regionu tarnowskiego i krakowskiego doskonale znają symbol E z kodem liczbowym i wiedzą, co on oznacza (odpowiednio 96% i 80%). Respondenci z rejonu Skierniewic z rzadka ryzykowali wypowiedź, że jest to barwnik lub konserwant, albo też po prostu substanq'a obca. Jak widać, nie wszyscy umiemy interpretować napisy na opakowaniach żywności. Niestety, największą trudnością do pokonania jest brak programów edukacyjnych dla konsumentów.

Duża część badanych deklaruje podczas zakupów stałą kontrolę daty ważności produktów spożywczych. Najbardziej zapobiegliwi są miesz-

153