984501779

nym, sygnalizujących Jego bóstwo, oraz tych, które wprost mówią o Jego człowieczeństwie.

JESZUA BEN JOSEF - ZAPOWIEDZIANY MESJASZ

Bardzo powoli przed mieszkańcami Nazarethu, Galilei i Judei odsłaniana jest tajemnica tożsamości Jeszuy ben Josef. Wielką rolę w^f ukazaniu prawdy o posłannictwie Jezusa odegrał Johanan ben Zccharia. Był on przekonany o mesjańskiej roli syna Miriam i Josefa i dlatego poświęcił mu kilka swoich mów prorockich. Nie są one - w odróżnieniu od mów proroków⁷ starotestamentalnych - zwrócone ku bliżej nieokreślonej przyszłości, lecz zwiastują już spełnienie nadziei Izraela.

Forma pierwszej, zapisanej w rozdziale U progu Bethabara, znacznie odbiega od klasycznego sposobu stosowanego przez sta-rocestamentowych proroków, gdyż nic pojawiają się w niej żadne z formuł towarzyszących wyroczniom¹⁸. Słowa Johanana zostały ujęte w formie mowy zależnej; są one próbą przekazania słuchaczom, że już minął czas oczekiwania na Bożego Pomazańca. Prorok znad Jordanu, nawiązując do zwyczajów powszechnych w Izraelu, zapewnia, że nie jest godzien rozwiązać rzemyka u Jego sandałów. Obrazowe stwierdzenie Brata Pustynnego - jak Brandstaetter nazywa też Jana Chrzciciela¹⁹ - wiele mówi o godności Jego, kogo zapowiadał prorok, gdyż rozwiązywanie i zdejmowanie sandałów’ należało do obowiązków⁷ niewolników²⁰. Przywołanie tego obrazu bezpośrednio świadczy o pokorze proroka, świa-

⁵⁸ Wyrocznia to uroczyste oświadczenie, żc słowa, które wypowiada prorok, zostały mu przekazane przez Boga. Na początku i na końcu wyroczni znajdują się najczęściej utarte formuły np. „Tik mówi Jahwe”, „To mówi Pan”, „Wyrocznia Pana”. Zob. J. S. S y n o w i c c, Prorocy Izraela, ich pisma i nauka, Kraków 1994, s. 30-3.1.

^Iv Jedno z imion Jana Chrzciciela, które nadał mu Brandstaetter. Pozostałe to: Mąż Pustynny, Mąż Boży, Boży Nazir, Nazircjczyk, Nicstrzyżony.

²⁰ Zob. BP, komentarz do Mk 3, 7-8; zob. też Mk 1,7; Lk3, !6;Mt3, ll.J 1,27.

156