7292100089

Z przedstawionych rysunków wynika, że węgle w porównaniu ze skałami płonnymi osiągają większe wartości modułu pokrytycznego M przy mniejszej wytrzymałości na ściskanie R_c. Zatem, w chwili przekroczenia wytrzymałości na ściskanie, dynamika rozpadu węgli jest większa niż dynamika rozpadu skał płonnych.

Wykazano, że istnieją zależności między przed kry tyczny mi i pokrytycznymi właściwościami mechanicznymi skał górnego karbonu GZW. Wyraźna jest zależność między modułem sprężystości podłużnej i modułem pokrytycznym, którą opisuje zależność potęgowa (rys. 4.44).

o

o.

0.0

25

5.0

75

10.0

125

15.0

17.5

20.0

0.0

05

1.0

15

2.0

25

3.0

35

4.0

Moduł sprężystości podłużnej E, GPa

Rys. 4.44. Wykresy zależności modułu pokrytycznego i modułu sprężystości podłużnej węgli

i skał płonnych w GZW

Liczba Poissona

Wartość liczby Poissona v (Sałustowicz 1965), według nowszej terminologii geomechanicznej współczynnika Poissona v (Borecki, Chudek 1972), wyznacza się w próbie ściskania, na podstawie pomiarów wielkości względnych odkształceń poprzecznych próbki oraz względnych odkształceń podłużnych

(4.28)

Adh

V =-

dA/i

gdzie:

d - średnica próbki,

Ad - całkowite odkształcenie poprzeczne (przyrost średnicy próbki), h - wysokość próbki,

A/? - odkształcenie próbki przy obciążeniu (zmiana wysokości).

104