Vi. Analiza wybranych elementów flory w oparciu o wyróżnione
JEDNOSTKI SYNTAKSONOMICZNE
Synantropizacja jest szczególnie istotnym problemem we współczesnych przeobrażeniach flory. Choć jej nasilenia nie zaobserwowano jeszcze w lasach Beskidu Małego, to jednak intensywna urbanizacja, postępujące na tym obszarze górskim rozdrobnienie struktury osadniczej, rozwój przemysłu i infrastruktury transportowej oraz położenie na skrzyżowaniu istotnych szlaków komunikacyjnych będą sprzyjać powiększaniu się skali tego zjawiska w następnych latach. Może to skutkować pojawianiem się nowych dla flory lokalnej gatunków roślin obcej proweniencji, rozprzestrzenianiem szybko aklimaty żujących się gatunków inwazyjnych oraz powstawaniem form mieszańcowych pomiędzy gatunkami rodzimymi i antropofitami. Obecność antropofitów we florze uznano za wskaźnik silnej ingerencji człowieka.
Zanikanie gatunków wskaźnikowych starych lasów wynika po części z ich słabych zdolności kolonizacyjnych. Przyczyną takiego zjawiska są nie tylko określone możliwości rozprzestrzeniania diaspor, ale również ograniczone kiełkowanie nasion i rozwój siewek w miejscach pokrytych grubą warstwą wolno rozkładającej się ściółki. Hamujący wpływ mają także trawy i turzyce panujące często w miejscach o mniejszym zwarciu koron drzew oraz konkurencyjne gatunki z rodzaju Rubus, dominujące często w żyznych lasach wtórnych [Dzwonko, Loster 2001].
Skład florystyczny zbiorowisk leśnych Beskidu Małego, odzwierciedla zarówno ich stan zachowania, zróżnicowanie siedlisk lasowych, jak również daje podstawy oszacowania wpływu antropopresji.
W wyniku działań antropogenicznych najczęściej dochodzi do kurczenia się areałów, utraty stanowisk i zmniejszenia się liczebności populacji rodzimych gatunków, a więc nasilenia zmian o charakterze negatywnym. Niektóre gatunki wykazują zdolność szybkiego powiększania liczebności populacji oraz zarastania zrębów i opanowywania runa drzewostanów gospodarczo użytkowanych [Pancer-Kotejowa 1991]. Do takich gatunków w Beskidzie Małym należą: Calamagrostis arundinacea, Rubus hirtus, w mniejszym stopniu Rubus idaeus. Dla tych gatunków oraz Carex bńzoides przeprowadzono analizę frekwencji oraz stopni ilościowości. Turzyca drźączkowa masowo zasiedla przede wszystkim lasy na niżu, jednak w celu zweryfikowania jej udziału i ewentualnej roli w leśnych zbiorowiskach, głównie w niższych położeniach górskich, włączono ją do grupy analizowanych gatunków.
- 138-