984501837

I oto od kilku dni prokurator biedził się, jak ma się teraz zachować - skąd mógł wiedzieć, którą z tych praktyk cesarz uważa za dobrą, a którą za złą? [...] Uderzył się dłonią w czoło. Czy jest przy zdrowych zmysłach? Po cóż jeszcze zastanawiać się nad całą sprawą, skoro ją rozstrzygnął w chwili, gdy przyrzekł Klaudii ProkulU, że mu będzie towarzyszyć w podróży? Przecież nie będzie nocą wlókł się z żoną w lektyce przez góry i narażał jej na bezsenność. Nad czym jeszcze się zastanawia? Po co od godziny krąży po tej komnacie i stara się podjąć decyzję, którą podjął już wczoraj po rozmowie z żoną? (III-IV, 202).

Sytuacja niepewności, chroniczne poczucie zagrożenia, brak emocjonalnej równowagi potęgują trudności w jednoznacznym podejmowaniu decyzji. W rezultacie prokurator traci panowanie nad sytuacją, gubi się, nie pamiętając o swoich wcześniejszych rozstrzygnięciach. Także w późniejszych jego działaniach wyraźnie będzie się uwidoczniał strach jako psychologiczna motywacja jego zachowań. Niebczpodstawnic Pilatus bał się donosicieli i żywił głęboką niechęć do Heroda Antypasa. Herod, który swoje stanowisko zawdzięczał wpływom, jakie jego szwagier Agryppa¹²⁶ miał na dworze Tyberiusza, wykorzystywał wszelkie okazje, by składać skargi na Poncjusza. Z inicjatywy Heroda Antypasa i Herodiady Agryppa wysłał list do Kaliguli:

[...] barwnie, lecz bezstronnie opowiedział o wszystkich „przekupstwach, gwałtach, zniszczeniach, prześladowaniach, prowokacjach, nieustannych egzekucjach bez sądu; samowolnych i brutalnych okrucieństwach'’, których się dopuszcza na ludności izraelskiej nie przebierający w środkach prokurator (I-II, 231).

Okrucieństwo i bezwzględne traktowanie mieszkańców podbitej prowincji nic zyskały przychylności cesarza:

¹²⁶ Herod Agryppa [, wnuk Heroda Wielkiego, syn Arystobula. spędził młodość w Rzymie. Zaprzyjaźnił się ram z Gajuszcm (późniejszym cesarzem Kali-gulą), Druzusem (synem cesarza Tyberiusza) i Klaudiuszem (także późniejszym cesarzem). Jego matka utrzymywała przyjazne kontakty* z Antonią, synową cesarza Augusta. Zob. A. Krawczu k, op. cit., s. 54; K. M o r a w s k i, Rzym i Narody. Podbój zachodu. Wschód i Żydzi, Warszawa 1924, s. 122.

211