6931257541

50

EWA BOBROWSKA

poszukiwania obcych mocodawców. W tym sensie niewiele się zmieniło po 1989 r., po prostu Moskwę zastąpiła Unia Europejska. (Pan Sławomir Wiatr wywodzący się z szeregów byłych entuzjastów Moskwy został nam zaaplikowany jako łagodny „naganiacz” do Unii Europejskiej. Szybkie przejście z bloku entuzjastów ZSRR do szerszego grona neojitów brukselskich nie dziwi, gdyż większość byłych „elyt” kolegów i towarzyszy pana ministra to dzisiaj znów przewodnia, przodująca ekipa euroentuzjastów. Faktem jest, że wszyscy ci poprawni politycznie działacze zamienili jedną czerwoną gwiazdę, sierp i młot, sztandary z czerwonych na gustowne, niebieskie ze złotymi gwiazdkami. Złoto pobudza do dominacji fi)

Pewne trudności interpretacyjne pojawiają się natomiast wtedy, gdy mowa jest o drugim członie opozycji - narodzie. Trudno bowiem zdecydować, czy ta wielka wspólnota obejmuje całe realnie istniejące społeczeństwo polskie, czy też tylko jego część. W wielu wypowiedziach naród wydaje się utożsamiany z polskim społeczeństwem, w wielu innych ujawniają się jednak ostre podziały, które zdają się świadczyć o jego wewnętrznym rozbiciu.

Można zauważyć, że w wypowiedziach, w których nacisk położony jest na ukazanie szkodliwości działania elit, naród najczęściej przedstawiany jest jako jednorodna całość (gdy mowa jest np. o wyprzedaży majątku narodowego i polskiej ziemi, gdy formułowane są protesty przeciwko upowszechnianiu sztuki naruszającej wartości chrześcijańskie, gdy ukazywana jest bieda i zubożenie polskiego społeczeństwa, za co odpowiedzialność ponoszą elity). Z drugiej strony jednak, nawet w tych wypowiedziach autorzy niejednokrotnie nie mogą przejść obojętnie wobec faktu, że elity te zostały demokratycznie wybrane i cieszą się poparciem przynajmniej części społeczeństwa. Ostra, oparta na dychotomicznym schemacie wizja rzeczywistości zostaje wtedy osłabiona, a społeczeństwo polskie okazuje się nie do końca odpowiadać wyobrażeniu wspólnoty. Spostrzeżenie to doprowadza nas do trzeciego typowego zastosowania pojęcia wspólnoty na łamach Naszego Dziennika - takiego, w którym jest ono rodzajem postulatu formułowanego pod adresem polskiego społeczeństwa.

W opublikowanej na łamach Naszego Dziennika homilii czytamy: Mówią, że ulice niebezpieczne; to wynieście na ulice monstrancję, to wynieście na ulice naszych miast i wiosek ołtarze. Tak zróbcie, panowie, którzy chcecie nowy porządek tworzyć, a obecnie tworzycie przestrzeń kryminogenną. Sami siebie prowokujecie do przestępstw, bo wyrzucacie Boga z prawa. (...) Kochani, otwierajmy oczy, otwierajmy i uczmy się, co niesie światu bezbożny system, który pozbawił najpierw prawo, a potem rodzinę monstrancji, Jezusa, ołtarza'¹.

W cytowanym fragmencie ukazane jest przeciwieństwo pomiędzy z jednej strony uporządkowanym, opartym na religijnych i moralnych wartościach życiem społecznym i z drugiej - społeczeństwem, w którym doszło do rozpadu norm, które znajduje się w stanie anomii. W takim społeczeń-

¹⁶    W. Zajda: Ten kraj nadal będzie naszym domem. Nasz Dziennik 5.06.2002.

¹⁷    JE ks. biskup S. Stefanek: W Łomży się nie zabija. Nasz Dziennik 6.06.2002.