6771814655

8 Najczęściej popełniane błędy

Wyniki pomiarów, czy analiz, nie są wolne od błędów. Błędy te dzielimy na:

a- błędy tzw. grube - błędy te powstają na skutek pomyłek w obliczeniach, błędnych odczytów wyników pomiarów, przy użyciu naczyń o niewłaściwej objętości, pomyłek przy przepisywaniu wyników pomiarów;

b- systematyczne - spowodowane korzystaniem z niewłaściwych naczyń, odczynników i przyrządów (np. niewykalibrowane naczynia miarowe); nieumiejętne lub niedbałe wykonywanie analiz; błędy indywidualne np.: zdolność rozróżniania odcieni barw, przy określaniu momentu zmiany barwy roztworu, czy określenie poziomu cieczy w biurecie zależy od ostrości wzroku; błędy metodyczne - mogą powstawać na skutek częściowej rozpuszczalności osadu, niezupełnie ilościowego przebiegu reakcji, na której oparto oznaczenie, współstrącenia się, rozkładu, ulatniania gazowych produktów reakcji, higroskopijności substancji oznaczanej. Błędy metodyczne należą do najpoważniejszych błędów;

c- błędy przypadkowe - mogą powodować niewielkie różnice w wynikach analiz, które wykonywała ta sama osoba, w tych samych warunkach;

Chcielibyśmy przytoczyć tu również przykłady najczęściej popełnianych przez studentów zaniedbań w trakcie pracy, są to:

-    używanie brudnego, zapuszczonego szkła w trakcie wykonywania analiz;

w zapuszczonych kolbach, pipetach, biuretach krople roztworów zatrzymują się na ściankach naczynia, co powoduje, że pomimo używania naczyń miarowych pobierane objętości różnią się między sobą;

-niestaranne mieszanie roztworów kontrolnych, jak i przygotowywanych

samodzielnie titrantów, powoduje, że stężenie danej substancji nie jest jednakowe w całej

objętości;

-niestaranne rozpuszczenie substancji wzorcowej w kolbie miarowej j.w.;

-nieprzepłukiwanie pipety i biurety roztworem, który zamierzamy odpipetować, czy którym będziemy miareczkować, prowadzi do rozcieńczenia danego roztworu pozostałościami wody (błąd ujemny);

-    ustawianie poziomu cieczy w biurecie czy pipecie nie na poziomie wzroku prowadzi do powstania tzw. błęduparałaksy,

-    odkładanie bagietki na konsolę, w czasie analizy wagowej, powoduje straty osadu przez przyklejenie jego cząstek do powierzchni konsoli;

-    w odstawionej na konsolę zlewce bagietka nie może dotykać jej dzióbka, gdyż cząsteczki osadu, które tam pozostały po zlewaniu roztworu na sączek, przykleją się do górnej części bagietki i znajdą się w palcach osoby przeprowadzającej analizę;

-    używanie brudnego odbieralnika w przypadku przedostania się osadu do przesączu uniemożliwi uratowanie analizy przez powtórne jego przesączenie, gdyż będzie zanieczyszczony substancjami obcymi;

-    niekontrolowane zmiany objętości titranta w biurecie, poprzez pozostawienie lejka w biurecie i spływające z niego krople; pozostawienie w części nieprzeźroczystej biurety - wąż gumowy z perełką zamykającą, końcówka szklana - powietrza bądź wprowadzenie tam powietrza w trakcie niewłaściwego operowania biuretą w czasie miareczkowania;

16