7186602922

Geopolityczna i militarna pozycja Federacji Rosyjskiej

w polityce bezpieczeństwa narodowego należy: niedopuszczenie do wytworzenia niekorzystnej dla Rosji sytuacji geopolitycznej, niedopuszczenie do wywierania na Rosję nacisku politycznego, zapobieganie próbom wykorzystania przeciwko niej broni jądrowej na poziomie regionalnym i globalnym. Posiadana broń jądrowa, jak już wspominaliśmy, ma także zapobiegać agresji silami konwencjonalnymi³⁶.

Rosyjskie siły konwencjonalne technologicznie i mobilizacyjnie uległy deklasacji. Siły zbrojne zostały zredukowane do ok. 1,2 min. żołnierzy³⁷, z czego do walki zdolnych jest jedynie około 100 tysięcy żołnierzy³⁸. Armia boryka się z wieloma bolączkami, do których zaliczyć można problemy socjalno-bytowe, korupcję, kradzieże czy wszelkiego rodzaju nadużycia. Ze względu na niskie place i brak perspektyw na rozwój kariery zawodowej młodsza kadra wojskowa masowo rezygnuje ze służby. W armii częste są przypadki dezercji i samobójstw z powodu trudnych warunków służby oraz występowania niezwykle brutalnego zjawiska tzw. fali. Wadliwie i nieefektywnie działa system poboru do armii, powszechne jest uchylanie się od służby wojskowej. Nadal nierozwiązanym problemem pozostaje reforma sił zbrojnych i ostateczna odpowiedź na podstawowe pytanie: jak ma wyglądać ich struktura?³⁹ Aby reforma sił zbrojnych mogła zostać przeprowadzona, niezbędna jest korzystna sytuacja gospodarcza w Rosji, niewymagająca rezygnacji z innych, równie ważnych potrzeb społecznych i państwowych.

Siły zbrojne Federacji Rosyjskiej wspierane są przez inne struktury siłowe. Zaliczamy do nich m.in. wojska MSW, wojska kolejowe, wojska obrony znajdujące się w składzie Ministerstwa Obrony Cywilnej, Sytuacji Nadzwyczajnych i Likwidacji Następstw Klęsk Żywiołowych, wojska służby ochrony pogranicza FSB, oddziały wojskowe Federalnej Służby Ochrony⁴⁰. W sumie struktury siłowe wraz z wojskami wewnętrznymi liczą ok. 1055 000 funkcjonariuszy i żołnierzy⁴¹. Wsparcia strukturom militarnym udzielają dwie służby wywiadowcze: Służba Wywiadu Zagranicznego (SWZ) oraz Główny Zarząd Wywiadowczy Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych FR bardziej znany po akronimem GRU⁴². Ponadto poza granicami Rosji służy około 22 tysiące żołnierzy, głównie w charakterze sił

³⁶    R. Śmigielski, Osierocona armia..., s. 322-324.

³⁷    W strukturach Ministerstwa Obrony FR pracuje 867 tys. pracowników cywilnych.

³³ S. Bieleń, Tożsamość międzynarodowa..., s. 212.

³⁹    R. Śmigielski, Osierocona armia..., s. 269-312.

⁴⁰    Szerzej, choć część informacji zdezaktualizowana w związku z reformą służb specjalnych z 11 marca 2003 r. (dekret prezydenta FR nr 308 z 2003 r.), zob. I. Topolski, Siła militarna w polityce zagranicznej..., s. 114-121.

⁴¹1. Topolski, Siła militarna w polityce zagranicznej..., s. 121.

⁴² Ibidem, s. 121 -124. SWZ i GRU działają w oparciu o federalną ustawę o wywiadzie zagranicznym z 1995 r. ze zmianami z 2000 r.

17