683539616

W naszym kraju temat poziomu świadomości ekologicznej społeczeństwa wzbudza wiele kontrowersji. Badania ankietowe na temat stanu świadomości ekologicznej młodzieży szkolnej i akademickiej są częstym przedmiotem analiz pedagogów i wychowawców. Świadomość ekologiczna młodzieży szkolnej, bez względu na problematykę sondażu, oceniana jest różnie. Wyniki badań ankietowych są bardzo zróżnicowane: od ocen bardzo krytycznych [Kozłowski 1997, s. 272; Kalinowska 1993, s. 273; 1995, s. 11], poprzez wyważone [Wojtowicz 1995, s. 291-300], do optymistycznych [Słodczyk i Suszanowicz 1995, s. 83-86; Sobczyk 1997b, s. 10-17]. Na przykład Szydłowski [1993, s. 340] badał świadomość ekologiczną trzech grup uczniów szkół podstawowych regionu poznańskiego i stwierdził mało satysfakqonujący poziom wiedzy respondentów na temat podstawowych problemów ekologicznych. Co gorsza, podobne wnioski płyną z uzyskanych wyników sondaży w szkołach średnich technicznych i zawodowych. Wiele zależy od wieku respondentów, ich miejsca zamieszkania, pochodzenia społecznego, rodzaju szkoły czy uczelni, w których się kształcą. Słabe wyniki uzyskuje się w trakcie badań przeprowadzanych w szkołach zawodowych [Domka 1994, s. 360], których uczniowie reprezentują nierzadko, cytuję: „wtórny analfabetyzm ekologiczny". Badania świadomości ekologicznej prowadziła K. Krauz [1994, s. 363]. Wyniki jej sondaży świadczyły o dobrej orientacji ankietowanych w sprawach zanieczyszczeń środowiska i zagrożeń zdrowia mieszkańców badanych terenów. Z kolei M. Pawłowska i A. Pawłowski [1994a, s. 377-398; 1994b, s. 399-422] wykonali kompleksowe badania sondażowe wśród studentów kierunków technicznych i przyrodniczych. Stwierdzili zadowalający poziom wiedzy oraz wysoką świadomość ekologiczną ankietowanych, przy czym zaakcentowali konieczność rozszerzenia programów nauczania ochrony środowiska na uczelniach technicznych ze względu na dużą aktywność absolwentów tych uczelni w życiu gospodarczym kraju. Ocenę stanu świadomości ekologicznej młodzieży średniej szkoły technicznej przedstawiła J. Poczęsna [1996, s. 64-67]. Młodzież z terenów Śląska czerpie informacje o środowisku głównie ze środków masowego przekazu, natomiast na zajęciach szkolnych treści ekologiczne przekazywane są w sposób zaledwie zadowalający. Uczniowie znają główne źródła zanieczyszczeń środowiska w swoim regionie, oczekują jednak od szkoły ciekawych form przekazywania informacji o środowisku i jego zagrożeniach. Sondaż na temat znajomości metod zagospodarowania odpadów prowadzili E. Słodczyk i D. Susza-

20