6931257453

110

MICHAŁ TABISZ

do odwołania. Było ono zarazem pierwszym i jak do tej pory ostatnim w dziejach brytyjskiej telewizji przypadkiem zastosowania przez rząd bezpośrednich środków mających na celu zmarginalizowanie czy wręcz usunięcie z życia publicznego określonej opcji politycznej.²⁵

Z uwagi na skalę historycznych problemów i stopień ich nawarstwienia, nie dziwi fakt, iż relacjonowanie konfliktu północno-irlandzkiego, choć podlega tym samym standardom BBC, jest postrzegane tak przez widzów brytyjskich, jak i za granicą jako „papierek lakmusowy” niezależności Korporacji. Aby uniknąć wszelkich podejrzeń o stronniczość, musi więc ona przykładać szczególną uwagę do tego, jak nazywa zaangażowane w konflikt osoby i organizacje, w jaki sposób przedstawia ich poszczególne działania i jaką nadaje im ważność. W tym celu niezbędna jest wewnętrzna konsultacja, co oznacza, że twórcy programów dotyczących Irlandii Północnej ze wszystkich ośrodków BBC mają obowiązek zasięgnąć opinii pracowników BBC Northern lreland. „Wytyczne...” zawierają ponadto swego rodzaju przestrogę dla dziennikarzy, przypominając im o powszechnie obowiązujących regulacjach prawnych dotyczących zapobiegania terroryzmowi. Zgodnie z nimi wszyscy obywatele brytyjscy są zobligowani do udzielania informacji o przestępcach lub terrorystach działających na obszarze Irlandii Północnej, a także do powstrzymywania się od kontaktów z nimi/⁰

Sytuacje nadzwyczajne: relacjonowanie działań wojennych

Tragiczne wydarzenia 11 września 2001 roku rozpoczęły nowy okres w dziejach mediów, będący dla nich przede wszystkim nadzwyczajną próbą wiarygodności i rzetelności. Jako nadawca międzynarodowy BBC ponosi szczególną odpowiedzialność w czasie trwania konfliktu zbrojnego. Z tego względu Korporacja opracowała i wprowadziła w życie specjalną wewnętrzną instrukcję dotyczącą relacjonowania działań wojennych w Afganistanie. Warto zaznaczyć, że już we wstępie tego dokumentu zamieszczono zobowiązanie dla wszystkich producentów, aby w swoich programach nie stwarzali wrażenia, iż jest to wojna przeciw Islamowi i aby nie podsycali atmosfery uprzedzeń i nietolerancji. Stąd też od dziennikarzy, którzy próbują wyjaśnić motywację działań Osamy Bin Ladena oraz innych muzułmańskich ekstremistów, oczekuje się specjalnej troski w doborze słów i argumentów.

Jedną z naczelnych zasad BBC jest troska o to, aby jej widzowie nie mieli wątpliwości co do prawdziwości otrzymywanego przekazu. Niemniej telewizyjny nadawca publiczny musi mieć także na uwadze wojskowe wymogi operacyjne i swoimi działaniami nie powinien zwiększać zagrożeń, przed jakimi stoją siły militarne. Dlatego też publikacja określonych infor-

²⁵    Glasgow Media Group Reader (1995), s. 48.

²⁶    BBC Pmducers' Guidelines (2000), roz. 19, 3.3.