7186603917

Nasi Mistrzowie

Marian Snieżyński

Jan Konopnicki

Profesor dr hab. Jan Konopnicki był związany z naszą Uczelnią od 1960 r. Pełnił tu funkcję kierownika Katedry Pedagogiki Eksperymentalnej. W latach 1963-1968 Katedra uzyskała prawa prowadzenia studium doktoranckiego, które ukończyło wielu nauczycieli i pracowników naukowych zatrudnionych w WSP. Pod kierunkiem profesora napisało i obroniło prace doktorskie pięciu asystentów Instytutu Nauk Pedagogicznych, zaś trzech adiunktów uzyskało stopnie doktora habilitowanego.

Profesor Jan Konopnicki po ukończeniu stu diów na Uniwersytecie Jagiellońskim rozpoczął w 1930 r. pracę w zawodzie nauczycielskim, później w zakładach kształcących nauczycieli. Uniknąwszy szczęśliwie w 1939 r. deportacji na Wschód, już w listopadzie tego roku znalazł się na Węgrzech, skąd przedostał się do Francji i jako ochotnik wstąpił do Armii Polskiej. Po klęsce Francji - ewakuowany do Szkocji - zatrzymał się w Edynburgu, gdzie rozpoczął kształcenie nauczycieli na powołanym z jego inicjatywy Studium Pedagogicznym, którym kierował do 1946 r. W październiku tego roku wrócił do kraju i objął stanowisko dyrektora Instytutu Pedagogicznego ZNP we Wrocławiu. W latach 1956-1962 hył rektorem Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.

W roku 1963 powrócił do Krakowa, gdzie rozpoczął wykłady i seminaria magisterskie oraz doktoranckie najpierw w Wyższej Szkole Pedagogicznej, a potem w UJ. W 1968 r. został profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W ośrodku krakowskim szczególne znaczenie miały badania prof. Jana Konopnickiego nad zaburzeniami w zachowaniu (początek lat sześćdziesiątych). Do wyjaśnienia istoty, objawów i etiologii tych zjawisk Jan Konopnicki wykorzystał aktualny dorobek w psychologii zachodniej oraz strategię metodologiczną i narzędzia diagnostyczne wypracowane w uniwersytetach szkockich i angielskich (Arkusz diagnostyczny D.H.Stotta).

Drugi nurt badań Konopnickiego koncentrował się na niezwykle istotnych dla dydaktyki problemach, jakimi były drugoroczność i odsiew szkolny. Zjawiska te od początku PRL nabierały masowego wymiaru i stawały się coraz bardziej palącym problemem społecznym.

W kolejnych pracach prof. Konopnicki ukazywał wzajemne powiązania między niepowodzeniami w nauce a niedostosowaniem oraz wskazywał na zasady, formy i metody profilaktyki, terapii-resocjalizacji, zmieniające wydatnie oficjalne podejście administracyjne władz oświatowych w tym zakresie. W ten sposób Jan Konopnicki przyczynił się do podniesienia naukowego poziomu polskiej pedagogiki i nadania jej istotnych funkcji społecznych.

Uwzględniając „społeczny interes” w bada- 67

niach pedagogicznych, brał pod uwagę przede -

wszystkim dobro dziecka, które zawsze powinno stanowić cel i kryterium wartości przedsięwzięć badawczych.

Miłość do dziecka, respektowanie jego psychofizycznych potrzeb, indywidualne ujęcie sukcesu i poczucia szczęśliwości, to te standardy pe-

Konspekt nr 1/2006 (25)