376 Mierniofrwo,
ukształtowania terenu, ile możności tak, by jeden kierunek boków siatki znajdował sic w przybliżeniu w kierunku największego spadku terenu (ze względu na kreślenie warstwie), drugi kierunek boków siatki odchyla sic wtedy nieznacznie od poziomu. Gdy wierzchołki siatki nie wystarczają do należytego oddania ukształtowania terenu, obiera sie inno potrzebne punkty (punkty domierzone) i zdejmuje jo na boki siatki przez odrzutowanie. Należy narysować szkic siatki kwadratów, ponumerować jej wierzchołki i punkty domierzone i nakreślić na oko warstwice terenu. Obrane punkty niweluje sio następnie z odpowiednich stanowisk, przyczem z każdego następnego stanowiska należy nawiązać sie przynajmniej do dwóch punktów zaniwelo-wanych ze stanowiska poprzedniego. Celem sprawdzenia niwelacji można zaniwelować obwód siatki (stosuje się przy większej siatce, np. kilku-dziesieciohektarowej). Siatkę kwadratów rysuje się w odpowiedniej skali i wypisuje przy każdym wierzchołku jego wysokość. Jeżeli teren spada w jednym kierunku, to rysując warstwice, interpoluje się między punktami, leżącymi tylko w tym kierunku. Gdy teren jest prawie poziomy, lub w obu kierunkach siatki posiada podobne spadki, należy interpolować punkty warstwie w obu kierunkach. Nie interpolować w kierunku przekątni kwadratu. Przy wyznaczaniu punktów warstwie uwzględnić należy także punkty domierzone. Tej metody używamy do zdejmowania terenu płaskiego, dla opracowania projektów meljoracyjnych.
3. Metoda niwelowania na podstawie danego planu, tj. mapy katastralnej, lub zdjęcia poziomego, wykonauego poprzednio. Najpierw obiera sio szereg punktów wzdłuż komunikacyj, rzek, w sąsiedztwie budynków itd. zaznacza się je na terenie palikami i wrysowuje na kopji planu, która służy jako szkic połowy. Punkty te uważamy za punkty stałe i niwelujemy je ze sprawdzeniem (patrz odnośny ustęp). Następnie wykonywa się niwelację wszystkich innych potrzebnych punktów terenu, nawiązując ją do poprzednio założonych punktów stałych. Obrane punkty terenu należy również uwidocznić na kopji danego planu, przez oznaczenie ich położenia na oko, lub przez odmierzenie. Na szkicu znaczy się kierunki interpolacji warstwie. Po skończeniu pracy polowej oblicza się różuice wysokości miedzy punktami stałymi, wyrównywa je i oblicza wysokości stałych punktów, a na podstawie tych wyznacza Ayysokości wszystkich innych punktów. Wkoncu rysuje się plan warstwicowy.
Wykreślanie warstwie. Odstęp pionowy warstwie (krzywych łączących punkty terenu o tej samej wysokości) zależy przedewszystkiem od celu zdjęcia niwelacyjnego, następnie od kształtu terenu i skali rysunku. Na planach warstwicowych dla projektów komunikacyj wynosi ten odstęp od 1 do 5 nt, na planach dla celów meljoracyjnych może zejść aż do 0,2ó w. zaś na mapach topograficznych wynosi 10 w/, 20 «?, lub więcej. Punkty warstwie otrzymać można a) z profilów tereuu, b) zapomocą rachunku, c) zapomocą środków mechanicznych.
Ad «). Na profilach terenu kreślimy proste poziome, w wysokościach warstwie i wyznaczamy przecięcia tych z linją terenu. Następnie odmierzamy odległości tych punktów od punktów początkowych profilów i przenosimy je na plan poziomy profilów.
Ad b). Wyznaczanie punktów warstwie opiera się tu na proporcjonalności odcinków. Gdy A i B są punkty o znanych wysokościach
i Wjfl a mamy wyznaczyć punkt C, warstwicy o wysokości Wę, na prostej
A Z?, to A C
A
W
4 B. Do obliczenia A C użyć najlepiej suwaka
B "A
rachunkowego.
Ad c). Środki mechaniczne polegają także na zasadzie proporcjonalności odcinków. Tu należy siatka prostych równoległych, nakreślonych w stałym
38