2.3. Dentario glandulosae-Fagetum Klika 1927 em. Mat. 1964
Stanowisko systematyczne
Dentario glandulosae-F agetum jest subendemicznym zespołem leśnym Karpat z centrum występowania w reglu dolnym [Matuszkiewcz W. 2001]. Jest to najlepiej zdefiniowany syntakson leśny w obrębie podzwiązku Dentario glandulosae-Fagenion, posiadający trzy gatunki charakterystyczne: Dentaria glandulosa, Symphytum cordatum i Polyslichum braunii, a według Medweckiej-Kornaś [1977] także mieszańce Symphytum cordatum x Symphytum tuberosum oraz Polystichum braunii x Polystichum lobatum (obecnie P. aculeatum). W obrębie lasów bukowych występujących w Polsce, żyzna buczyna karpacka należy również do najbardziej zróżnicowanego zespołu, wyraźnie zaznacza się jej zmienność geograficzna, lokalnosiedliskowa oraz piętrowa [Matuszkiewcz W. i A. 1973, Dzwonko 1986]. W skali całego zasięgu Dentario glandulosae-F agetum dzieli się na dwie formy wysokościowe tj.: reglową i podgórską. Forma reglowa jest typową postacią zespołu o charakterze zonalnym, natomiast w piętrze pogórza i w pasie wyżyn żyzna buczyna ma charakter zbiorowiska ekstrazonalnego [Matuszkiewicz W i A. l.c.]. Zdecydowanie najsłabiej poznana jest zmienność dynamiczna tego zespołu [Kasprowicz 1996].
W aspekcie zmienności geograficznej Dentario glandulosae-Fagetum Beskidu Małego reprezentuje zachodniokarpacką odmianę zespołu [Matuszkiewicz W. i A. l.c.]. Dzwonko [l.c.], w zaproponowanym przez siebie podziale geograficznym, zaliczył buczyny Beskidu Małego do odmiany zachodniobeskidzkiej, związanej z ubogimi w węglan wapnia utworami geologicznymi serii magurskiej oraz istebniańskimi i godulskimi warstwami serii śląskiej. Przynależność zespołu do opisywanej przez Dzwonko [l.c.] odmiany zachodniobeskidzkiej potwierdza występowanie gatunków wyróżniających: Lysimachia nemorum, Symphytum tuberosum oraz Dryopteris dilatata.
Materiał fitosocjologiczny w obrębie Dentario glandulosae-Fagetum na terenie badań ujęto w 5 tabel. Przyjęty podział przedstawia zarówno stopień zróżnicowania dyskutowanego zespołu oraz odnosi się do jednostek syntaksonomicznych zawartych w literaturze przedmiotu, jak również odzwierciedla stopień antropogenicznych przekształceń.
-79-