8009766982

ewolucję zachodzącą w polskiej polityce zagranicznej. Skubiszewski stwierdzał: „W żywotnym interesie Polski leży umocnienie i pogłębienie demokratycznych przemian oraz ugruntowanie niezawisłości państwowej naszych wschodnich sąsiadów. Dzięki temu państwa te stawałyby się integralną i funkcjonalną częścią systemu europejskiego w różnych wymiarach. (...) W stosunkach z krajami wschodnimi, w tym z Rosją, nie możemy ignorować istnienia sił dążących do rekonstrukcji dawnego porządku imperialnego. W żywotnym interesie Polski leży, z jednej strony, wspieranie sił demokratycznych i niepodległościowych w tych krajach, z drugiej zaś strony w zgodzie z naszą racją stanu i strategiczną orientacją na cywilizację zachodnią, wobec możliwej niebezpiecznej ewolucji, musimy zacieśniać instytucjonalne więzi ze strukturami Zachodu przy priorytetowym traktowaniu powiązań z euroatlantyckim systemem bezpieczeństwa”¹⁰.

W odpowiedzi na zmiany środowiska międzynarodowego Polska zintensyfikowała swoje dążenie do uzyskania członkostwa w NATO i Unii Europejskiej. Członkostwo w tych instytucjach było jednak nie celem samym w sobie, ale instrumentem służącym maksymalizacji położenia międzynarodowego. Polityka wobec wschodnich sąsiadów ściśle się więc wiązała z realizacją tego celu strategicznego, gdyż poprawa położenia międzynarodowego Polski nie byłaby możliwa bez unormowania stosunków z sąsiadami. Zawierając układy o przyjaźni i dobrym sąsiedztwie ze wszystkimi swoimi sąsiadami, Polska nie tylko działała na rzecz urzeczywistnienia koncepcji Mieroszewskiego i Giedroycia, ale także przyczyniała się do budowy wspólnego bezpieczeństwa. Sukces tej drogi dostarczył empirycznego dowodu na słuszność teorii bezpieczeństwa kooperatywnego, która w istotnym zakresie oddziaływała na polskie myślenie o stosunkach międzynarodowych w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych XX w. Mówi ona, iż państwa, dążąc do zapewnienia sobie bezpieczeństwa, nie muszą ze sobą rywalizować, a zwiększenie bezpieczeństwa jednego z nich nie oznacza zmniejszenia poziomu bezpieczeństwa innych państw".

¹⁰    K. Skubiszewski, Informacja rządu o polityce zagranicznej, 43. posiedzenie Sejmu, 29 kwietnia 1993 r.

¹¹    Szerzej o tej teorii: W. Malendowski, Pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe, [w:] W. Ma-lendowski, C. Mojsiewicz (red.), Stosunki między narodowe, Atla 2, Wrocław 2004, s. 376; Patrz także: Wywiad ministra spraw zagranicznych Adama Daniela Rotfelda dla Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, t. 5, nr 4 (26), lipiec-sierpień 2005, s. 22; oraz Europę: in search of cooperatiw security, „SIPRI Yearbook 1997”Armaments, Disarmament and International Security, Oxford 1997.

„Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2006, nr 3 (31)

12