9621686402

NAUKA O DŹWIĘKACH JĘZYKOWYCH.

fe    b

A. Fonetyka (Głosownia fizjologiczna).

I. WŁAŚCIWOŚCI AKUSTYCZNE GŁOSEK.

§ 1. Mowa, rozpatrywana ze strony zewnętrznej, daje szeregi wrażeń słuchowych, czyli głosów. Głosy, składające się na mowę ludzką, nazywają się głoskami.

Głoski językowe, jak wszelkie inne głosy w przyrodzie, powstają przez oddziaływanie na zmysł słuchu ruchu powietrza lub innego przewodnika, spowodowanego jakąś przyczyną zewnętrzną.

Ruch powietrza, będący źródłem głosu, może być prawi-d l o w y lub nieprawidło w y. W wypadku pierwszym liczba drgań poruszającego się powietrza w każdą jednostkę czasu jest jednaka, w ruchu nieprawidłowym liczba ta od sekundy do sekundy się*zmienia. Wrażenia słuchowe, odbierane od ruchów prawidłowych, są, oczywiście, inne, niż głosy, powstające w wyniku ruchów nieprawidłowych. Głosy, wytwarzane ruchami prawidło wemi, nazywają się tona m i albo dźwiękami; głosy, powodowane ruchami nieprawidłowemi, tworzą szmery. Pierwsze dają harmonijne wrażenia czegoś jednolitego, drugie wdzierają się do ucha, jako splątany bezład słuchowy. Głosy, wydawane przez dŹAYięczące struny skrzypiec lub inne instrumenty muzyczne, są tonami; turkot wozu, jadącego po nierównym bruku, jest szmerem.

Szober. — GramityUa jęz. polsk. II. — l