III.4. Działalność naukowa i profil naukowy jednostek wchodzących w skład Wydziału (na podstawie starej struktury - do 23.11.2004 r.)
Działalność naukowa jednostek wchodzących w skład Wydziału opisana jest na podstawie starej struktury Wydziału. Zmiany w profilu naukowym Wydziału zostaną przeprowadzone po ukonstytuowaniu się nowych jednostek organizacyjnych i określeniu przez nie własnego statusu naukowego.
Działalność naukowa na Wydziale koncentruje się wokół kilku dyscyplin naukowych. Wiodący charakter mają badania poświęcone problematyce pedagogicznej, ponadto rozwijane są dyscypliny pokrewne pedagogiki - psychologia, socjologia i filozofia oraz związane z prowadzeniem specjalności pedagogika z wychowaniem fizycznym nauki o kulturze fizycznej. W poszczególnych instytutach i zakładach dominuje następująca tematyka badawcza.
Instytut Pedagogiki Społecznej
W Instytucie prowadzone są badania naukowe na temat funkcjonowania instytucji oświatowych, opiekuńczych, resocjalizacyjnych. W badaniach tych aktywnie uczestniczą studenci a uzyskiwane wyniki wykorzystywane są w bieżącej działalności dydaktycznej. Wielu pracowników Instytutu specjalizuje się w stosowaniu aktywnych metod dydaktycznych (praca w tzw. małych grupach, wykorzystująca bliskie i bezpośrednie interakcje między uczestnikami zajęć a prowadzącym, rozwój szeregu umiejętności interpersonalnych, niezbędnych pedagogowi takich np. jak umiejętności: twórczego rozwiązywania problemów zawodowych, radzenia sobie w sytuacjach napięć i konfliktów w zbiorowościach, negocjacji i mediacji, umiejętności efektywnego uczenia się, animacji działań społecznych). Na w/w tematy powstało wiele artykułów naukowych.
Instytut Pedagogiki Społecznej w latach 1999-2000 posiadał II kategorię Komitetu Badań Naukowych.
Zakład Socjologu prowadzi stałą serię zeszytów naukowych „Tolerancja” (ukazało się 6 numerów).
Instytut Pedagogiki i Psychologii
W Instytucie prowadzone są badania naukowe dotyczące wielu aspektów zachowania człowieka w aktualnej rzeczywistości (bezrobocie, mechanizmy patologizacji życia społecznego, uwarunkowania rozwojowe, zabezpieczenie socjalne, problemy społeczne). W badaniach tych aktywnie uczestniczą studenci a uzyskiwane wyniki wykorzystywane są w bieżącej działalności dydaktycznej.
Pracownicy Zakładu Psychologii prowadzą badania naukowe w wielu aspektach zachowania człowieka w aktualnej rzeczywistości, takich jak: bezrobocie, mechanizmy patologizacji życia społecznego, uwarunkowania rozwojowe, a w dalszych szczegółach: uczestnictwo w międzynarodowym programie badań rozwoju bliźniąt pod auspicjami Międzynarodowego Kongresu Bliźniąt, a w Polsce koordynowanymi przez Towarzystwo Gemelliologiczne, Pomorską Akademię Medyczną w Szczecinie i Uniwersytet Szczeciński.
Zakład Pracy Socjalnej jest członkiem Polskiego Stowarzyszenie Szkół Pracy Socjalnej, organizuje cykliczne sympozjum Strategia rozwiązywania problemów społecznych w powiecie częstochowskim, był współorganizatorem międzynarodowej konferencji Niepokoje i nadzieje współczesnego człowieka. Człowiek w sytuacji przełomu, która odbyła się w 2002 r.
Zakład Wczesnej Edukacji Dziecka
Praca naukowa pracowników Zakładu Wczesnej Edukacji Dziecka przebiega w dwóch obszarach: badania naukowe dotyczące efektywności formuły metodycznej nauczania zintegrowanego różnych rodzajów aktywności dziecka w przedszkolu i klasach początkowych oraz badania dotyczące metod aktywizujących w dydaktyce szkoły wyższej. Pracownicy tego Zakładu dr hab. J. Hanisz i dr M. Królica były autorkami zatwierdzonych przez MEN do ogólnopolskiego użytku szkolnego programów nauczania w przedszkolu i klasach 1-3 szkoły podstawowej. Dzięki temu studenci mają możliwość porównania wyników swoich badań z praktyką.
Zakład Kultury Fizycznej
W Zakładzie Kultury Fizycznej badania koncentrują się wokół następujących tematów: biologiczne i ekologiczne uwarunkowania rozwoju człowieka, fizjologia wysiłku fizycznego, ocena zachowań zdrowotnych różnych grup społecznych, historia kultury fizycznej, teoretyczne podstawy wychowania fizycznego, sportu i turystyki. Uzyskiwane wyniki pozwalają systematycznie aktualizować treści programowe wykładanych przedmiotów. Studenci uczestniczą w miarę możliwości w badaniach eksperymentalnych. Zebrane wyniki wykorzystują do przygotowania prac licencjackich i magisterskich.
Zakład Filozofii
Zakład Filozofii prowadzi badania nad wieloma tradycyjnymi zagadnieniami filozofii. Najprościej można je pogrupować wokół szeroko rozumianej problematyki człowieka oraz poznania. Duża grupa pracowników zajmuje się antropologią i etyką, część koncentruje się na rozpowszechnionych sposobach myślenia, szczególnie na rozumowaniu naukowym. Badania prowadzone są metodami historycznymi lub za pomocą systematycznej analizy logicznej.