7334803385

12 Marek Suchanek

-    praworządność rozumianą jako stosowanie się samemu oraz wymaganie od innych - także od petentów - stosowania się do zasad prawa; uczciwość, która winna być podstawową cechą charakteryzującą urzędnika przedkładającego dobro publiczne nad swoje własne, chroniącego interesy urzędu oraz realizującego zadania zgodnie z obowiązującym prawem,

-    życzliwość - nie wystarczy uczciwe realizować prawo, trzeba to jeszcze robić w sposób życzliwy, uprzejmy i przyjazny; profesjonalizm polegający na ustawicznym podwyższaniu kwalifikacji zawodowych, stałym monitorowaniu aktów prawnych i umiejętnym, zgodnym z ich przeznaczeniem, stosowaniu,

-    kreatywność - oznaczająca, że urzędnik swoją wiedzę, umiejętności, znajomość prawa, obyczajów i ludzi powinien wykorzystywać do rozwiązań twórczych, które objawiają się zarówno własną inicjatywą, jak i wspieraniem innowacyjnych pomysłów klientów, podwładnych, przełożonych, kolegów oraz lojalność rozumianą jako wykonywanie poleceń zgodnych z prawem przez pracowników i ich przełożonych z zachowaniem prawa do odmowy wykonywania poleceń w przypadkach niezgodnych z prawem¹⁷.

Z kolei do wspólnej części wartości, tworzącej ich trzeci system, należą: jawność, odpowiedzialność, współpraca, zorientowanie na wyniki, orientacja na sukces indywidualny, dążenie do harmonii i dobrych relacji, samodzielność, działanie motywowane, przestrzeganie tradycji i norm, a także zrozumienie i tolerancja. Jawność dotyczy zakresów udostępniania albo ograniczania informacji o sprawach prowadzonych przez urzędników, szczególnie mediom. Jawność, określana również jako otwartość albo przejrzystość działalności urzędników, uznawana jest też za ważny miernik ich etyczności. Jawność natomiast jest rezultatem uczciwości umożliwiającej merytoryczne uzasadnianie decyzji. Przejawami jawności działań publicznych urzędników są: procedury stanowienia, stosowania i kontrolowania aktów administracyjnych; zasady funkcjonowania, finansowania i rozliczania instytucji publicznych; unikanie konfliktów interesów urzędników ze sprawowanymi przez nich funkcjami, szczególnie w sprawach materialnych - zamówień publicznych, prac zleconych na rzecz admini-

¹⁷ J. Hausner. Administracja publiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006,

s. 255.