9621686903

Fizjolonematy, psychofonematy i głoski. 71

je innego przeciwstawiania. To też psychofonematj’^-, które w wyniku wzajemnego kojarzenia wykazują tego rodzaju współ-odpowiadające sobie składniki, są względem siebie psychofo-nematami w s p ó ł o d p o w i e d n i e mi. Psychofonematy polskie p— p' lub p — b są psychofonematami współodpowiedniemi, bo są do siebie podobne, to znaczy, w jednej części swej treści przedstawieniowej jednakowe, a w drugiej różne, i dzięki takiemu ustosunkowaniu swych treści przedstawieniowych poddają się kojarzeniowemu członkowaniu, wyodrębniając w pierwszej parze przeciwstawiające się sobie przedstawienia „twardości” i „miękkości”, a w parze drugiej — przedstawienia bezdźwięczności i dźwięczności.

Psychofonematy natomiast p — d nie są względem siebie współodpowiednie, bo się przeciwstawiają sobie całkowicie i nie poddają wskutek tego kojarzeniowemu członkowaniu. To samo, choć w mniejszym nieco stopniu, dotyczy . psychofonematów p — t; one również nie są względem siebie współodpowiednie, bo wprawdzie mają jedną cechę wspólną, gdyż oba zawierają w sobie przedstawienie bezdźwięczności, ale przedstawienie to się zaciera pod przewagą innych przedstawień, które w każdym z tych psychofonematów są różne.

Jak widać, o współodpowiedniości psychofonematów, to znaczy, o zdolności ich poddawania się w wyniku skojarzenia członkowaniu, rozstrzyga nie samo tylko ich podobieństwo, lecz także stopień tego podobieństwa. Wśród psychofonematów podobnych współodpowiedniemi są tylko te, które się różnią tylko jednym jakimś składnikiem przedstawieniowym. Dzięki temu poddają się one kojarzeniowemu członkowaniu, w wyniku którego wyodrębnia się właśnie ów różniący je składnik przedstawieniowy.

Z podanych wyżej przykładów widać, że są psychofone-maty, które wchodzą w jednostronne związki współodpowiedniości, a są i takie, które tych związków mają wiecej. Psychofo-nemat m ma w poczuciu jezykowem polskiem tylko jeden współ-odpowiednik, w postaci psychofonematu mpsychofonemat p