Erhard Cziomer
wewnętrznych i międzynarodowych zależności o znacznych implikacjach politycznych i gospodarczych13,
• możliwe w przyszłości zakłócenia oraz inne trudności globalne w dostępie do ropy naftowej i gazu ziemnego będę miały swoje główne źródło w Azji i Afryce, a związane to będzie przede wszystkim z:
1) szybkim wzrostem importu tychże surowców do Chin Ludowych i Indii, co potęgować będzie rywalizację i przyspieszy możliwość wyczerpania zasobów w skali globalnej,
2) zagrożeniem atakami terrorystycznymi, konfliktami wewnątrzpolitycznymi oraz potencjalnymi atakami na szlaki tranzytowe lądowe i morskie, niszczeniem infrastruktury przesyłowej itp.,
3) skomplikowaną sytuacją wewnętrzną energonośnych obszarów, gdyż ponad 50% światowych zasobów energetycznych znajduje się w krajach objętych wojnami domowymi na tle etnicznym, narodowościowym i z innych przyczyn.
4) nasilającymi się w XXI wieku wahaniami cen na rynkach surowców energetycznych, wywołującymi obecnie o wiele większe reperkusje dla gospodarek poszczególnych państw niż to miało miejsce wcześniej, gdyż dotykają one w znacznym stopniu zarówno odbiorców, jak i kraje kontrolujące szlaki tranzytowe, powodując wiele dodatkowych zakłóceń i napięć.
Generalnie, można zatem stwierdzić, iż Niemcy możliwości rozwiązywania globalnych i regionalnych problemów związanych z bezpieczeństwem energetycznym wiążą z interesami i zachowaniami wielkich państw i koncernów wielonarodowych oraz z przebiegiem takich procesów międzynarodowych, jak:
• polityka energetyczna supermocarstwa USA oraz takich mocarstw i struktur regionalnych, jak ChRL, Indie, Japonia i Unia Europejska,
• implikacje niestabilności wewnętrznej państw rozpadających się dla produkcji i tranzytu ropy naftowej oraz gazu ziemnego,
• wpływ procesów globalizacji na zmiany przepływu kapitału i technologii w sektorze energetycznym. Zakłada się między innymi prognostycznie, iż ożywienie gospodarcze w rejonie Azji i Pacyfiku spowoduje w XXI wieku przeniesienie się tam większości wielkich rafinerii z USA i Europy Zachodniej. Przewiduje się zatem, iż w 2020 roku udział USA w globalnym potencjalnym przerobie ropy naftowej zmniejszy się z 24% do 18%, a Europy Zachodniej z 18% do 14%. Natomiast udział ChRL i Indii wzrośnie o 73%, Środkowego Wschodu o 137%, a Ameryki Łacińskiej o 115%14.
13 Zob. C. Frank, Energiesicherheit, „Reader der Sicheheitspolitik” 2006, nr 12, s. 257-264.
14 Por. S. Midner, F. Umbach, Die Sicherheit der internationalen Energieversorgung: Aussen- und sicherheitspolitische Herausforderungen nach dem 11. September 2001, www.weltpolitik.net/Sa-chgebiete/Globale%20Zukunftsfragen/Energie%20und%20Ressourcen/Grundlagen/Die%20Sich erheit%20der%20internationalen%20Energiever.sorgung.html.
110