9693892651

B PORMY WYPOWIEDZI

Doskonalenie form poznanych w poprzednich klasach ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki postaci, streszczenia oraz sprawozdania (np. sprawozdanie z lektury).

Dyskusja.

Próby rozprawki na tematy związane z życiem ucznia.

Notatka: skrótowy zapis informacji; sposób cytowania i podawania źródeł, opis bibliograficzny.

C. ĆWICZENIA KSZTAŁCĄCE SPRAWNOŚĆ JĘZYKOWĄ

I. Ćwiczenia slownikowo-frazeologiczne

Wzbogacanie czynnego słownictwa ucznia w związku z tematyką i formami wypowiedzi oraz potrzebami językowymi.

Posługiwanie się w wypowiedziach ustnych i pisemnych wyrazami i związkami frazeologicznymi w celu:

—    nadawania wypowiedzi charakteru ekspresywnego (np. przez stosowanie zdrobnień i zgrubień, stosowanie synonimów o zabarwieniu emocjonalnym: kontakty - - konszachty; używanie stałych związków frazeologicznych: ronić krokodyle Izy, mieć kamienne serce).

różnicowania stylistycznego wypowiedzi w związku z sytuacją, kontekstem i intencją mówiącego (np. przez dobór synonimów różniących się zakresem znaczeniowym: zebranie, zbiórka, sesja; stylistycznych: kolacja, wieczerza; emocjonalnych: pies, psisko),

nadawania wypowiedzi spójności logicznej (stosowanie wyrazów i zwrotów będących odbiciem logicznego toku rozumowania — w wyniku tego, na skutek tego; stosowanie językowych sygnałów kompozycyjnych —po pierwsze, po drugie, co więcej; używanie spójników złożonych — zarówno ...jak i,

0    ile ... o tyle ...).

Ponadto:

—    w związku z dyskusją i próbami rozprawki: stosowanie wyrazów, wyrażeń

1    zwrotów określających stanowisko mówiącego (np. prawdopodobnie, z całą pewnością, moim zdaniem, według mnie); stosowanie eufemizmów zamiast wyrazów i zwrotów mogących obrazić adresata wypowiedzi (np. mylisz się. nieprzemyślany zamiast kłamiesz, niedorzeczny), gromadzenie i używanie zwrotów służących do wprowadzania cytatów.

2. Ćwiczenia redakcyjne (gramatyc/.no-stylistyczne)

Ćwiczenia w składniowym przekształcaniu tekstu służące uzewnętrznianiu lub ukryciu informacji o wykonawcy czynności, np. zdań z podmiotem na zdania bezpodiniotowe, zdań w stronie czynnej na zdania w stronie biernej (w związku ze sprawozdaniem).

Ćwiczenia w przekształcaniu zdań z zastosowaniem imiesłowów: przymiotnikowych (w związku z redagowaniem charakterystyki) oraz przysłówkowych jako wykładników jednoczesności i uprzcdniości czynności (w związku z redagowaniem sprawozdania).

Konstruowanie wypowiedzi stanowiących wnioskowanie (np. uzupełnianie

30