8399011090

poślubił Zofię Jabłonowską dopiero 9 listopada w 1828 roku. Ta wieloletnia walka o miłość, chociaż wynagrodzona wyjątkowo dobranym małżeństwem i dwójką dzieci, trafiła na człowieka bardzo wrażliwego na uroki rodziny i domowego szczęścia. Zwłaszcza pogłębiła samotnicze i domatorskie skłonności poety. Walka o ukochaną kobietę odbija się często w jego komediach i innych utworach. Przykładem może być także list do brata Maksymiliana napisany w październiku 1819 roku.¹

„Pierwsza tylko miłość, podług mnie, niebezpieczną stać się może rozsądkowi, ale razem jest największą rozkoszą w życiu. Cóż może wyrównać temu lubemu marzeniu, że wiecznie będę kochany, że wiecznie kochać będę. Cóż wydać, cóż naśladować może nieśmiałość nowego serca. Złączenie się duszy z duszą skrytym węzłem, nie przewidując go wprzódy. Jestem, jestem kochany! Wielkie słowo! Sam sobie je powtarzam, powtarzają je drogie usta i ledwie śmiem wierzyć mojemu szczęściu. Napawam się rozkoszą - żyję cały w obecności, przeszłość i przyszłość niczym jest dla mnie. Gdzie wzrok poruszę, wszędzie spostrzegam coś stosowanego z uczuciem, które mnie zajmuje. Obrzydła każda inna uciecha. W miłości tylko naszej wszystkiego źródła mieć chcemy - cóż więcej wznieść może duszę, cóż zapałem przejąć zmysły, jak pierwsza miłość. Śmierć jest niczym, łza. którą wyciśnie, nagradza przyszłe cierpienia. Przestać kochać jest rzecz nie do pojęcia, być zapomnianym - nieznaną trwogą."²

2. Komedie

2. 1 Nieromantyczny romantyk

Ze względu na epoki literackie, historycy sytuują Fredrę do romantyzmu, jednak, jak już wspominałam na początku, jego dzieła nie mają wiele wspólnego z tym nurtem. Jego komedie powstały przede wszystkim według prądów oświeceniowych i z tym okresem się utożsamiał, co powodowało, że ówcześni romantycy zarzucali mu brak poglądów patriotycznych i obojętność do spraw narodowych. Fredro miał jednak swoje przekonanie o tych sprawach i do końca został wierny swym wyobrażeniom literatury.

10

1

Zob. WYKA, Kazimierz. Aleksander Fredro. Op. cit., s. 25; http://sciaga.onet.pl/ 18684, l,sciaga_druk.html

2

SIYERT, Tadeusz. Aleksander Fredro. Op. cit., s. 18-19.