61
seferyzmu i narodowej ekonomii. Należy mieć jednak na uwadze przestrogę M. Weber’a, że „rzeczywiste działanie pozostaje pod wpływem irracjonalnych czynników różnego rodzaju”, które powodują „odchylenia od działania, które byłoby uznane jako racjonalne
W teorii przyjmuje się założenie, że różnice w dostępności prywatnego kapitału dla inwestycji gospodarczych prowadziły do różnic w strategiach poszczególnych państw, stosowanych dla osiągnięcia rozwoju ekonomicznego, a odmienne finansowanie przemysłu spowodowało różnice w zakresie:
- koncepcji roli rachunkowości jednostki gospodarczej w społeczeństwie,
- funkcji i dostępności sprawozdań finansowych,
- funkcji profesji księgowych.
Teorię rozwoju rachunkowości europejskiej w ujęciu syntetycznym przedstawia tablica 1.
Tablica 1
Teoria rozwoju rachunkowości europejskiej
Różnice (przyczyny i skutki) |
Treść |
Główna przyczyna |
Istnienie lub brak prywatnego kapitału dla inwestycji gospodarczych |
determinuje | |
Skutki pierwszej klasy (fundamentalne) |
Strategię państwa w zakresie rozwoju ekonomicznego |
Sposób finansowania przemysłu determinuje | |
Skutki drugiej klasy |
Orientacje polityki rachunkowości i profesji księgowych |
(przykładowe) |
i Cel ustalania zysku |
Funkcje sprawozdań finansowych | |
Ustalanie kapitału udziałowego i rezerw | |
Politykę amortyzacji |
Źródło: opracowanie własne na podstawie D. Krzywda, D. Bailey, M. Schroeder, op.cit., s. 627.
Intelektualnym źródłem wyróżnianych strategii rozwoju ekonomicznego były poglądy A. SmitlTa i F. List’a, którzy reprezentowali interesy kapitalistów przemysłowych odpowiednio w Wielkiej Brytanii i Niemczech.
W 1776 r. ukazała się publikacja A. SmitlTa „The Wealth of Nations”, w której Autor dowodził, iż należy angażować kapitał i pracę w najbardziej produktywny sposób, co w określonym czasie leży w najlepszym interesie kraju.