12, 15, 18 lub 24V. Na rys. 3 pokazano w jaki sposób można łatwo wykonać stabilizator napięcia o wartości +5 V z wykorzystaniem jednego z tych stabilizatorów scalonych.
Prostota i łatwość połączeń jest oczywista. Kondensator podłączony do końcówki wejściowej stabilizatora jest wymagany tylko wtedy, gdy stabilizator jest oddalony od kondensatora filtrującego zasilacza. Zastosowany kondensator powinien charakteryzować się bardzo małą rezystancją szeregową. Zalecane wartości wynoszą zwykle 0.2 pF dla kondensatorów ceramicznych, 2pF lub więcej dla kondensatorów tantalowych i 25pF lub więcej dla kondensatorów aluminiowych elektrolitycznych. Zwykle nie jest wymagane podłączenie kondensatora do końcówki wyjściowej. Jednakże zastosowanie właściwego kondensatora, np. 0.1 pF, poprawia działanie stabilizatora przy szybkich zmianach obciążenia, a także zmniejsza poziom szumów na wyjściu stabilizatora.
Układy z rodziny 7800 są produkowane w obudowach plastykowych lub metalowych, takich jak obudowy tranzystorów mocy. Wersja tych stabilizatorów o małej mocy rozproszonej oznaczana jest symbolem 78Lxx i ma takie same obudowy jak tranzystory małosygnałowe.
Do stabilizowania napięć ujemnych są przeznaczone stabilizatory z rodziny 7900. Sposób ich wykorzystania niczym nie różni się od przedstawionego wyżej (oczywiście napięcie wejściowe musi być ujemne). Przykładami innych stabilizatorów tego samego rodzaju są stabilizatory z rodzin LM 320 i LM 340. Stabilizatory należące do rodziny 7800 (7900) mogą być obciążone prądem do 1A oraz mają wbudowane układy zabezpieczeń nadprądowych i temperaturowych. Jeżeli powstaje niebezpieczeństwo, układ wyłącza się, a nie przepala, jak bezpiecznik. W przypadku zbyt dużych wartości różnicy napięć wejściowego i wyjściowego, układy zawarte w strukturze układu scalonego zapobiegają wyjściu tranzystora szeregowego z obszaru pracy bezpiecznej. Cena i łatwość użycia tych stabilizatorów zmieniły praktykę projektowania systemów, kiedy dany system jest zbiorem wielu osobnych płytek drukowanych. Do każdej z płytek doprowadza się napięcie niestabilizowane, a stabilizacji napięcia dokonuje się lokalnie na każdej płytce.
5. Regulacja napięcia wyjściowego w stabilizatorach trójkońcówkowych
Mimo że w stabilizatorach trójkońcówkowych napięcie wyjściowe ma ustaloną wartość, to dołączenie dwóch rezystorów pozwala uzyskać układ z regulacją napięcia wyjściowego. Na rys. 4 pokazano połączenie stabilizatora trój końcówkowego jako stabilizatora napięcia regulowanego.
Rys. 4. Stabilizator trój końcówkowy w układzie z możliwością regulacji napięcia wyjściowego
Stabilizator utrzymuje ustalone napięcie Us(ab. Prąd płynący przez rezystor R| jest równy Ustab/Ri, a prąd płynący przez R2 jest sumą prądu rezystora R| i prądu spoczynkowego stabilizatora Iq. Napięcie wyjściowe jest równe sumie napięcia na rezystorze R2 i napięcia Usiab, Spadek napięcia na rezystorze R2 określa zależność
U*
U R2 ~
(6a)
Stąd, napięcie wyjściowe jest równe
Uo = Uslab + UR2 = U slab ^ + j + 1QR2
(6b)
Prąd spoczynkowy stabilizatora napięcia jest tą częścią prądu wejściowego, która nie płynie do końcówki wyjściowej. Wartość tego prądu zmienia się przy zmianach napięcia wejściowego i prądu obciążenia. Zmiany prądu spoczynkowego pogarszają parametry stabilizatora, zwłaszcza współczynniki stabilizacji od zmian napięcia wejściowego i prądu obciążenia. Należy użyć rezystora R2 o małej wartości, wybrać stabilizator z małym prądem spoczynkowym i mało zależnym od prądu obciążenia. Prąd spoczynkowy zmienia się wraz ze zmianami temperatury. Również w
6