14 Ekonomia w ochronie zdrowia
sugerują, że bardzo prawdopodobne jest to, iż roczne wydatki na ochronę zdrowia osiągną poziom 33% PKB przed połową tego wieku (Hall i Jones 2004). W Wielkiej Brytanii, gdzie opieka zdrowotna jest finansowana głównie z podatków ogólnych, wydatki na ochronę zdrowia stanowią 17% całkowitych wydatków rządowych (Chote i in. 2004), a opieka zdrowotna stała się głównym przedmiotem rozważań towarzyszących procesowi fiskalnego zarządzania gospodarką. Rzeczywiście ochrona zdrowia jest głównym komponentem wydatków, inwestycji i zatrudnienia w każdej rozwiniętej gospodarce (Reinhardt i in. 2002, 2004, Fuchs 2005), a zatem ekonomiczne wyniki systemu ochrony zdrowia są silnie powiązane z gospodarczym dobrobytem kraju i jego obywateli.
Po trzecie, na decyzje dotyczące tego, w jaki sposób opieka zdrowotna jest finansowana, dostarczana i rozdzielana w dużym stopniu oddziałuje gospodarcze środowisko ekonomiczne i występujące w nim ograniczenia. Polityczne reakcje na poziomie narodowym i lokalnym na problemy zdrowotne w coraz większej mierze podlegają wpływom koncepcji ekonomicznych oraz metod analitycznych. Jednym z ważnych powodów, dla których warto rozumieć ekonomię ochrony zdrowia, nawet jeśli nie zamierza się pracować w charakterze analityka, jest możliwość uczestniczenia w debatach politycznych z pozycji dobrze poinformowanego krytyka. Joan Robinson powiedziała: „Celem studiowania ekonomii nie jest zdobycie zestawu gotowych odpowiedzi na pytania dotyczące gospodarki, ale nauczenie się, jak uniknąć oszukania przez ekonomistów” (Robinson 1980). Ujmując zagadnienie mniej cynicznie: dla osób pracujących w ochronie zdrowia znajomość teorii i metod analizy ekonomicznej staje się kwestią zasadniczą, gdyż stanowi podstawę zrozumienia okoliczności ich działań oraz dlatego że dane na temat produktywności i efektywności oraz stosunek wartości do ceny stają się podstawą współczesnych systemów ochrony zdrowia.
Ekonomia zdrowia stanowi przykład zastosowania teorii ekonomii, modeli i technik analizy empirycznej wykorzystywanych do analizy sposobu podejmowania decyzji przez jednostki, świadczeniodawców i rządy w odniesieniu do zdrowia i opieki zdrowotnej. Jest to gałąź nauk ekonomicznych, która nie jest po prostu sposobem wykorzystania standardowej teorii ekonomii wobec zdrowia i ochrony zdrowia jako interesującego zagadnienia. Ekonomia zdrowia to teoria ekonomii o solidnych podstawach łącząca teorie rozwinięte specjalnie po to, aby rozumieć zachowanie pacjentów, lekarzy i szpitali z technikami analitycznymi stworzonymi w celu ułatwienia podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów w ochronie zdrowia. Ekonomia zdrowia rozwinęła się w naukę wysoce wyspecjalizowaną, opierającą się w swoich badaniach na takich dyscyplinach, jak epidemiologia, statystyka, psychologia, socjologia, badania operacyjne i matematyka. Innymi słowy: można ją traktować jako zasadniczą część zbioru metod ana-