6915324177

Na bazie otrzymanych wyników podjęto próbę klasyfikacji wewnętrznej asymetrii ustalając jej poziomy w granicach normy. Proponowana w pracy klasyfikacja obejmuje III poziomy asymetrii określane za pomocą współczynnika będącego wartością bezwymiarową. Należy jednak zaznaczyć, że zaproponowana skala może być odnoszona jedynie do zdrowych młodych osób dorosłych i jest na razie pionierską propozycją stworzenia klasyfikacyjnych ram dla asymetrii motorycznej, oczywiście wymagającą weryfikacji w innych grupach badawczych. Wyniki uzyskane w tych badaniach można traktować jako pierwszy etap pracy nad ustaleniem uniwersalnych norm klasyfikacyjnych w zakresie asymetrii w czynnościach motorycznych.

Kierunki dalszych poszukiwań badawczych

Wyniki przeprowadzonych badań własnych wykazały wyraźnie, że wybiórcze testy reakcji ruchowych nie wyjaśniają mechanizmu lateralizacji motorycznej w sposób wystarczający, niezbędne w dalszym postępowaniu badawczym będzie zatem zastosowanie nowoczesnych technik obrazowania pracy mózgu in vivo np. technik PET, SPECT lub fMRI. Realizacja projektu potwierdziła, że w przypadku badań lateralizacji w funkcjach motorycznych testy psychomotoryczne o charakterze unilateralnym pozwalają na ograniczone wnioskowanie o mechanizmach kontroli motorycznej. Ruch i jego parametry końcowe są efektem interakcji wieku czynników mających znaczenie w procesie kontroli motorycznej. W przypadku zastosowanych w tych badaniach zadań niezbędnym wydaje się wzięcie pod uwagę roli analizatora wzrokowego w procesie motorycznej kontroli. W niektórych testach wiodąca rola analizatorów wzrokowego i słuchowego w procesie wykonania zadania była przeszkodą w pełnej ocenie uzyskanych wyników w aspekcie lateralizacji. Wnioskowanie o mechanizmach kontrolnych ruchu było w większości testów kończyn górnych wręcz niemożliwe ze względu na istnienie lateralizacji wzrokowej i słuchowej, która nie była w tych badaniach oceniana. Udało się jednak wyodrębnić z baterii zastosowanych testów psychomotorycznych te, które pozwalają na dokładną ocenę lateralizacji funkcjonalnej w obrębie kończyn górnych, co jest znakomitym efektem aplikacyjnych badań.

Dokładne przybliżenie szczegółowych mechanizmów kontrolnych w tym zakresie i pełna weryfikacja empiryczna zaprezentowanego modelu ALAM dotyczącego powiązań lateralizacji i kontroli motorycznej wymaga jednak dalszych, interdyscyplinarnych badań, z wykorzystaniem nowoczesnych technik obrazowania aktywności mózgu in vivo. Reasumując, realizacja tego projektu stała się znakomitym punktem wyjściowym dla dalszych badań dotyczących lateralizacji funkcjonalnej człowieka jako prawidłowości rozwojowej. Zachęcające wyniki przeprowadzonych -co należy zaznaczyć - cząstkowych badań potwierdzają zasadność badań tego obszaru nauki o człowieku, jakim jest kontrola motoryczna i lateralizacja.

Całkowita i pełna weryfikacja przedstawionego konstruktu teoretycznego ALAM będzie możliwa jedynie poprzez kolejne, interdyscyplinarne i szeroko zakrojone badania obejmujące zarówno funkcjonalne obrazowanie mózgu jak i testy

12