9576709111

koniecznością. Jednak aby regeneracja, właściwych pod względem siedliskowym, bukowo-jodłowych lasów na zdewastowanych obszarach przebiegała prawidłowo konieczne jest rozpoznanie miejsc i skali degeneracji szaty leśnej tego terenu. Niezbędna jest konsekwencja działań na przestrzeni kolejnych lat oraz uwzględnianie warunków siedliskowych w trakcie nowych, planowanych nasadzeń.

W pracach wielu autorów, także Myczkowskiego [1958], znajdujemy informacje o możliwościach regeneracyjnych gatunków runa, wskazujących na pierwotny zespół występujący w danym miejscu, pod okapem sztucznie wprowadzonych drzew iglastych na te siedliska. Trudno jednoznacznie przychylić się do takiego stanowiska, mając na uwadze ogromne połacie lasów zajęte przez drągowiny świerkowe, porastające stoki Beskidu Małego, a pozbawione jakichkolwiek gatunków diagnostycznych runa lub drzewostany mieszane o zunifikowanym runie, z silnie zaznaczonym procesem borowienia, których pozycja systematyczna nastręcza wiele wątpliwości.

Prekursorem badań fitosocjologicznych w Beskidzie Małym był Myczkowski [l.c.], który przedstawił naturalną zmienność lasów bukowych. Autor ten w obrębie Luzulo łuzuloidis-Fagetum wyróżnił wariant typowy z dwiema facjami: Luzula luzuloides oraz Calamagrostis arundinacea oraz wariant grzbietowy z facją paprociową i z Vaccinium myrtillus. W obrębie Dentario glandulosae-Fagetum (w publikacji z 1958 zespół funkcjonuje pod nazwą Fagetum carpaticum) wyróżnił dwa warianty: typowy oraz wilgotny z czterema facjami: Mercurialis perennis, Impatiens noli-tangere, Asarurn europaeum i Allium ursinum. W niniejszej pracy zmodyfikowano ten podział jednostek syntaksonomicznych, co wymuszone jest tematyką pracy. Z założenia - jak już wspomniano, badano bowiem zbiorowiska przekształcone, zdegenerowane, nietypowe, nie mieszczące się często w klasycznej systematyce Matuszkiewicza [2001].

Myczkowski [l.c.] zauważył m.in., że bujne pojawienie się paproci w płatach żyznej buczyny ma miejsce w przerzedzonych drzewostanach z jodłą na wilgotnych siedliskach oraz podkreślił odrębność tej postaci lasów bukowych, od facji paprociowej w obrębie kwaśnej buczyny górskiej. W trakcie badań stwierdzono facje paprociowe zarówno na siedliskach żyznych, jak również acydofilnych. Ponadto wskazano na ich antropogeniczną genezę.

W oparciu o ogromny materiał fitosocjologiczny dotyczący opracowań D. g.-Fagetum, można stwierdzić, że żyzne buczyny Beskidu Małego wykazują znaczne wewnętrzne zróżnicowanie, typowe dla buczyn odmiany zachodniobeskidzkiej, uwarunkowane czynnikami edaficznymi, jak również gospodarczą działalnością

- 160-