Jednodniówka Narodowa - jednodniowka.com Strona 1
Recenzja ksiÄ…\
ki Wiktora Poliszczuka Gorzka prawda. Cień Bandery nad zbrodnią ludobójstwa, Toronto 2004, s 479
DÄ…\
enie do prawdy powinno być fundamentalną wartością dla ka\
dego człowieka, tym bardziej dla parającego się pracą naukową. Powinno, bo
niestety, wielu naukowców (lub będących nimi tylko z nazwy) zdaje się o tej elementarnej wytycznej nie pamiętać. Tworzenie przez nich
 własnego obrazu rzeczywistości, skonstruowanego w odpowiedzi na doraz
ne potrzeby polityczne, propagowanie  półprawd bądz
oczywistych
kłamstw jest zabiegiem nie tylko nieetycznym, ale wielce szkodliwym, i dla samej nauki (co jest oczywiste), ale i dla edukacji politycznej
społeczeństwa. Rozpowszechnianie nieprawdziwego obrazu rzeczywistości przynosi powa\
ne konsekwencje, zwłaszcza jeśli chodzi o nauki
społeczne, takie jak historia czy socjologia. Gdy bowiem fałsz  zachwaści ludzką świadomość, kiedy zostanie uznany za prawdę, niełatwo go
wyplenić, niełatwo dokonać rewizji. Oparcie się zaś w swoich działaniach na fałszywych zało\
eniach mo\
e przynieść, i przewa\
nie przynosi w
dalszej perspektywie czasowej fatalne skutki, pustoszy zarówno fizyczną, jak i duchową sferę człowieka. Dą\
enie do prawdy nie zawsze jest
Å‚atwe, nie zawsze jest te\
bezpieczne, zwłaszcza kiedy okazuje się ona  gorzka dla jej odkrywców, gdy\
nara\
a ich na ró\
nego rodzaju kłopoty,
a nawet zagro\
enie ze strony sprawców ujawnionego zła. Nie zwalnia ich to jednak z obowiązku całościowego jej przekazywania, co te\
z
poświęceniem (niekiedy wręcz heroizmem) od lat czyni Wiktor Poliszczuk, autor ksią\
ki Gorzka prawda. Cień Bandery nad zbrodnią
ludobójstwa.
W. Poliszczuk (pochodzi z rodziny mieszanej, polsko  ukraińskiej, ale podkreśla, \
e czuje się Ukraińcem), znany jest z wielkiego
zaanga\
owania w wyjaśnianie przemilczanych dotąd kwestii związanych ideą ukraińskiego integralnego nacjonalizmu oraz jego wpływu na
kształtowanie się i działalność struktur OUN (Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów). Mo\
e poszczycić się godnym podziwu dorobkiem, nie
tylko ze względu na świetną znajomość poruszanych kwestii, posługiwanie się kilkoma językami (co stawia go w komfortowej sytuacji jeśli
chodzi o analizę archiwaliów i prac bie\
ących) czy ilość publikacji, ale i prezentowaną przezeń wnikliwość badawczą. Przykłada bowiem du\
o
starań, aby jego prace opatrzone były potwierdzającymi treść materiałami z
ródłowymi. Ograniczona zostaje w ten sposób mo\
liwość poddania
ich merytorycznej krytyce. InnÄ… wa\
ną kwestią, zasługującą na podkreślenie są etyczne pobudki przyświecające autorowi w pracy badawczej.
Otó\
, nie kieruje nim chęć odwetu czy nienawiść do nacjonalistycznych zbrodniarzy spod znaku OUN - UPA. Pragnie on jedynie dotrzeć do
prawdy, pokazać prawdziwy obraz minionych wydarzeń. Zale\
y mu na jak najwierniejszym odtworzeniu interesujących go faktów
historycznych, wykazaniu związków przyczynowo-skutkowych, dlatego te\
swoje analizy umiejscawia zawsze w szerokim kontekście
historycznym i politycznym. Działalność struktur nacjonalistycznych ocenia w odniesieniu do prawa międzynarodowego oraz prawa krajowego,
w tym zwłaszcza polskiego, w okresie między- i powojennym. Uwa\
a, i\
jest to zabieg niezbędny dla ustalenia przyczyn eksterminacji ludności
polskiej i ukraińskiej przez OUN-UPA (brak jego uwzględniania zarzuca m.in. polskim badaczom tego zagadnienia).
W. Poliszczuk wniósł du\
y wkład w demaskowanie istoty i faktycznej działalności ukraińskich struktur nacjonalistycznych OUN - UPA,
zrozumiałe jest więc, \
e jego prace nie cieszą się uznaniem wśród ukraińskich nacjonalistycznych publicystów, historyków i polityków
sympatyzujących z tymi strukturami. Odsłania kulisy ludobójczej polityki wspomnianych organizacji, ich rzeczywiste oblicze, któremu
banderowscy nacjonaliści chcieliby za wszelką cenę (nawet fałszowania historii) nadać pozytywny  kształt . Z ksią\
kami W. Poliszczuka
powinno zapoznać się jak najszersze grono Polaków i Ukraińców, a jego dorobek winien być lekturą obowiązkową zwłaszcza dla
zainteresowanych dÄ…\
eniem do prawdy, do zgłębienia istoty stosunków polsko-ukraińskich w XX wieku. Jego publikacje zawierają wiele
informacji dotyczących najnowszej historii Ukrainy, działalności ukraińskich nacjonalistów, zarówno na Ukrainie, w Polsce, jak i na Zachodzie
oraz będących jej efektem stosunków polsko-ukraińskich w okresie II Rzeczpospolitej, II wojny światowej, PRL-u i III Rzeczpospolitej. Autor
podnosi tak\
e kwestiÄ™ zagro\
eń wynikających z tolerowania obecnej działalności ukraińskich nacjonalistów.
Prezentowana poni\
ej, najnowsza ksiÄ…\
ka Wiktora Poliszczuka: Gorzka prawda. Cień Bandery nad zbrodnią ludobójstwa (wydana w 2004 roku
w Toronto) nie ma charakteru stricte naukowego (jak choćby jego poprzednia ksią\
ka Dowody zbrodni OUN  UPA....), ale raczej
popularnonaukowy, w du\
ej mierze tak\
e autobiograficzny. Jest wyrazem du\
ej erudycji, rzetelności oraz obiektywizmu autora, efektem
długoletniej pracy badawczej, dzięki której dysponuje on imponującym materiałem historiograficznym (często unikatowym) i stanowi znaczący
wkład w kształtowanie rzeczywistego obrazu polsko-ukraińskich relacji. Celem autora pozostaje niezmiennie wskazanie konkretnego inspiratora,
organizatora i wykonawcę mordu ludobójstwa dokonanego na ludności polskiej i ukraińskiej, by ostatecznie rozprawić się z
nieusprawiedliwionym stereotypem  Ukraińca-rizuna (s.26). Znajduje to wyraz w jego motto: Nie ma zbrodniczych narodów, są zbrodnicze
ideologie i organizacje (s.2).
Wa\
nym powodem podjęcia przez Poliszczuka pracy badawczej jest równie\
dÄ…\
enie do wyraz
nego rozgraniczenia działalności faszystowskich
nacjonalistów ukraińskich (działających rzekomo w imieniu narodu) z postawą całego narodu ukraińskiego (jak zauwa\
a, w wielu pracach brak
tego rozgraniczenia). Podkreśla, i\
w rzeczywistości nacjonaliści związani z OUN - UPA nie mieli \
adnego mandatu na występowanie w
imieniu narodu, i\
prawo to sobie jedynie uzurpowali. Jest wielką niesprawiedliwością wobec przytłaczającej większości Ukraińców (w
Ukraińskiej Powstańczej Armii działał jedynie ok. 1 proc. ludności ukraińskiej) stawianie ich na równi z kolaborantami i zbrodniarzami, tym
bardziej, \
e wielu Ukraińców zginęło z ich rąk. Często dzieje się tak, i\
pojęcie  Ukrainiec automatycznie uto\
samiane jest z nacjonalistycznym
zbrodniarzem, co jest zupełnym nieporozumieniem. Kwestia ta przewija się we wszystkich ksią\
kach Poliszczuka, co mo\
e zaowocować zmianą
niekorzystnego obrazu Ukraińca istniejącego dotąd w społeczeństwie polskim.
KsiÄ…\
ka W. Poliszczuka składa się z sześciu części. W jej skład wchodzą materiały archiwalne w postaci kopii dokumentów OUN i UPA,
przedruków artykułów proupowskich publicystów, zdjęć działaczy UPA czy zdjęć dokumentujące mordy na Polakach dokonane przez UPA. Są
one zdecydowanie mniej liczne ni\
w przypadku jego poprzedniej publikacji Dowody zbrodni OUN  UPA. Integralny nacjonalizm ukraiński
jako odmiana faszyzmu[1], co jednak wynika z innego charakteru omawianej pracy. KsiÄ…\
kę wieńczy suplement, w którym autor odnosi się do
 pomarańczowej rewolucji w kontekście zaanga\
owania siÄ™ w wydarzenia na Ukrainie polskich elit politycznych z prezydentem RP A.
Kwaśniewskim na czele oraz pośredniego wspierania przez nich ukraińskich środowisk nacjonalistycznych na Zachodniej Ukrainie.
W części pierwszej - U z
ródeł zakłamania gorzkiej prawdy - autor odnosi się do ksią\
ki wydanej przez M. A
ebedia (najbli\
szego doradcÄ™ i
zastępcę Bandery[2]) pt. U.P.A. Ukrainśka Powstanśka Armija zakłamującej prawdę o zbrodniach OUN Bandery, odsłania rolę jaką pełniła
Kultura paryska w wypaczaniu prawdy o tych\
e zbrodniach, nawiÄ…zuje tak\
e do szeroko rozpowszechnionych działaniach podejmowanych na
opera:5 2006-05-20 20:57:54
Jednodniówka Narodowa - jednodniowka.com Strona 2
Zachodzie mających przeinaczać fakty o banderowskich zbrodniach. W. Poliszczuk odnosi się ponadto do niektórych pozycji literatury
przedmiotu, zarówno ukraińskich nacjonalistycznych badaczy (podkreślając prymitywny, propagandowy, a nie naukowy charakter ich prac i
jawne mijanie siÄ™ z prawdÄ…), jak i polskich (lub  polskich ).
M. A
ebed jako jeden z głównych  konstruktorów zbrodni ludobójstwa na łamach swojej ksią\
ki wielokrotnie przeczy historycznym faktom,
udowodnionym skądinąd przez W. Poliszczuka. Jego zakłamanie przybiera kuriozalne rozmiary. Twierdzi m.in., \
e OUN była organizacją
narodowowyzwoleńczą (w rzeczywistości miała charakter terrorystyczny) opartą na ochotniczym zaciągu (choć faktycznie UPA prowadziła
bezprawnÄ… mobilizacjÄ™ opartÄ… na terrorze), \
e występowała przeciw Niemcom, mimo, \
e istniejÄ… niepodwa\
alne dowody na to, i\
od poczÄ…tku
swego istnienia z nimi kolaborowała. Jednym z najpowa\
niejszych kłamstw, mających na celu zminimalizowanie zbrodni ludobójstwa
dokonanego na Polakach, jest twierdzenie, \
e UPA wydała ludności polskiej rozkaz opuszczenia terytorium ukraińskiego Wołynia i Polesia. To
tylko część absurdalnej historii według M. A
ebedia.
Do utrwalania fałszywego obrazu wydarzeń 1941  1943 wydatnie przyczyniła się tak\
e Kultura paryska, a szczególnie jej redaktor J. Giedroyć
(choć tak\
e J. A
obodowski i in.). Odsłanianie prawdy o nim jest zapewne dla wielu powodem by nazwać W. Poliszczuka obrazoburcą, bowiem J.
Giedroyć jest w Polsce traktowany niemal jak bohater narodowy. Niestety, prawda o nim jest dość ponura. Utrzymywał on szerokie kontakty z
nacjonalistami ukraińskimi (m.in. z ideologicznym  ojcem faszystowskiej wersji nacjonalizmu D. Doncowem, którego uwa\
ał za przyjaciela,
współdziałającym z Abwehrą W. Kubijowiczem, melnykowcem B. Osadczukiem czy banderowcem J. Wrecioną) i ulegał ich propagandzie
dopuszczając do współpracy zupełnych dyletantów (lub celowo wypaczających historię  dziennikarzy , w czym wiódł prym wspomniany ju\
J.
A
obodowski) zamieszczając jawnie nieprawdziwe artykuły usprawiedliwiające mordy na Polakach i Ukraińcach. Co więcej, podzielał OUN 
owską wersję tych tragicznych wydarzeń, czemu dał wyraz w licznych wywiadach. Pomijając przesłanki kierujące J. Giedroyciem, nale\
y z całą
mocą stwierdzić, i\
to właśnie on jest głównym odpowiedzialnym za utrwalenie w wielu Polakach nie odpowiadającego prawdzie wyobra\
enia o
działalności ukraińskich nacjonalistów i o dokonanych przez nich zbrodniach. Kultura paryska miała bowiem ogromną siłę oddziaływania,
pełniła rolę opiniotwórczą, a jej twierdzenia, co słusznie podkreśla W. Poliszczuk, były traktowane jak aksjomaty. Owoce jakie wydała, owoce
fałszu i zdrady pamięci o bestialsko pomordowanych Polakach, pozwalają na jej jednoznaczną ocenę (s. 36  49).
W drugiej, najobszerniejszej części prezentowanej pracy - Obraz ukraińskiego nacjonalizmu - autor omawia m. in. genezę ukraińskiego
nacjonalizmu, powstanie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN), powstanie tzw. Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), zasady jej
funkcjonowania i zbrodnicze działania przez nią prowadzone. Podnosi równie\
kwestię operacji  Wisła , która zupełnie bezpodstawnie jest
najczęściej przedstawiana przez ukraińskich nacjonalistycznych działaczy w Polsce, w tym historyków, jako  hańbiący incydent , a nawet
największa zbrodnia w powojennej historii Polski.
W. Poliszczuk podkreśla, \
e nacjonalizm ukraiński był zjawiskiem wyłącznie halickim[3] (jego wpływy na Wołyniu były nikłe) i wzorował się
na ideologii faszystowskiej. Konstruktor integralnego ukraińskiego nacjonalizmu D. Doncow odegrał kluczową rolę w kształtowaniu praktycznej
działalności OUN. Jego poglądy, gloryfikujące przemoc, ksenofobię, nienawiść, fanatyzm i amoralność, zaprezentowane w pracy Nacjonalizm
(1926), zostały w całości przyswojone przez OUN i doprowadziły wielu ludzi do zagłady. Był on propagatorem hasła:  Nacja ponad wszystko! ,
które natychmiast przywodzi na myÅ›l wÅ‚oski faszyzm i niemiecki nazizm (s. 58) (Deutschland über alles).
Cele, jakie stawiała sobie OUN, były w skrócie następujące: zbudowanie nacjonalistycznego państwa ukraińskiego oraz utworzenie tego\

państwa na obszarze Wołynia i Galicji i oderwanie tych ziem od II Rzeczypospolitej. Miały one zostać osiągnięte w efekcie stosowania m.in.
następujących metod działania: usunięcie z etnograficznego terytorium ukraińskiego elementu nie-ukraińskiego, stosowanie terroru wobec
władz  okupacyjnych oraz Ukraińców nie zgadzających się z nacjonalistyczną ideologią, wpajanie nienawiści wobec wszystkiego, co nie
ukraińskie. Opisane cele programowe ukraińskich nacjonalistów są przytoczone na podstawie dokumentów programowych i stanowiska
działaczy OUN.
Wymordowanie ludności nie-ukraińskiej le\
ało według OUN w \
ywotnym interesie niepodległej Ukrainy, dlatego pod\
egała ona do takich
działań oraz je organizowała. Jeszcze w lipcu 1941 roku doszło pogromów śydów w Galicji (we Lwowie śydów i Polaków), w którym brali
udział \
ołnierze batalionu  Nachtigall oraz ukraińska policja pomocnicza (organizowana pod auspicjami OUN). Kolejnym celem nacjonalistów
stało się zupełne wyeliminowanie z Galicji ludności polskiej.
Wa\
ną część pracy poświęcona została powstaniu, programowi i organizacji OUN-UPA Bandery, szczególnie dlatego, i\
jej działalność jest dziś
celowo bagatelizowana (mimo \
e jej właśnie nale\
y przypisać największy  wkład w nacjonalistyczne ludobójstwo). Co więcej, mo\
emy
spotkać się z postawami gloryfikującymi Banderę jako ukraińskiego bohatera. W wielu przypadkach ma miejsce celowe fałszowanie przez
nacjonalistycznych autorów materiałów o faktycznych działaniach OUN-UPA, obcią\
ajÄ…cych owe organizacje. Tak oczywiste, eufemistycznie
niekiedy ujmowane  mijanie siÄ™ z prawdÄ… nie mo\
e słu\
yć szczerej współpracy polsko-ukraińskiej, nie jest te\
bez znaczenia dla samego
narodu ukraińskiego, który wiele ucierpiał z rąk banderowców.
Powstanie UPA wiosną 1943 roku zapoczątkowało okres terroru, gwałtów i bestialskich mordów na Zachodniej Ukrainie[4]. Akcja wyniszczenia
Polaków w sposób planowy i systematyczny była prowadzona przez UPA od lutego 1943 roku[5]. Do tego czasu (począwszy od września 1939)
zabójstwa na ludności polskiej były dokonywane ze względów osobistych, na skutek propagandy OUN i ZSSR, tak\
e na tle rabunkowym. Liczba
zabójstw z roku na rok sukcesywnie rosła. Autor przytacza wybrane dane dotyczące liczby ofiar mordów w poszczególnych miejscowościach
oraz sposobów ich dokonywania, zdjęcia dokumentujące morderstwa popełnione na Polakach (m.in. zdjęcie ze zbiorów A. Kormana drukowane
w jego ksiÄ…\
ce pt. Stosunek UPA do Polaków... przedstawiające tzw. polski (lacki)  wianuszek czyli przybite wokół drzewa małe dzieci). Za
minimalną liczbę polskich ofiar będących wynikiem działań OUN-UPA Poliszczuk przyjmuje 120 tys. osób, których relacje zostały
udokumentowane. Nie zgadza się tym samym z szacunkami niektórych polskich historyków, m.in. A. Kormana i E. Prusa, którzy mówią nawet o
500 tys. zamordowanych Polaków, uwa\
ajÄ…c, i\
nie znajdują one pokrycia w faktach, a przynajmniej nie zostały wystarczająco
udokumentowane.
Stosunek OUN-UPA do ludności ukraińskiej, która de facto nie popierała działań nacjonalistów, był taki sam jak do Polaków. Za odmowę
wstąpienia w zbrodnicze szeregi groziła kara śmierci. Śmiercią karano nawet za wypowiedzi potępiające banderowców, nie mówiąc ju\
o
opera:5 2006-05-20 20:57:54
Jednodniówka Narodowa - jednodniowka.com Strona 3
wypadkach, kiedy odkryto jakiekolwiek sprzyjanie Polakom. Liczba ofiar ukraińskich miała według niego wynieść co najmniej 80 tys. Autor
podkreśla, \
e  efektem działalności ukraińskich nacjonalistów z OUN-UPA nie były jedynie straty ludzkie. Ich zbrodnicza ideologia poczyniła
ogromne spustoszenie w psychice, zarówno samych sprawców jak i ludności ukraińskiej oraz polskiej. Demony tamtych dni z pewnością dręczą i
katów, i ofiary. Całkowita wina za ogół moralnych strat, za wypaczenie istoty człowieczeństwa, spoczywa na rękach OUN.
Wokół przeprowadzonej w 1947 roku operacja  Wisła narosło wiele mitów (celowo podtrzymywanych i rozpowszechnianych przez
nacjonalistów ukraińskich na Zachodzie, a tak\
e polskie media i większość podejmujących ten temat polskich naukowców). W. Poliszczuk z
całą mocą podkreśla, \
e gdyby nie istnienie i działania OUN  UPA (które terroryzowało ludność ukraińską na tzw.  Zacurzoniu zmuszając ją
m.in. do aprowizacji upowców oraz udzielania im schronienia), nie byłoby przymusu w trakcie wymiany ludności i nie byłoby operacji  Wisła
(s. 146). Państwo polskie działało więc w stanie wy\
szej konieczności, a jego działania nie były skierowane przeciw mniejszości ukraińskiej, ale
przeciw terrorystom z OUN  UPA (podjęcie wspomnianych działań przez władze polskie było jedyną mo\
liwością ich całkowitej likwidacji).
W części trzeciej  Dochodzenie do gorzkiej prawdy  autor przybli\
a odbiorcy zarówno swój warsztat badawczy, jak i publikacje mające być
odpowiedzią na masowe zakłamywanie historii dotyczącej nacjonalistów ukraińskich, ich programu, dą\
eń i działalności. Dokonania W.
Poliszczuka na tym polu sÄ… godne najwy\
szego uznania [6], podobnie jak i wieloletnie zaanga\
owanie, które zaowocowało wieloma niezwykle
cennymi publikacjami. W dalszej kolejności przedstawia on swoje dokonania naukowe, które zadają kłam licznym, aczkolwiek niczym nie
uprawnionym twierdzeniom przedstawicieli polskich i ukraińskich środowisk naukowych o nienaukowym charakterze pracy tego\
autora (jak to
insynuuje m.in. G. Motyka) (W. Poliszczuk posiada tytuł doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce obroniony na
Uniwersytecie ÅšlÄ…skim).
Część czwarta  Odradzanie się nacjonalizmu ukraińskiego w Polsce i na Ukrainie  podnosi niezwykle istotną kwestię; zawiera mianowicie
stwierdzenie, \
e  hydrze ukraińskiego nacjonalizmu ciągle odrasta głowa . Po upadku ZSRR ruch nacjonalistyczny na Ukrainie odrodził się,
działalność wznowiły wszystkie frakcje OUN. Cele OUN nie uległy zmianie, prądy demokratyczne nie znalazły poparcia wśród jej członków. W
Polsce na miejsce Ukraińskiego Społeczno  Kulturalnego Towarzystwa (USKT) powstał Związek Ukraińców w Polsce (ZUwP), którego
działacze są w większości zwolennikami OUN Bandery. Organizacja ta zajmuje się de facto działalnością polityczną nie zaś kulturalno-
oświatową, jaka została przez nią statutowo zało\
ona (jej działania nakierowane są na reukrainizację tzw.  Zacurzonia stanowiącego według
działaczy ZUwP  ukraińskie terytorium etnograficzne (s.187). Autor podnosi tak\
e kwestiÄ™ zagro\
enia dla pokoju wypływającego z odradzania
się neofaszyzmu na Ukrainie, który zdobywa przyczółki w strategicznych dla państwa strukturach władzy.
Aktywizacja środowisk ukraińskich w Polsce nastąpiła z chwilą upadku PRL  u. Przeprowadzały one, i nadal przeprowadzają, ewidentnie
antypolskie akcje, czemu sprzyja, co najmniej zastanawiająca bierność władz polskich (a nawet ich aprobata!). W. Poliszczuk słusznie zauwa\
a,
\
e polska literatura przedmiotu, z nielicznymi wyjÄ…tkami, jest wybitnie tendencyjna (nieprawdziwa), co jest efektem przyzwolenia na oportunizm
naukowy podporządkowany tzw. politycznej poprawności. Autor dobitnie stwierdza, \
e gorzkÄ… prawdÄ… o polskiej nauce jest jej uzale\
nienie od
polityki i błędy metodologiczne, słaba znajomość języków oraz archiwaliów (s.192). Za stronniczość i realizowanie polityki ukrywania i
fałszowania prawdy krytykuje m.in. Ośrodek KARTA, organizatorów i uczestników (reprezentujących określony światopogląd historyków
polskich i ukraińskich nacjonalistycznych) dziesięciu seminariów organizowanych w latach 1996-2001 na przemian w A
ucku i Warszawie
(których charakter został poddany wnikliwej i trafnej analizie i ocenie). W. Poliszczuk podejmuje tak\
e kwestię działalności Biura Edukacji
Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej i poddaje w wątpliwość rzetelną realizację jego statutowych celów w zakresie badań stosunków polsko
 ukraińskich (na co podaje wiarygodną argumentację). Opierając się na analizie działań BEP IPN twierdzi, \
e ... pełni on rolę eksponenta i
obrońcy nacjonalizmu ukraińskiego, rolę wybielania jego działaczy (s.254). Poddaje tak\
e mia\
d\
Ä…cej krytyce publikacje G. Motyki i T. Stryjka,
którzy z ramienia IPN odgrywają główną rolę w zakłamywaniu roli OUN w ludobójstwie ludności polskiej Wołynia i Halicji.
Zakłamanie wokół nacjonalizmu ukraińskiego i zbrodniach dokonanych przez struktury OUN przynosi fatalne następstwa i cią\
y na stosunkach
polsko  ukraińskich. Te ostatnie są rozpatrywane w polskiej nauce prawie wyłącznie z perspektywy ounowskich nacjonalistów. Tendencji tej
nie są w stanie lub mają odwagi przeciwstawić się polscy historycy, a nielicznych jak np. E. Prusa czy T. Piotrowskiego ze Stanów
Zjednoczonych starających się ukazywać prawdę próbuje się za wszelką cenę dyskredytować, a ich dokonania umniejszać. W podobny sposób
traktuje się prace W. Poliszczuka, który pisze na ten temat następująco: Moje prace w warsztatach historyków w Polsce są na indeksie, z nich nie
wolno korzystać, na nie nie wolno się powoływać, nawet nie wolno podejmować z nimi polemiki naukowej, je trzeba bojkotować! (s.331) Ani ze
strony władz polskich, ani ukraińskich nie ma woli powiedzenia prawdy o zbrodniach wołyńskich i galicyjskich. Pomija się je milczeniem lub
mówi coś o  bratobójczych walkach ,  konflikcie polsko  ukraińskim ,  obopólnej winie czy  wzajemnej rzezi . Większość prasy polskiej
przedstawia kłamliwą argumentację banderowców, lewicowa prasa ukraińska pomija problem OUN  UPA, zaś prasa nacjonalistyczna stale
fałszuje historię i podsyca nienawiść do Polaków. W takich warunkach kształtowanie dobrosąsiedzkich stosunków między Polską, a Ukrainą nie
będzie łatwe.
* * *
Prowadzenie przez W. Poliszczuka pracy badawczej na temat ukraińskiego nacjonalizmu, jego doktryny, celów, struktur organizacyjnych i
działań przez nie prowadzonych wymagały od niego wielkiego zaanga\
owania i zostały okupione nie tylko wieloma wyrzeczeniami. Na swojej
drodze napotykał on liczne przeszkody, które zdołałyby skutecznie zniechęcić większość badaczy. Jeśli zaś autor nie zawrócił z raz obranej
drogi, to tylko dlatego, \
e swoim nadrzędnym celem uczynił dą\
enie do prawdy. Jak słusznie twierdzi, tylko ukazanie prawdy w całej
rozciągłości umo\
liwi prawdziwe pojednanie między narodami polskim i ukraińskim. Zarzewiem bowiem wszelkich nieporozumień polsko-
ukraińskich jest właśnie najnowsza historia wzajemnych stosunków, gdzie  środek cię\
kości stanowi celowo lekcewa\
one ludobójstwo
Polaków na Wołyniu i w Galicji Wschodniej oraz działalność ukraińskich nacjonalistów w III RP, która zyskała akceptację wśród większości
polskich elit w III RP (s. 38).
Najnowsza ksiÄ…\
ka W. Poliszczuka Gorzka Prawda. Cień Bandery nad zbrodnią ludobójstwa jest nie tyle kompendium wiedzy o ukraińskim
nacjonalizmie, o mordach na Wołyniu i w Galicji (o tym traktują inne, du\
o bardziej obszerne i udokumentowane prace, o których ju\
wcześniej
była mowa). Ma ona charakter popularnonaukowy, dotyczy tak\
e wydarzeń aktualnych; polityki kształtowania współczesnych stosunków polsko
 ukraińskich, a tak\
e przedstawiania ich historii. Autor z całą stanowczością piętnuje próby fałszowania wydarzeń historycznych, co było
opera:5 2006-05-20 20:57:54
Jednodniówka Narodowa - jednodniowka.com Strona 4
powodem licznych ataków na jego osobę, a tak\
e bojkotu jego dokonań naukowych. Nacjonaliści ukraińscy i ich agendy w Polsce czy na
Zachodzie wysuwajÄ… pod adresem W. Poliszczuka bezpodstawne oskar\
enia, zni\
ają się nawet do pomówień i oszczerstw (a nawet gróz
b), a
jego dorobek naukowy jest przemilczany (bowiem nie mo\
e zostać poddany konstruktywnej krytyce). Wniósł on du\
y wkład w demaskowanie
istoty i faktycznej działalności ukraińskich struktur nacjonalistycznych, zrozumiałe jest więc, \
e jego prace nie cieszą się uznaniem wśród
ukraińskich nacjonalistycznych publicystów, historyków i polityków. Odsłania kulisy ludobójczej polityki nacjonalistycznych organizacji, ich
rzeczywiste oblicze, oblicze któremu nacjonaliści chcieliby za wszelką cenę (nawet fałszowania historii) nadać pozytywny  kształt .
Prezentowana praca zawiera wiele interesujących wątków, których omówienie w recenzji nie było mo\
liwe, a które dla zgłębiających poruszany
problem są istotne i interesujące. Gorzka prawda. Cień Bandery... jest pracą doniosłą nie tylko ze względu na wagę podejmowanego przez nią
zagadnienia, ale tak\
e, a mo\
e nawet przede wszystkim, ze względu na rzetelność jej autora w poszukiwaniu historycznej prawdy. Tylko
prawdziwy  duchowy arystokrata jest w stanie znieść tak wiele przeciwności aby ją odsłonić. Jego postawa zasługuje z całą pewnością na
wielkie uznanie, a lektura omawianej ksiÄ…\
ki prowadzi do wniosku, \
e jedyną drogą do kształtowania właściwych stosunków międzyludzkich
jest odrzucenie fałszu. Jak nie mo\
na budować domu na grząskim gruncie, tak nie mo\
na budować dobrych relacji z innymi ludz
mi na
fundamencie będącym kompilacją kłamstwa i odrzucenia sprawiedliwości. Aby nowe pokolenia Polaków i Ukraińców mogły wejść bez obcią\
eń
we wspólną przyszłość, państwo ukraińskie musi publicznie potępić zbrodnie dokonane przez OUN  UPA. Powinni to tak\
e zrobić \
yjÄ…cy
jeszcze sprawcy ludobójstwa. Innej drogi ku wspólnemu jutru nie ma. To główna i ostateczna konkluzja ksią\
ki W. Poliszczuka.
[1] KsiÄ…\
ka W. Poliszczuka pt. Dowody zbrodni OUN i UPA. Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu, tom drugi; Działalność
ukraińskich struktur nacjonalistycznych w latach 1920-1999 (wydana w Toronto 2000 licząca 778 stron) stanowi monument o fundamentalnym
znaczeniu dla omawianego zagadnienia.
[2] Mykoła A
ebed sprawował kierownictwo w OUN Bandery od 1941 do 1943 roku; patrz: W. Poliszczuk, Gorzka prawda..., s. 28  35
[3] czyli galicyjskim. Autor u\
ywa określenia Halicja uwa\
ajÄ…c, \
e termin  Galicja Wschodnia nie jest właściwy ze względu na austriackie
pochodzenie, a termin  Małopolska Wschodnia ma charakter polityczny nie zaś historyczny czy geograficzny.
[4] Zanim autor przejdzie do omówienia istoty działalności UPA, przybli\
a czytelnikowi jej cele (powołanie ukraińskiego państwa
nacjonalistycznego rozumianego jako Ukrajinśka Samostijna Soborna Der\
awa, tzn. Ukraińskie Niepodległe Soborowe Państwo), strukturę
organizacyjną (podstawową jednostką taktyczną była sotnia, składająca się z trzech czot, składająca się z kolei z trzech rojów po dziesięciu ludzi
w ka\
dym), stan ilościowy (od 25 do 40 tys.  \
ołnierzy ), zasady działania itp. Poliszczuk podkreśla, \
e celem OUN-UPA Bandery była
eksterminacja ludności polskiej, nie zaś jej wypędzenie z terenów Wołynia i Halicji.
[5] Decyzja o przystąpieniu struktur OUN Bandery do planowych mordów ludności polskiej zapadła podczas III Konferencji w lutym 1943
roku.
[6] W. Poliszczuk jest bowiem pionierem na skalę światową w badaniu ideologii nacjonalizmu ukraińskiego.
opera:5 2006-05-20 20:57:54