9487209402

Niemiec, skonstruował on teorię, którą nazywamy teorią ośrodków centralnych. Istotne znaczenie mają tutaj pojęcia takie jak: centralność (jako podstawa prawidłowości rozmieszczenia całego układu osadniczego), ośrodki centralne (jako formy działalności obsługujące obszar większy niż samo miasto), znaczenie miasta (i jego rola w systemie osadniczym), dobra i usługi centralne (wytwarzane i świadczone tylko w miejscach centralnych, a wykorzystywane w miejscach rozporoszonych), obszar uzupełniający (w którym ośrodek centralny pełni określone funkcje usługowe) oraz zasięg dobra i odległość gospodarcza (czyli odległość do jakiej opłaca się zakup usługi oferowany w miejscu centralnym, wyrażona głównie poprzez koszty i czas podróży).

W. Christaller doszedł do następujących wniosków:

a)    W systemie osadniczym tworzą się odrębne typy wielkości osiedli, a ich wielkość wyznacza liczba pełnionych przez nie funkcji centralnych.

b)    Im większe są osiedla, tym mniejsza jest ich liczebność w systemie osadniczym. Liczbowe relacje między osiedlami kolejnych typów wielkościowych kształtują się jak 3:1 (z wyjątkiem relacji między stolicą a osiedlem pierwszego, niższego rzędu).

c)    Osiedla rozmieszczają się z charakterystyczną regularnością, którą można nazwać układem heksagonalnym. Obszary uzupełniające osiedli mają kształt sześcioboków. W wierzchołkach obszaru uzupełniającego osiedla danego typu wielkości zlokalizowanych jest sześć osiedli niższego typu (ciążących jednak również do innych osiedli danego typu).

Konstrukcja miast opiera się na pojęciu zasięgu rynkowego dóbr centralnych oraz na założeniach, że wszystkie części kraju są zaopatrywane we wszystkie możliwe dobra centralne przez możliwie najmniejszą liczbę ośrodków centralnych, tzw. zasada rynkowa (zasięg rynkowy do dóbr). Ponieważ obraz ten jest zniekształcony przez czynniki transportu i administracyjne, Christaller opracował jeszcze dwie odmiany swojej teorii. W pierwszej wyeksponował znaczenie transportu, w drugim podziału administracyjnego. Uwzględnienie tych zasad powoduje odchylenie od regularności, jaka się ustaliła w systemie opartym na zasadzie rynkowej.