7186603910

Nasi Mistrzowie

Jan Rajman

Maria Dobrowolska

Prof. dr Maria Dobrowolska była prawdziwym geografem starej daty. Urodziła się w 1895 r. w Ropicy Ruskiej w powiecie gorlickim. Jej ojciec był kierownikiem kopalni ropy naftowej, a w początkach XX w. - jednym z budowniczych kopalni węgla w Libiążu w Zagłębiu Chrzanowskim. Po ukończeniu gimnazjum w Krakowie studiowała w latach 1915-1919 na Wydziale Filozoficznym UJ. Jako studentka profesorów geografii Ludomira Sawickiego i Jerzego Smoleńskiego oraz geologa Władysława Szajnochy, a także uczestniczka seminariów historycznych profesorów: Jana Ptaśnika, Franciszka Bujaka i Władysława Semkowicza, zdobyła Maria Mrazkówna (swe pierwsze prace publikowała pod nazwiskiem panieńskim) gruntowne przygotowanie do pracy naukowej na polu antropogeografii i geografii historycznej. Dowiodła tego już w pracy doktorskiej pt. Gęstość zaludnienia Księstwa Krakowskiego w związku z przyrodzonemi warunkami życia, którą przedstawiła na macierzystym Wydziale i obroniła w 1921 r. Główne tezy tej rozprawy opublikowała na łamach „Przeglądu Geograficznego” (1922) i „Czasopisma Geograficznego” (1924). Zainteresowaniom historycz-no-geograficznym i osadniczym była wierna przez cały okres międzywojenny, przy czym głównym obszarem jej badań była Puszcza Sandomierska wraz z obrzeżem oraz dorzecze Wisłoki i Białej Dunajcowej. Te pola badawcze uprawiała równolegle z pracą nauczycielską w krakowskich szkołach średnich, której nie przerwała również w okresie okupacji niemieckiej (kierownik ośrodka tajnego nauczania nr 6

M. Dobrowolska

w Krakowie-Dębnikach) i w pierwszych latach powojennych.

Prof. M. Dobrowolska należała, wraz z profesorami Rodionem Mochnackim i Janem Flisem, do organizatorów studiów magisterskich na kierunku geografii. Powołane w 1952 r. katedry: Geografii Ekonomicznej, Geografii Fizycznej wraz z Zakładem Geologii i Geografii Regionalnej z Zakładem Metodyki Nauczania Geografii, stanowiły podwaliny utworzonego w 1971 r. Instytutu Geografii. Można zatem stwierdzić, że należała do założycieli i twórców późniejszego Instytutu Geografii w krakowskiej WSP, z którą to Uczelnią związała się już w 1949 r. Była też twórcą programu badawczego i dydaktycznego Katedry Geografii Ekonomicznej, którą kierowała od samego początku aż do przejścia na zasłużoną emeryturę w 1967 r., pracując od 1955 r. na stanowisku docenta. Wraz z profesorami: Walerym Goetlem i Władysławem Szaferem przyczy-

Konspekt nr 1/2006 (25)