i utrwalanie w pamięci wiadomości, zdobywanie nawyków i sprawności [T. Wujek, 1974, s. 41].
Krzysztof Kruszewski, pisząc o uczeniu się w szkole, stwierdza: Wszystkie zawodowe czynności nauczyciela są podporządkowane jednemu zadaniu: doprowadzeniu do tego, żeby w psychice ucznia zaszły pożądane zmiany [K. Kruszewski, 1991, s. 84]. Zmianie podlegają wiadomości, jakie ma uczeń, umiejętności, którymi włada, i wartości, które poznaje.
W. Okoń uczenie się definiuje następująco: uczenie się jest procesem, w toku którego na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia - powstają nowe formy zachowania i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte [W. Okoń, 1987, s. 56]. Jest to definicja szeroko pojęta i swoim zakresem obejmuje uczenie się w szkole, poza szkołą, w codziennych sytuacjach życiowych.
Uczenie się szkolne - w odróżnieniu od uczenia się okazjonalnego, które może mieć formę aktów jednorazowych - jest planowym, zamierzonym, długotrwałym zbiorem ściśle ze sobą powiązanych czynności, zmierzającym do osiągnięcia określonego celu. Koniecznym warunkiem efektywności procesu uczenia się jest wielostronna aktywność podmiotu obejmująca aktywność: intelektualną, emocjonalną i praktyczną. Zdaniem W. Okonia w procesie uczenia się, złożonym i wielostronnym, uczeń zmierza do przyswojenia sobie wiadomości (uczenie się przyswajania), do samodzielnego poznania rzeczywistości (uczenie się przez odkrywanie), emocjonalnego przewartościowania wiadomości (uczenie się przez przeżywanie) oraz zdobycia umiejętności i nawyków sprawnego działania (uczenie się przez działanie) [W. Okoń, 1996, s. 196].
Uczenie się z punktu widzenia rodzajów i skutków jest czynnością zmierzającą do zdobywania wiadomości i umiejętności. Przedmiotem tak pojmowanego uczenia się jest otaczająca człowieka rzeczywistość przyrodnicza, społeczna, techniczna i kulturowa, którą poznaje on bezpośrednio bądź pośrednio. Takie właśnie znaczenie nadaje uczeniu się Cz. Kupisiewicz, pisząc, że jest to proces zamierzonego nabywania przez uczący się podmiot określonych wiadomości, umiejętności i nawyków, dokonujący się w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości. Zakładamy przy tym, że czynnikami wyzwalającymi ów proces są dostatecznie silne motywy uczenia się, a jego rezultatem jest wzrost posiadanego zasobu wiedzy i spraw-
14