masonów, którą nazywa "protestantyzmem laickim"153, omawia drugą składową ideologii masońskiej - okultyzm:
"Obok tej religijności należy jeszcze dostrzec w atmosferze masońskiej (...) pewien niepokój szczególnego rodzaju: poszukiwanie Tajemnego. Masoneria jest rzeczywiście ostatnim miejscem, gdzie spotyka się studiujących nauki tajemne (...).
Pragnę szczególnie podkreślić, że masoneria jest miejscem, skąd różne sekty czerpią swe elementy składowe. Jest dla nich szkołą przygotowawczą, filtrem, musztrą (...).
Obok masonerii istnieje wiele innych sekt, których organizacja jest wzorowana na wspólnej matrycy. Jedne maja swą oryginalność, inne są komiczne, niektóre dotykają czystego satanizmu, inne stanowią azyl dla wyobcowanych Przypomniawszy o "duchach ciemności podających się za aniołów światłości"155, nawiązujących łączność z adeptami okultyzmu, J. Marques-Riviere nie waha się mówić:
"Niektórzy uśmiechną się wobec takich twierdzeń. Są nieświadomi mocy demonicznej tego, co nazywam światami magicznymi, które otaczają ziemię niby niewidzialną siatką, i o których mówiłem wcześniej. Owe istoty ciemności tworzą plan zagłady, wrogi wobec człowieka. To właśnie stąd pochodzą nauczyciele przewodnicy, kierownicy astralni, pojawiający się i znikający w obrzędach wysokiej magii, której rzeczywiste istnienie jest niezaprzeczalne. Są to »demony«, które.inspirują tajne loże i grupy ezoteryczne. A jest to rzeczywiście otchłanna tajemnica nieprawości. Zbliżyłem się do niej, odczuwałem jej odór i choćbym miał się wydawać szalonym lub nawiedzonym, stwierdzam w tym miejscu rzeczywiste jej istnienie (...).
Szatan nie przedstawia się nigdy jako taki. Byłoby rzeczą dziecinną tak właśnie wierzyć. On udaje zawsze Anioła Światłości, Pocieszyciela, Ducha Prawdy. Ów Ojciec Kłamstwa staje się Apostołem Pokoju, mistycznym Przewodnikiem, Księciem Nauki. Jednak biada tym, którzy, postępując po stopniach satanicznej hierarchii, nawiązują z nim coraz bliższy kontakt"156.
Stąd konkluzja: "istnieje jakiś anty-Kościół ze swymi pismami, dogmatami, kapłanami; masoneria jest jednym z widzialnych jego aspektów"157.
153 Por. wypowiedź cytowana wyżej, s. 39
154 J. Marqućs-Rivićre, dz. cyt. 226, 232, 233.
155 Dz. cyt. s. 236.
154 Dz. cyt., s. 238.
55