131
pracującej bez urządzeń odpylających. Podczas pracy kombajnu chodnikowego wartości stężenia zapylenia powietrza są jeszcze wyższe.
Z wartości tych stężeń wynika niezbędność stosowania profilaktyki technicznej w postaci urządzeń odpylających o określonej skuteczności, ponieważ S >>NDS.
Stężenie zapylenia w miejscu pracy załogi zależy od wielu czynników, które można ogólnie podzielić na trzy grupy £179m]:
- naturalne,
- techniczne,
- organizacyjno-ludzkie.
Czynniki naturalne są to właściwości wydobywanego surowca, takie jak skład mineralogiczny, kruchość, wilgotność itd. wpływające na wielkość strumienia emitowanego pyłu 191,117].
Do czynników technicznych zaliczamy: technologię wydobycia, rodzaj
maszyny urabiającej (kombajn ścianowy bębnowy, strug węglowy, kombajn chodnikowy - głowicowy lub wiercący) czy transportującej 157], parametry konstrukcyjne (liczba organów urabiających, konstrukcja bębna i noży), parametry pracy (prędkość obrotowa organu urabiającego, zabiór, prędkość posuwu) i stan techniczny (stępienie noży) [13,60,60a,166,180] itd. Wpływ wentylacji na stężenie zapylenia [107,136] wymaga oddzielnego rozpatrzenia.
Przez czynniki organizacyjno-ludzkie należy rozumieć odpowiedni dobór usytuowania stanowisk pracy w przodku ścianowym czy chodnikowym, gdyż stężenie zapylenia zależy od miejsca i zmienia się w czasie. Czasem rozwiązaniem jest zdalne sterowanie przesuwania obudowy zmechanizowanej prowadzone z miejsca o niższym stężeniu zapylenia [30].
Działanie załogi ZG jest zorientowane na wszystkie trzy wymienione czynniki. W zmechanizowanych wyrobiskach ścianowych (wg panujących obecnie poglądów) ekonomicznie najbardziej uzasadnione jest stosowanie wody, prowadzące do zwilżenia ziarn pyłu, zanim pył utworzony podczas procesu urabiania przejdzie do strumienia wentylacyjnego [63,65,66,67,180].
Wytrącenie pyłu respirabilnego unoszonego już przez strumień wentylacyjny jest bardzo trudne z powodu niewielkich rozmiarów ziarn pyłu i wymaga użycia znacznych ilości energii [11,21,30].
Zastosowanie wody ma liczne zalety, do których zaliczamy stosunkowo niski koszt inwestycji i eksploatacji, dostępność w każdym zakładzie górniczym,