9621686435

Właściwości akustyczne głosek.

Wśród głosek językowych również należy rozróżniać dźwięki i szmery. Głoski [a e i o u y] tworzą dźwięki, głoski [s t k],

sa szmerami.

§ 2. W głoskach językowych, jak w innych głosach, wyróżniamy trzy ich podstawowe własności: wysokość, natężenie i barwę.

Wysokość głosu zależy od częstości drgań falującego powietrza: im większa jest ilość drgań, wykonywanych przez poruszające się powietrze na sekundę, tem większa jest wysokość głosu.

Natężenie głosu pozostaje w związku z siłą, z jaką falujące powietrze się porusza. Im siła ta jest większa, tem więcej wzmacnia się natężenie głosu. Jeżeli natomiast siła, poruszająca fale powietrzne, maleje, natężenie głosu spada. W pierwszym wypadku fale poruszającego się powietrza są większe i, co za tem idzie, ruch przebiegających je cząsteczek matcrji szybszy; w wypadku drugim fale drgającego powietrza są mniejsze i odbywający się po nich rucli cząsteczek materji — powolniejszy. Tak więc natężenie głosu pozostaje w bezpośrednim związku z rozmiarem fal drgającego powietrza. W wyrazie, naprzykład, oko o, wymawiane w zgłosce mocnej (akcentowanej) ma silniejsze natężenie, niż o zgłoski słabej (nieakcentowanej).

Bar w^r ą głosów' nazywamy tę ich właściwość, po której rozpoznajemy różnice, zachodzące międz}^r rozmaitemi głosami tej samej wysokości i tego samego natężenia. Dźwięk skrzypiec i tejże wysokości i natężenia dźwięki, wydawane przez inne instrumenty muzyczne, naprzykład, przez fortepian, flet lub piszczałkę, wykazują właśnie różnice barwy.

O ile wysokość głosu zależy od liczby fal, wytwarzanych przez poruszające się powietrze w^r ciągu sekundy, a natężenie od ich rozmiarów, o tyle barwo głosu pozostaje w^T związku 7 kształtem tych fal. Ruch powietrza, powodujący powstawanie głosów, rzadko bywa ruchem jednolitym, wytwarzającym fale proste (ob. rys. 1); zazwyczaj miewamy tu ruch złożony, w którym obok falowania podstawowego występują drgania uboczne,