8796961099

Wychowanie

- ^    • * ~ r ..s ■**.<*':

Nauczyciele akademiccy, którym bliska jest idea współpartnerstwa traktują młodzież jak ludzi dorosłych, szanują jej czas i dopuszczają do dyskusji. Nie uważają siebie za jedyną wyrocznię. Współpartnerstwo wymaga przełamania bariery własnego stanowiska, stopnia i tytułu naukowego. Rodzi ono atmosferę bezpieczeństwa, łączy się z ciepłym stosunkiem do studentów, a przez to korzystnie wpływa na ich stosunek do nauki. Współpartnerstwo to bywanie ze studentami i pośród nich, to wysłuchiwanie ich, doradzanie im.

Istotnym składnikiem osobowości nauczyciela jest także poczucie humoru. Młodzież uważa, że człowńek go pozbawiony w ogóle nie powinien pracować w' zawodzie nauczycielskim. Praca z młodymi ludźmi wymaga wkalkulowania w' działalność edukacyjną czasu także na żart i uśmiech. Pogodne oblicze wykładowcy może skutecznie rozładować napięcia i stresy. Studenci apelują do pracowników pisząc:

„Niech nasi nauczyciele nie będą tak śmiertelnie poważni, niech ich twarze rozjaśni chociaż chwilowy uśmiech, niech zdobędą się na żart. niech żyją tak, aby i innym było z nimi przyjemnie”.

„Nawet dwója na egzaminie dana z uśmiechem, bez zbędnych i złośhw)ch komentarzy, nie jest taka straszna i nieprzyjemna”.

„Wykładowca, któiy nie potrafi się uśmiechnąć przez całą godzinę wykładu — jest dla mnie straszny".

„Autorytet wzbudzają u mnie te osoby, które, obok wiedz)', reprezentują postawię ku człowiekowi, zachowują pogodę ducha, posiadają chociaż odrobinę humoru, gdyż tym bardzo łatwo mogą sobie zjednać drugiego człowieka”.

Młodzież ceni także sprawiedliwość. Obiektywna ocena kogokolwiek, a uczniów i studentów w szczególności, należy chyba do najtrudniejszych zadań, jakie stoją niemal codziennie przed każdym nauczycielem. Praktyka szkolna daje w tym względzie wiele przykładów skrajnego subiektywizmu. Zdarza się często, że na ocenę mają wpływ czynniki uboczne, takie jak samopoczucie nauczyciela, jego chwilowy nastrój, sympatia czy antypatia do studenta, kierowanie się uprzedzeniami.

Ostatnim elementem składowym autorytetu są szerokie zainteresowania pracowników' nauki. Studenci wysoko cenią sobie nauczycieli, którzy mają zainteresowania wychodzące poza granice ich specjalności naukowej. Tego typu zainteresowania, np. sportowe, artystyczne, techniczne, dają o wiele szersze możliwości nawiązywania nieformalnych kontaktów z młodzieżą. Zamknięcie się pracownika w wąskiej dziedzinie przedmiotowej nic służy rozwojowi jego osobowości, ograniczając przy tym możliwości kontaktów z młodzieżą.

Przeprowadzone badania skłaniają do wniosku, że młodzież ma jasno sprecyzowany pogląd na temat autorytetu pracownika nauki. Dostrzega złożoność problemu i jednocześnie poszukuje osób, które manifestują pożądane cechy. Niestety, niełatwo znaleźć, nawet wśród kilkudziesięciu osób, nauczycieli cieszących się wysokim autorytetem. Potwierdzeniem tego stanu rzeczy są takie, częste skądinąd studenckie opinie:

„Studiując przez trzy lata w' Uczelni, zetknęłam się tylko z kilkoma pracownikami, którzy według mnie posiadali autorytet. Prowadzone przez nich wykłady i ćwiczenia były bardzo ciekawe. Widoczne było bardzo dobre prz)-gotowanie merytoryczne, znajomość najnowszych osiągnięć i badań w' danej dziedzinie. Wiadomości były podawane w ten sposób, że łatwo mogłam je zanotować. Wykłady posiadały logiczną budowę. Zawsze dało się zauważyć emocjonalne zaangażowanie w' to, o czym był wykład. W czasie przerw lub po wykładzie chętnie z nami rozmawiali. I jeszcze jedno, osoby te były zawsze pogodne i uśmiechnięte”.

Marian Snieiyński

¹ Por. Autorytet w nauce. Red. P. Rybicki, J. Goćkow-ski, Warszawa 1980.