7560513940

KRAJOWA KONFERENCJA BADAŃ RADIOGRAFICZNYCH - „STARY MŁYN 2012" 27 - 29 sierpnia 2012 r.

4 maja 1912 roku na adres Bayerische Akademie der Wissenschaften w Monachium została wysłana koperta zawierająca wstępny raport ze wspomnianego doświadczenia Raport dotyczył doświadczalnych badań wykazujących, że:

1)    promienie rentgenowskie są falami, czego nie udało się do tego momentu wykazać, poczynając od momentu odkrycia tych promieni, a więc przez 17 lat,

2)    kryształ stosowany jako siatka dyfrakcyjna dla tych promieni ma strukturę sieciową na poziomie molekularnym.

8 czerwca i 6 lipca 1912 roku A. Sommerfeld, członek Bawarskiej Akademii Nauk w Monachium, przedstawił w Akademii dwie prace Lauego, Friedricha i Knippinga. Prace te zaakceptował też W. K. Róntgen. Zostały one opublikowane w organie Akademii Sitzungsberichte (odpowiednik Proceedings w innych krajach). Były to prace:

•    W. Friedrich, P. Knipping, M. Laue, Interferenz-Erscheinungen bei Róntgenstrahlen, S. 303-322,

•    M. Laue, Eine quantitative Priifung der Theorie fur die Interferenzerscheinungen bei Róntgenstrahlen, S. 363-373.

Rys. 5. Rentgenogram ZnS wzdłuż osi: a) 4-krotnej, b) 3-krotnej [Laue, Friedrich, Knipping, Sitz. ber. Bayer. Akademie d. Wiss., 8. Juni 1912]

Pierwsza praca zawierała:

a)    8,5 stron sygnowanych nazwiskiem Maxa Laue, na których podano teorię dyfrakcji promieni rentgenowskich na trójwymiarowej siatce,

b)    11 stron sygnowanych przez Friedricha i Knippinga, na których opisano przeprowadzone eksperymenty i przedstawiono 11 diagramów Lauego.

W drugiej pracy Max Laue zastosował wzory ogólnej teorii dyfrakcji do analizy rentgenogramu sfalerytu ZnS wykonanego dla promieniowania o długości fali około 1,5 A, padającego zgodnie z 4-krotną osią symetrii. W tej pracy pokazano, że jeżeli jest znana długość fal promieniowania, to doświadczalnie można wyznaczyć odległości między płaszczyznowe w krysztale. Zastosowane krótkie promieniowanie rentgenowskie pozwoliło stwierdzić regularną symetrię sfalerytu.

Jednocześnie z prezentacją Sommerfelda w Monachium Max Laue sam przedstawił raport dotyczący odkrycia dyfrakcji promieni rentgenowskich Berlińskiemu Towarzystwu Fizycznemu w dniu 8 czerwca 1912 roku. Podczas gdy w Monachium prace te spotkały się z uwagami krytycznymi, to w Berlinie zostały przyjęte z entuzjazmem, szczególnie wyrażonym przez astronoma i fizyka Karla Schwarzschilda.

Eksperyment Lauego wykazał, że zgodnie z przypuszczeniami, kryształy złożone są z regularnie rozłożonych atomów, oddalonych od siebie o kilka angstremów.

Analiza dokonana przez Lauego pozwoliła na uzyskanie warunków określających dyfrakcję. Rozpatrzmy ugięcie promieni X na prostej sieciowej (rys. 6).

6