Neoschizomery - restrykcyjne izolowane z różnych bakterii rozpoznające identyczną sekwencję w DNA, ale wprowadzające odmienny typ cięcia.
Przykład:
Smal Cfr9I Acc65I KpnI
CCClGGG C‘CCGGG G'GTACC GGTAClC
GGG,CCC GGGCCtC CCATGfG CtCATGG
Jedna jednostka enzymu restrykcyjnego oznacza taką jego ilość, która katalizuje kompletną hydrolizę wiązań w markerowego DNA o masie 1 pg w czasie 1 godziny i w temperaturze i warunkach właściwych dla danego enzymu.
REazy pozostawiają w rozciętej cząsteczce DNA dwa rodzaje końców (Ryc. 1.3):
- tępe końce - obie nici rozcięte są naprzeciwko siebie - nukleotydy znajdujące się na końcach są sparowane z komplementarnymi nukleotydami na przeciwnej nici;
5'-GG*CC-3' ^ 5'-GG-3' 5'-CC-3'
3'-CCtGG-5' * 3'-CC-5' 3'-GG-5'
- lepkie końce - 3' lub 5' - jednoniciowe odcinki występujące na obu końcach przeciętej niesymetrycznie cząsteczki (Rys. 3).
Hindlll
A‘AGCTT
TTCGA.A
5'-A-3' 5'-AGCTT-3'
3' -TTCGA-5' 3'-A-5'
Mphll03I
ATGCA' T T, ACGTA
5'-ATGCA T-3'
3'-T ACGTA-5f
Ryc. 1.3 Enzym restrykcyjny Hindlll generuje jednoniciowe wystające (lepkie) końce 5’ a enzym Mphl 1031 jednoniciowe wystające (lepkie) końce 3’.
Rodzaj pozostawianych końców ma znaczenie przy manipulacjach przeprowadzanych przy klonowaniu:
- warunkuje połączenie końców zgodnych (kompatybilnych)
- wymusza konieczność przekształcenia lepkich końców w tępe, np. przez zastosowaniu polimerazy DNA
Sekwencja palindromiczna - sekwencja czytana w kierunku od 5’ do 3’ końca jest taka sama jak na nici komplementarnej.
5'- AAGCTT -3'
3'- TTCGAA -5'
Czynniki wpływające na aktywność enzymu restrykcyjnego
1. Bakterie, z których izolowane są enzymy restrykcyjne bytują w różnych, często ekstremalnych, środowiskach. Stąd wynikają różne preferencje warunków reakcji związane np. z temperaturą inkubacji. Inne elementy, które różnią bufory wykorzystywane do przeprowadzenia reakcji z danym enzymem to: siła jonowa (stężenie soli), główny kation (sód lub potas) i pH. Każdy enzym restrykcyjny wymaga obecności kofaktora Mg2+!
2. Czasami w buforach do reakcji dostarczane są dodatkowe związki chemiczne, które wspomagają działanie niektórych enzymów restrykcyjnych - np. detergent (Triton-X-100 do
6